Fjarðarpósturinn - 05.05.1988, Blaðsíða 8

GVENDUR GAFLARI:
Eru verkföll
ogóyndiaf
sömu rótinni?
VerkföII setja svip sinn á
mannlífið þessa dagana og þegar
þetta er ritað þá er útlitið heldur
dökkt. Engin skikkanleg lausn er
í sjónmáli. Deilur um kaup og
kjör eru skiljanleg sjónarmið því
flestir eiga í erfiðleikum með að
láta launin hrökkva fyrir nauð-
þurftum eins og það er kallað.
Verslunarmenn og skrifstofufólk
er ekki eitt á báti með það. Það
er önnur alvarleg hlið á slíkum
deilum, en það eru árekstrarnir
sem verða í sambandi við verk-
föll og verkfallsvörslu.
Árekstrarnir verða aðallega
við minni aðilana í kaupmanna-
stétt og vinnuveitenda. Sumir
minni kaupmennirnir eru líka að
berjast fyrir brauði sínu, margir
hverjir. Flestir þessara minni
kaupmanna hafa lítil áhrif á gang
mála og eru jafnvel ekki félags-
bundnir í samtökum deiluaðila.
Það eru stóru aðilarnir í verslun-
inni sem mest hafa áhrifin og þeir
munu hljóta mestan skaðann,
enda með allar sínar verslanir
lokaðar. Verst verða neytendur
úti í deilum sem þessum.
Það eru einstakir atburðir sem
vekja athyglina og offorsið sem
haft er í frammi. Það er eins og
einstaka fólki sé hugleikið að
beita valdi þegar það sjálft telur
sig vera í fullum rétti. Hins vegar
eru ekki allir á sama máli um
réttinn eins og deilur og ósam-
lyndi um leiðbeiningar til verk-
fallsvarða bera með sér. Sérstak-
lega hefur verið deilt um þá hót-
un að óstéttvísir félagar geti átt á
hættu að glata lífeyrissjóðs- rétt-
indum sínum. Fleiri ágreinings-
atriði eru í sama dúr. Deilur af
þessu tagi þýða einfaldlega það,
að það er skammt í ofbeldið.
Árekstrar af þessu tagi geta
hreinlega torveldað samkomu-
lag.
Þetta er kannski alvarlegasta
hliðin á vinnudeilunum þegar
grannt er skoðað. Ný vinnulög-
gjöf er orðin brýn, sem kveði á
um aðdraganda og framkvæmd
verkfalla þannig að minni hætta
sé á að aðilar rasi um ráð fram.
Á þessum viðkvæmu árekstrar-
tímum kemur upp í hugann
ummæli hins fræga Parkinson,
Hafnfiskir verkfallsverðir sitja og rœða málin við Hrafn Bachmann, kaupmann í Kjötmiðstöðinni í
Garðabœ, en nokkrar deilur urðu þar vegna þess að verslunin var opin.
höfundar kunnra lögmála. Við
hann er kennt Parkison- lögmál-
ið um þensluna í kerfinu sem svo
sannarlega hefur sannað sann-
leiksgildi sitt. Parkinson var hér
á ferð á síðasta ári og hélt fyrir-
lestur og tekin voru við hann
viðtöl.
Parkinson ræddi um vaxandi
leiðindi fólks í heiminum. Fólk
staðnar í umhverfi sínu. Ástand-
ið er verst þar sem skapast hefur
vélvæddur og sjálfvirkur heimur.
Parkinson varpar fram lögmáli
sjálfvirkninnar og leiðindanna
og það hljóðar svo: „Helsta
afurð sjálfvirks þjóðfélags er
almennt og vaxandi óyndi.“
Og hvernig blasir þetta við
okkur? Erum við ekki á þrösk-
uldi einhæfni og sjálfvirkni?
Vinnustaðirnir eru að stækka og
einhæfni eykst.
Parkinson tók mikið upp í sig
þegar hann rakti hin ýmsu vanda-
mál iðnvæddra og sjálfvirkra
þjóða með einhæf störf í vaxandi
mæli, og óyndið vex. Parkinson
telur að hávaði, óeirðir, glæpir
og vinnudeilur eigi í mörgum til-
fellum, þegar grannt er skoðað,
rætur sínar að rekja til vaxandi
leiðinda fólks. Parkinson telur
einnig, að vaxandi fíkniefna-
neysla og áfengisneysla og aðrir
vímugjafar, sem hjálpa fólki til
að flýja raunveruleikann, megi
einnig rekja til vaxandi leiðinda.
í stöðnun og tilbreytingaleysi
hjá alltof mörgum í störfum sín-
um fyllist fólk óyndi og leiðind-
um. Og Parkinson er svo djarfur
að halda því fram, að jafnvel
vinnudeilur og verkföll eigi rætur
sinar að rekja til óyndis og leið-
inda.
í verkföllum fær fólk tækifæri
til að úthrópa umkvörtunarefni
sín - fær útrás. Verkfall býður
upp á spennu og æsing, leikræn
tilþrif og átök eins og í íþrótta-
kappleik.
Er þetta ekki athyglisverð
kenning? Skyldi Parkinson ekki
hafa eitthvað til síns máls?
Parkinson telur, að ef hægt er
að komast fyrir ræturnar á leið-
indunum þá verði friðsælla og
mörgum vandmálum nútíma-
þjóðfélags verði vikið úr vegi.
Og líklega mun hærra kaup
ekki koma í veg fyrir leiðindin.
Það þarf fleira til. Þeir eru vafa-
laust betur settir sem búa við
fjölbreytni í störfum og áhuga-
málum. Ætla má, að þeir séu
ánægðari með lífið almennt,
hvernig svo sem háttað er kaupi,
verðlagi eða sköttum.
Vafalaust eru ekki allir sam-
mála Parkinson enda væri til of
mikils mælst og kenningin kemur
við kaunin á of mörgum. En
kenningin er engu að síður
athyglisverð og verður ekki
afsönnuð með atburðum síðustu
daga, síður en svo.
FÓTAAÐGERÐIR
— FÓTSrNYKTirtCi —
Er við í Dísellu á föstudögum og laugardögum
Þórhalla Ágústsdóttir
snyrti■ og fótasérfræðingur
Vantar þig
vinnu í sumar?
Starfsfólk sjúkrahússins Sólvangs býður þig vel-
komin(n) til starfa, ef þú hefur áhuga á mannlegum
samskiptum og vilt annast aldraða vistmenn okkar.
Vinsamlega komdu eða hringdu til hjúkrunarfor-
stjóra í síma 50281 og þú færð allar nánari upplýs-
ingar um laun og vinnutíma.
RAFFISALA
Slysavarnadeildin Hraunprýði
Hin árlega kaffisala félagsins verður mánudaginn
9. maí kl. 3. Kaffið verður selt í Fjarðarseli í
íþróttahúsinu og Slysavarnarhúsinu Hjallahrauni 9
Vinsamlega komið kökum íhúsin f. hádegi 9. maí
HAFNFIRÐINGAR!
Fjölmennum í lokadagskaffi Hraunprýði
STJÓRNIN
MERKJASALA
Slysavarnadeildin Hraunpryði
Merkjasala félagsins er n.k. mánudag 9. maí.
Merkin verða afhent í skólum bæjarins fyrir hádegi
sama dag. Einnig verða merki í Bæjarbíói.
Söluböm komið og seljið merki dagsins
Goð sölulaun
STJÓRMN
Basar
Fríkirkjan í Hafnar-
firði heldur basar
laugardaginn 7. maí
kl. 14.00 að Suður-
götu 7, (Góðtempl-
arahúsið).
Góðar kökur
og góðir munir
NEFNDIN
Fjarðar-
pósturinn
-fréttablað
allni Ilafn-
ílrðinga
8