Bændablaðið - 20.04.2011, Blaðsíða 41

41Bændablaðið | fimmtudagur 20. apríl 2011
Aðalfundur Evrópusamtaka loð-
skinnaframleiðenda (European
Fur Breeders' Association eða
EFBA) var haldinn á Íslandi 8.
apríl síðastliðinn. Var haft á orði
að vel væri við hæfi að fundurinn
skyldi haldinn á Íslandi að þessu
sinni í ljósi þess mikla uppgangs
sem verið hefur í loðdýrarækt hér
á landi síðustu misseri.
Skinnaverð hefur farið hækkandi
með hverju uppboðinu sem haldið
hefur verið síðustu ár. Skýringar á
því eru einkum þær að Kínverjar og
Rússar hafa komið inn á markaðinn
og eftirspurn hefur aukist verulega
með tilheyrandi hækkunum á verði.
Af því hafa íslenskir loðdýrabændur
ekki farið varhluta.
Íslendingar grípi gæsina
Formaður EFBA, Knud J. Vest, segir
enda að á Íslandi séu mikil tækifæri
í loðdýraræktinni nú um stundir.
„Aðstæður sem Ísland býður upp á
eru þær bestu í Evrópu. Vandamálið
er að bændur vilja sjaldnast flytja
af búum sínum. Ég segi því við
Íslendinga að grípa gæsina sjálfir
og byggja upp loðdýrabú. Byggið
upp og framleiðið minnkaskinn.“
Blaðamaður bendir á að sporin hræði
á Íslandi og það skilur Vest vel. Hann
bendir þó á að ekkert bendi til að
verð á skinnum muni falla eins og
gerðist á níunda áratugnum. „Ég
ráðlegg bændum líka að byrja hægt.
Byggið eitt hús til að byrja með.
Þegar bændur hafa síðan selt skinnin
sín geta þeir byggt næsta hús og gert
hlutina hægt og rólega.“
Hóf búskap 17 ára
Vest hefur sjálfur rekið minkabú
skammt frá Hróarskeldu í Danmörku
frá árinu 1964 en þá var hann ein-
göngu sautján ára gamall. Faðir hans
keypti býlið Vigen árið 1945, ein-
ungis þremur dögum eftir að hersetu
Þjóðverja í Danmörku lauk. Í upphafi
var þar rekinn blandaður búskapur en
í dag rekur Vest eingöngu minkabú
þar sem framleidd eru 20.000 skinn
á ári auk þess sem talsverð kornrækt
er á búinu. Í gegnum tíðina hefur
Vest byggt hægt og rólega og síðast
var byggður minkaskáli árið 2003.
Hinsvegar eru skilyrði fyrir upp-
byggingu nú orðin svo stíf að hann
sér ekki fyrir sér að hægt sé að byggja
frekar upp. „Þannig er þetta líka
orðið í Danmörku og víða í Evrópu,
landnæði er orðið takmarkað og við
eigum í erfiðleikum með að losna við
skít frá búunum, svo dæmi sé tekið.“
Nauðsynlegt að tryggja stuðning
Vest hefur verið formaður EFBA síð-
ustu þrjú ár og segir hann að megin
verkefnið síðustu ár hafi verið að
tryggja pólitískan stuðning við grein-
ina. Til þess settu samtökin á fót hið
svokallaða WelFur-verkefni, þar sem
unnið er að því að búa til samræmda
aðbúnaðarstaðla fyrir loðdýr, dýra-
vernd og umhverfisvernd. Þá hefur
samstarf milli aðildarþjóða innan
EFBA aukist verulega að mati Vest
og segir hann það gríðar mikilvægt.
Vaxandi pólitísk andstaða
Meðal helstu áskorana sem loðdýra-
bændur þurfa að bregðast við er vax-
andi pólitísk andstaða í fjölda landa.
Vest segir að róttækir dýraverndar-
sinnar beiti ýmsum ljótum brögðum
til að sverta ímynd loðdýrabúskapar.
„Þetta unga fólk í Anima [dönsk
dýraverndarsamtök, innsk. blm.]
og í PETA og fleiri samtökum, þau
hafa aldrei prófað að vinna á loð-
dýrabúi. Þau vita ekkert hvað þau eru
að tala um. Þessir dýraverndarsinnar
eru bara bókstafstrúarfólk, eins og
talíbanar og Al-Kaída. Þau eru upp-
full af þröngsýni, það er ekki hægt að
eiga samskipti við þau því þau hlusta
ekki á rök. Þeirra takmark er aðeins
eitt, að útrýma okkur. Þetta er klárt
fólk sem veit hvernig á að nota fjöl-
miðla og tæknina og eru tilbúin til að
brjótast inn á búin og sýna skekkta og
ranga mynd af loðdýrabúskap. Þetta
er áhyggjuefni fyrir alla bændur, ef
þeim tækist að eyðileggja loðdýra-
ræktina þá myndu þau bara snúa sér
að næstu búgrein.“
Leggja áherslu á dýravelferð
Vest segist telja að síðustu ár hafi
augu manna opnast fyrir því að
andstæðingar loðdýraræktar beiti
óheiðarlegum meðölum. „Það er
mín tilfinning, en við höfum auð-
vitað brugðist við með því að reyna
að koma réttum upplýsingum á fram-
færi. Við fylgjum öllum þeim reglum
sem settar eru og höfum hvatt til þess
að lögð sé áhersla á dýravelferð. Við
gerum allt sem hægt er til að tryggja
að allir bændur fylgi okkur að þessu
sama markmiði.“ /fr
Formaður Evrópusamtaka loðskinnaframleiðenda segir dýraverndarsinna innan Anima samtakanna ekki hlusta á rök:
„Dýraverndarsinnar eins og talíbanar“
- Segir aðstæður á Íslandi þær bestu í heiminum og hvetur íslenska bændur til að auka loðdýrarækt

 !"#$$%  %& '(#$$($$)*'(#+(,$#---. 
%9 =.
 
@
52+ *(% &-%
%- )=  1 9 .  4  
   .4 
28
9 14
  19    8
.4 
 &  A   
 8     
   
 . 8 

2      .
   B5C
  =  8   819     =8     &9       
1  
 > 9 :.   
=    
 
 6*( + %178% .%*(*(%
-
1%297!" * 
 : 8    "!$
;0- 

 .%-- D  2&&  > &  
& 6 
  4
  
 21 6 
 9 ) 
.4
2 F
 6G
) 

> G D
 E



3 87($6!7C:(   8(($6!7C+(H  
<,  
%  
D
.EA .

 
?   % 4+8, 82%7 = 1%
 -%> -
,2+



1?4
<@/AB1C4/ADA
EFGACHA
@/DI3@1@J@KGGA
EFBA í hnotskurn
Aðildarlönd EFBA eru 21 og
hefur farið fjölgandi síðustu ár,
einkum með inngöngu
Austur-Evrópuríkja.
Félagsmenn eru um 6.000
og ársframleiðslan er um
30 milljónir skinna.
Tæplega 60 prósent allra
loðskinna í heiminum eru
framleidd í Evrópu.
Knud J. Vest formaður EFBA. Frá aðalfundi Evrópusamtaka loðskinnaframleiðenda. Myndir / Freyr
Smálambaskinn
Loðskinn mun á þessu vori eins og undanfarandi ár kaupa smálamba skinn
af bændum greitt verður eftir stærð og verkun skv eftirfarandi
Stór skinn lengd 50 cm eða meira (lámarks breidd 30 cm) kr. 1.200
Miðlungs skinn lengd 40- 50 cm (lámarks breidd 25 cm ) kr. 1.000
Lítil skinn 25- 40 cm kr. 700
Minni skinn en 20 cm er ekki greitt fyrir.
Fyrir rifin skinn greiðist 50% af verði í viðeigandi verðflokki.
Tekið er á móti skinnum söltuðum eða frosnum greitt er 150 kr. aukalega
fyrir söltuð skinn ofnaá verð skv. verðlista.
Nánari upplýsingar í síma 453 5910
Leiðbeiningar um meðhöndlun
Almennt
Hægt ar að nýta skinn af öllum lömbum sem fæðast lifandi eða drepast í
fæðingu. Rétt er þó að miða við að ekki sé lengra en sólarhringur frá dauða
lambsins þar til það er komið í frost eða saltað, hugsanlega getur sá timi
verið styttri ef mjög hlýtt er í veðri að sól hefur skinið lengi á hræið, það má
kanna ástand með því að toga í ull í nárum ef hún losna auðveldlega er rot
hafið og skinnið ekki nýtanlegt.
Fláning
Fláning getur verið tvennskonar, annars vegar hefðbundin fláning eins
gert er á haustin, þá er rist fyrir á eftirfarandi hátt, að aftanverðu er rist frá
hækli í hækil og skal skurðurinn vera nálægt rassgati, að framanverðu er
rist frá hné að bringukolli og svo fram miðjan hálsinn, síðan er rist frá hinu
hnénu í fyrri skurðinn við bringukoll, að lokum er rist frá skurði í bringukoll
og aftur í klof. Skinnið er síðan losað af en skinn á haus og fótum skilið eftir.
Hinsvegar er fláning sem er gerð á sama hátt og gert er í loðdyra fláningu,
þá er rist frá dindli í konungsnef báðum meginn og síðan rist milli þessara
skurða neðan við rassgat.
Rist hring á fótum og við haus síðan er skinnið losað í klofi afturfætur losaðir
og dindill, síðan er tiltölulega auðvelt að draga skinnið fram af lambinu. Gott
er að rista svo skinnið eftir miðjum kviðnum til að opna það og ef lambið
er kar blautt er gott að skola það úr köldu vatni, ef lamið er full karað eða
þurrt geris þess ekki þörf
Geymsla
Hér eru 2 kostir, frysting eða söltun
Frysting: skinnið skal sett í frost sem allra fyrst eftir fláningu.
Söltun: skinnið er lagt flatt og salt sett í holdrosann þess skal gætt að saltið
fari út í alla skanka, síðan skal skinnið geymt þannig að vökvi geti lekið af
því um viku eftir söltun er skinnið tilbúið til sendingar