Bændablaðið - 20.04.2011, Blaðsíða 44

44 Bændablaðið | fimmtudagur 20. apríl 2011
Eftir að hafa lesið í framvind-
uskýrslu utanríkismálanefndar
Evrópuþingsins, Motion for a
Resolution (dagsett 28. janúar
2011), um aðildarviðræður
Íslands við ESB stendur eftir-
farandi upp úr að mínu áliti.
Utanríkismálanefndin leggur
þunga áherslu á að Ísland
lagi sig að skilyrðum aðildar
að Evrópusambandinu með
því að leggja grunn að aðlög-
un að grundvallarreglum
Evrópusambandsins (e. „EU
acquis“).
Hér er aðeins vísað í þá kafla
aðildarsamningsins, sem ekki
eru hluti EES-samningsins, því
Ísland hefur þegar lagað sig að
öðrum þáttum (sjá 18. og 19. lið
í framvinduskýrslunni). Hin sam-
eiginlega landbúnaðarstefna ESB
(CAP) er hluti af þessari aðlög-
unarvinnu. Skilaboð þingmanna
Evrópuþingsins eru afdráttarlaus
í þeim málaflokki:
„Ísland er hvatt til að undirbúa
þátttöku sína í landbúnaðar- og
dreifbýlisþróunarstefnu ESB, þar
sem sérstaklega skal leggja aukna
áherslu á að byggja upp stjórnsýslu
sem er nauðsynleg til að hrinda
stefnunum í framkvæmd frá og
með aðildardegi (20. liður, lausleg
þýðing mín).“ Ekki er fjallað um
landbúnaðarmál frekar í skýrslu
utanríkismálanefndarinnar. Þetta
er sérstaklega athyglisvert að
tvennu leyti.
Loðin umfjöllun um
sjávarútvegsmál
Annars vegar er umfjöllun um
sjávarútvegsmál lengri og loðn-
ari, vikið er að
endurskoðun
s a m e i g i n -
legrar sjávar-
útvegsstefnu
ESB (CFP)
innan sam-
bandsins og
ágæti íslensku
sjávarútvegs-
s t e fnunna r
hvað varðar
sjálfbærni og nýtingu á sjávar-
auðlindinni. Þar virðist ýmsu vera
haldið opnu, þó vissulega sé fyrir-
sögn á þessum hluta skýrslunnar
skýr: Capacity to adopt the obliga-
tions of membership. Minnir þetta
óneitanlega á svipaðar væntingar
sem voru gefnar Bretum þegar þeir
gengu í sambandið 1973. Þá full-
yrtu þarlend stjórnvöld að ESB
myndi endurskoða sjávarútvegs-
stefnu sína til að koma til móts við
breskan sjávarútveg. Að grunni til
er stefna ESB í sjávarútvegsmálum
enn óbreytt, nú 40 árum síðar.
Ekki mögulegt að semja sig frá
landbúnaðarstefnu ESB
Hins vegar sýnir orðalagið um
landbúnaðarmál að þingmenn
Evrópuþingsins vilja senda Jóni
Bjarnasyni, sjávarútvegs- og land-
búnaðarráðherra, skilaboð um
hvernig landbúnaðarmálin verða
meðhöndluð í aðildarsamningi.
Þar verður ekki möguleiki á að
semja sig frá sameiginlegri land-
búnaðarstefnu ESB (CAP) heldur
skal hefja undirbúning aðlögunar
án tafar. ,,Samningaviðræðurnar“
munu þá snúast um upphæðir
styrkja og aðlögunartímabil
íslensks landbúnaðar að CAP.
Annað er ekki í boði, ef marka
má framvinduskýrslu utanríkis-
málanefndar Evrópuþingsins. Því
fyrr sem menn gera sér grein fyrir
þessum raunveruleika, því betra.
Jón Baldur Lorange
Sviðsstjóri upplýsingatækni-
sviðs Bændasamtaka Íslands
Lesendabásinn
ESB hvetur Ísland til að laga
sig að skilyrðum aðildar
Undirritaðir landeigendur við
Ölfusá óska eftir svörum fyrir-
svarsmanna Selfossveitna og
bæjarstjórnar Árborgar við eftir-
farandi spurningum.
Mikilvægt er að það verði gert
með ítarlegum og rökstuddum hætti,
þar sem framkvæmd sem þessi kæmi
til með að hafa mikil áhrif á náttúru
landsins auk beinna og óbeinna áhrifa
á hagsmuni íbúa sveitarfélaganna á
vatnasvæði Ölfusár og Hvítár, m.a.
vegna laxveiðihlunninda, flóðahættu
og óvissu um arðsemi og kostnað.
Með ítarlega rökstuddum svörum má
ætla að íbúar sveitarfélagsins geti
betur áttað sig á umfangi og stöðu
málsins, hver verði næstu skref
og hver sé afstaða þeirra sem bera
ábyrgð á virkjunaráformum þessum
og undirbúningi.
Hagkvæmni, arðsemi og
fjármögnun:
A. Yrði virkjun Ölfusár við
Selfoss hagkvæm með tilliti til
fallhæðar?
B. Er líklegur stofnkostnaður
vatnsvéla og rafala hagstæður
með tilliti til orkuframleiðslu og
fallhæðar samanborið við aðrar
vatnsaflsvirkjanir?
C. Hvað gögn liggja fyrir um
arðsemi fyrirhugaðrar virkjunar,
þ.e. mat á tekjum, stofn- og
rekstrarkostnaði?
D. Á hvern hátt kæmi mjög
skuldsett sveitarfélag til með að
geta fjármagnað milljarða fram-
kvæmd?
E. Hvernig yrði eignarhaldi
virkjunarinnar háttað?
F. Hvernig yrði virkjunin fjár-
mögnuð?
G. Hvaða tryggingar yrðu
lagðar fram við fjármögnun?
H. Hvert myndi meintur arður
af virkjuninni renna?
Í kynningu Eiríks Bragasonar á fundi
með bæjarráði og veitustjórn hinn
9. október 2010 er virkjunin talin
umhverfisvæn og sama haldið fram
í grein Eyþórs Arnalds í Dagskránni
24. mars 2011.
A. Hvernig getur virkjun
Ölfusár verið umhverfisvæn?
B. Hver er Eiríkur Bragason?
Tómas Ellert Tómasson, stjórnar-
maður í Selfossveitum, ritar eftir-
farandi í greininni „Selfossbær,
Selfossbær… er mér kær!“ í
Sunnlenska fréttablaðinu þann
19.12.2010:
„Ljóst er að fjölmörg tækifæri
munu skapast í samfélaginu í
námunda við virkjunina [...] Má þar
þá helst nefna aukna atvinnusköpun,
aukningu í ferðamennsku, fræðslu
um lífríki árinnar og auknar tekjur í
sveitarsjóð…“
A. Hver eru hin fjölmörgu
tækifæri sem talið er að muni
skapast í samfélaginu með
virkjun Ölfusár?
B. Hvaða fræðslu er átt við?
Um lífríkið eins og það var fyrir
virkjun eða um tjónið sem virkj-
unin olli á lífríkinu?
Landsréttindi og vatnsréttur:
Á sveitarfélagið vatnsréttinn á fyrir-
huguðu framkvæmdasvæði?
Ef ekki, hvert er áætlað eignar-
hlutfall Árborgar í vatnsréttinum?
A. Á sveitarfélagið allt það land
sem framkvæmdir yrðu á, t.d.
vegi, stíflur, skurði, göng?
B. Ef sveitarfélagið er ekki
eigandi þessara eignarréttinda,
hver er þá áætlaður kostnaður
við kaup á þeim eða eignarnám?
Rammaáætlun.
A. Hvað segir um þennan
virkjunarkost í rammaáætlun og
umsögnum rýnihópa?
B. Hvaða þýðingu hefur
rammaáætlun almennt og hvaða
þýðingu hefur hún sérstaklega
við undirbúning virkjunar í
Ölfusá að mati Selfossveitna og
bæjarstjórnar Árborgar?
Rannsóknarleyfi Selfossveitna:
A. Hvert er efni rannsóknar-
áætlunar, hvenær skal hefja
rannsókn og hvenær skal henni
vera lokið?
B. Hvað hefur verið ákveðið
að verja miklum fjámunum til
rannsókna á þáttum sem til-
teknir eru í umsókn um rann-
sóknarleyfið?
C. Hverjum hefur verið falin
rannsókn á þáttum samkvæmt
rannsóknaráætlun?
Umhverfismat:
A. Liggur fyrir ákvörðun um að
fara eigi í umhverfismat?
Ef svo er, hver er verkáætlun
Selfossveitna varðandi rann-
sóknir, umsagnir og gagnaöflun
fram að því að gerð yrði tillaga
að matsáætlun?
B. Eru fyrirliggjandi upp-
lýsingar og þekking á áhrifum
virkjunar á lífríki vatnasvæðis
Ölfusár og Hvítár ekki næg til
þess að falla þegar frá áformum
um virkjun?
Fundir:
Í gögnum málsins og blaðagrein
Eyþórs Arnalds í Dagskránni
fimmtudaginn 24. mars eru taldir
upp fjölmargir aðilar sem fundað
hefur verið með.
A. Hvað fór fram á þessum
fundum?
B. Hafa þessir aðilar látið frá
sér eitthvað skriflegt?
Selfossi, 15. apríl 2011
Jón Árni Vignisson, Selfossi III
Jörundur Gauksson,
Kaldaðarnesi
Spurningar til fyrirsvarsmanna Selfossveitna og bæjarstjórnar Árborgar:
Virkjunaráform í Ölfusá við Selfoss
Hátt í níutíu manns tóku þátt í
leiðangri Karlakórs Kjalnesinga á
Skjaldbreið laugardaginn 16. apríl.
Kórinn fagnar tuttugu ára starfsaf-
mæli sínu á þessu ári og stendur af
því tilefni fyrir tuttugu viðburðum
á árinu, misjafnlega hefðbundnum.
Ferðin sóttist heldur seint, þar sem
færi var heldur þungt og mikið hjakkað
og dregið. Þegar aðeins var stutt eftir á
leiðarenda voru flestir bílarnir skildir
eftir og ákveðið að treysta á trukkinn.
Þar kom þó að meira að segja hann
komst ekki lengra – og þá var skollið
á dimmt él og þótti því ekki hyggi-
legt að þrjóskast við að ná tindinum.
Í öruggu skjóli fjallarútunnar flutti
Karlakór Kjalnesinga undir stjórn
Páls Helgasonar öll ellefu erindin í
ljóði Jónasar Hallgrímssonar, Fjallið
Skjaldbreiður, og nokkur önnur lög
við ljóð Jónasar, við rífandi undirtektir
tónleikagesta.
Leiðangri kórsins var farinn í sam-
starfi við Upplit, menningarklasa upp-
sveita Árnessýslu.
Laugardaginn 23. apríl verða svo
tónleikar á Esjunni, undir yfirskriftinni
„Svífur yfir Esjunni“. Nánari upp-
lýsingar á vef Karlakórs Kjalnesinga:
www.karlakor.is.
Karlakór Kjalnesinga á útitónleikum á Skjaldbreið sl. laugardag í tilefni af 20 ára starfsafmæli kórsins:
Sungu „Fjallið Skjaldbreiður", og nokkur önnur lög við rífandi undirtektir
Mynd / Auðunn Arnórsson.