Bændablaðið - 06.09.2012, Blaðsíða 1

17. tölublað 2012 Fimmtudagur 6. september Blað nr. 378 18. árg. Upplag 25.000
8
-
- Sjá myndasyrpu frá hátíðinni á bls.7
Mynd / MHH
Landbúnaður í nýrri ríkjum Evrópusambandsins:
Víða stórskaddaður eftir inngöngu
Dr. Ólafur R. Dýrmundsson,
landsráðunautur Bændasamtaka
Íslands í lífrænum búskap
og landnýtingu, segir ljóst að
landbúnaður í fjölmörgum
Evrópusambandsríkjum hafi stór-
skaðast eftir inngöngu landanna í
sambandið. Þetta hafi komið fram
í fjölmörgum viðtölum hans við
búvísindamenn og bændur frá
Póllandi, Slóvakíu, Slóveníu,
Tékklandi og Ungverjalandi sem
gengu í ESB fyrir sjö árum.
Ólafur segir að þarna hafi hann
verið að ræða við venjulegt fólk sem
lýsi því hvernig kaldur veruleikinn
komi því fyrir sjónir.
Í grein sem Ólafur ritar í
Bændablaðið í dag, segir hann m.a.:
„Varnarðarorð, t.d. í Ungverja-
landi, hafa reynst sannspá, þ.e.a.s.
að hinn frjálsi markaður hefur stór-
skaðað innlenda framleiðslu og
afkomu bænda, með nokkrum undan-
tekningum þó.
Hjá þess-
um þjóðum
er staðan
einna sterk-
ust í Póllandi
en þó er
svínaræktin
þar stór-
sködduð. Í
öllum hinum
löndunum er
hún hrunin.
Inn flæðir
svínakjöt ,
einkum frá Danmörku.“ [...] "Áður
en þessi lönd gengu í ESB héldu
aðildarsinnar og talsmenn ESB í
Brussel því fram að styrkir myndu
tryggja hag bænda þótt vitað væri að
þeir fengju mun lægri greiðslur en
bændur í aðildarlöndunum 15 sem þá
voru í ESB. Þannig var samkeppnis-
staða þessara Austur-Evrópuþjóða
lakari strax frá fyrsta degi aðildar
árið 2005." - Sjá nánar á bls. 28
Dýrmundsson.
Í júní síðastliðnum úthlutaði sjáv-
arútvegs- og landbúnaðarráðneyt-
ið tollkvótum vegna innflutnings
á ýmsum kjötvörum, smjöri og
ostum. Meðal þeirra fyrirtækja
sem fengu úthlutað tollkvóta var
fyrirtækið Íslenskar matvörur.
Íslenskar matvörur fengu, auk
annars, úthlutað 50 tonna kvóta til
innflutnings á kinda- og geitakjöti
en það mun vera í fyrsta skipti sem
tollum fyrir slíkt kjöt er úthlutað.
Nú er svo komið að fyrirtækið er
að kanna eftirspurn eftir innfluttu
lambakjöti á markaði hér á landi.
Helgi Einarsson er framkvæmda-
stjóri fyrirtækisins en auk þess er
Helgi ritari Alheimssamtaka mat-
reiðslumanna og er því flestum
hnútum kunnugur varðandi kjöt-
markaðinn hér á landi, sem og
erlendis. Íslenskar Matvörur hafa
nú flutt inn lítið magn af nýsjálensku
lambakjöti og er ætlunin að kynna
hugsanlegum viðskiptavinum það
á næstunni.
„Við vorum að fá til okkar prufu-
sendingu til að skoða þetta, hvort
það henti á íslenskan markað og
kanna hvernig fólki líki varan. Menn
eru áhugasamir um að skoða þetta
en margir eru líka á þeirri skoðun að
það sé óþarfi að flytja inn lambakjöt,
við eigum nóg og gæðin mikil. Ég
tel hins vegar að innflutningur á
kjöti ýti undir innlenda framleiðslu,
með samanburð í gæðum sem og
verði (og samkeppni.) Við segjum
alltaf að íslenska lambakjötið sé best
í heimi, en t.d. Skotar segja slíkt
hið sama um skoskt lambakjöt. Við
höfum gott af því að fá samanburð-
inn.“
Vilja kynna kjötið sem valkost
Kjötið sem um ræðir verður á svip-
uðu verði og íslenskt lambakjöt. Um
er að ræða gæðakjöt, lambafille snyrt
og án fiturandar, að sögn Helga.
„Til að bera saman við íslenska
framleiðslu þá verður að koma með
mikil gæði inná markað hér til sam-
anburðar við innlenda framleiðslu.
Nýsjálendingar eru stærstu
framleiðendur lambakjöts í heimi
og fagmennskan til fyrirmyndar.
Íslensk sláturhús hafa meðal annars
verið að fá til sín slátrara frá Nýja-
Sjálandi. Þess vegna er þetta kjöt í
hæsta gæðaflokki og spennandi að
sjá það í samanburði við íslenska
kjötið. Nýsjálenskt lambakjöt er selt
á mörkuðum út um allan heim og
gott að læra af þeim sem eru stærstir
á markaði.“
Ekki með neinum látum
Helgi segir alls ekki standa til að
koma inn á markaðinn með látum
og yfirgangi.
„Alls ekki, við ætlum bara að
kynna þennan valkost fyrir mark-
aðinn og sjá hver viðbrögðin við
því verða. Þetta er dýrt kjöt og það
verður engin útsala á þessu. Það
hefur jaðrað við skort á hryggjum
og þar með fille síðustu ár og þetta
er tilraun til að bjóða upp á val-
kost vegna þess. Við hvetjum samt
sem áður til aukinnar framleiðslu
á íslensku lambakjöti, bæði fyrir
okkur Íslendinga og eins til útflutn-
ings. Þar liggja miklir möguleikar
enda það samdóma álit þeirra sem
gerst þekkja til að íslenska lamba-
kjötið sé mikil úrvalsvara. Við
eigum að einblína á dýra markaði
erlendis fyrir íslenskt lambakjöt þar
sem eru sannanlega tækifæri á að
selja okkar vörur. “ /fr
Nýsjálenskt lambakjöt
flutt til landsins
- Ekki gert með neinum látum segir framkvæmdastjóri Íslenskra matvara
Mynd / fr
Hvítur æðardúnn á Melrakkasléttu
„Það var mjög skemmtilegt að upp-
lifa þetta, ég hef aldrei áður séð
hvítan æðardún,“ segir Guðrún
Sigurðardóttir talmeinafræðingur
á Akureyri, en hún fann í sumar
hvítan æðardún þar sem hún
var að sinna æðarvarpi á sínum
fornu heimaslóðum við Harðbak
á Melrakkasléttu.
Guðrún er ættuð frá Harðbak, þar
var tvíbýli og bjó amma hennar á
öðrum bænum og bróðir ömmunnar á
hinum. Búskapur lagðist af á Harðbak
árið 1962 en afkomendur síðustu
íbúanna þar hafa sinnt æðarvarpinu
upp frá því sem og sinnt um húsin.
Guðrún er öllum hnútum kunnug
á þessum slóðum og hefur um árabil
sinnt um æðarvarpið á staðnum.
Hún var á ferðinni seinni partinn í
júlí í sumar, niðri við þjóðveginn
sem liggur á malarrifi milli vatns og
sjávar. Kollan flaug upp og skildi
eftir sig hvítan dún. „Mér þótti þetta
mjög merkilegt, kollan var í engu frá-
brugðin öðrum kollum, sami litur, en
þegar ég skoða af henni nærmyndir
sem teknar voru er ekki laust við að
hún sé örlítið farin að grána. Það er
ekki óalgengt að gamlar kollur verði
gráhærðar, líkt og gamlar konur,“
segir Guðrún.
Hún var ekki með myndavél með-
ferðis þannig að hún greip til þess
ráðs að stöðva næsta vegfaranda,
sem reyndist vera Ólafur Flóvenz
hjá Orkustofnun og smellti hann
myndum af kollunni og dúninum
hvíta.
Guðrún leitaði sér upplýsinga í
Stóru æðarræktarbókinni. Þar er getið
um að hér á landi hafi verpt hvít kolla
í eina tíð, en albínóar eru þekkt fyrir-
bæri í nánast öllum dýrategundum.
Hún hefur enn ekki ráðstafað
dúninum og kveðst ekki vita hvað
hún geri við hann. „Við höfum nýtt
dúninn sjálf, fólk sem elst upp á
hlunnindajörð eins og Harðbak er
vant því að sofa með dúnsængur,
kodda og svæfla,“ segir Guðrún, en
hluti af þeim dún sem tekinn er á
hverju ári er einnig seldur.
/MÞÞ
24 34