Fjarðarpósturinn - 06.07.1988, Blaðsíða 4

WflRÐflR
pbstunnn
Ritstjóri og ábm.: Fríða Proppé
íþróttafréttir: Gunnar Sveinbjörnsson
Framkvæmdastjóri: Sigurður Sverrisson
Ljósmyndir: Fjarðarpósturinn og Róbert Ágústsson
Setning, umbrot, filmuvinna og prentun: Borgarprent
Útlit: Fjarðarpósturinn
Útgefandi: Árangur hf. - almannatengsl og útgáfustarfsemi. Skrif-
stofa Fjarðarpóstsins er að Reykjavfkurvegi 72 og er opin alla virka
daga frá kl. 10-17. Símar 651745 og 651945 (símsvari eftir lokun skrif-
stofu).
Sagan endurtekur sig
Þá hafa samningar verið undiritaðir milli risafyrirtækjanna
fjögurra og íslenskra stjórnvalda um hagkvæmniskönnun að
stækkun álversins við Straumsvík. Iðnaðráðherra, Friðrik Soph-
usson, segir í viðtali í blaðinu í dag, að ef hagkvæmnisathugan-
irnar reynist jákvæðar hefjist framkvæmdir við stækkun álversins
árið 1990 og fyrsti hluti viðbótarinnar verði síðan tekinn í notkun
strax á árinu 1992.
Miðað við yfirlýsingar forsvarsmanna fyrirtækjanna fjögurra,
eftir undirritun samningsins sl. mánudag, eru allar líkur á, að hag-
kvæmnisathugunin reynist jákvæð og að til stækkunarinnar komi.
Þetta þykja flestum góðar fréttir, en allur er varinn góður. Það er
Ijóst, að fyrir bæjarfélag eins og Hafnarfjörð ríður nú á, að staðin
sé öflug vakt um hagsmuni bæjarins og bæjarbúa í þessu stóra
máli.
( yfirliti yfir upphafssögu (SAL, sem rakin er í stuttu máli hér á
opnunni, kemur margt fram um það, hvaða vandamál og áherslu-
atriði þarf að hafa í frammi við undirbúning og stefnumörkum
bæjarfélagsins í samningunum framundan. Væntanlega verða
þættirnir ekki ólíkir og hagsmunamálin hin sömu.
Efst á blaði hljóta að verða liðirnir tekjur og mengunarvarnir. Ef
bæjarfélagið á að samþykkja stóriðjuver af þeirri stærðargráðu
sem hér um ræðir, með allt að 300 þúsund tonna ársframleiðslu
að hámarki, hljóta bæjaryfirvöld að gera mjög ákveðnar kröfur um
fullkominn hreinsi- og öryggisbúnað.
Það mun koma fljótlega í Ijós, samkvæmt heimildum Fjarðar-
póstsins, að nokkuð er talið á skorta, að mengunarvarnir hjá (SAL
séu í eins góðu lagi og þær ættu að vera í dag. Kemur þar m.a. til,
að fyrirtækinu hafa borist gölluð rafskaut sem valdið hafa meiri
mengun en gott þykir. Þetta mál gæti orðið stór þáttur í þeim
umræðum sem framundan eru um hið nýja álver.
Það ber að hafa í huga, að um tuttugu ár eru liðin frá því að
ISAL var á teikniborðinu og margt hefur þróast til betri vegar í
tæknibúnaði varðandi öryggi og hreinsibúnað, eins og iðnaðar-
ráðherra bendir á í viðtalinu í blaðinu. Það er ekki þar með sagt,
að við eigum að láta okkur nægja slíkar yfirlýsingar. Bæjaryfirvöld
hljóta að kalla til eigin sérfræðinga til mats á þeim þáttum, áður en
þeir kalla yfir okkur slíka stóriðju.
Þá er það tekjuhliðin. ( samningnum við (SAL var gengið út frá
að bærinn fengi ekki minna í sinn hlut af framleíðslugjaldi ÍSALS
en hann hefði fengið, ef fyrirtækið greiddi venjuleg gjöld til bæjar-
sjóðs eins og önnurfyrirtæki. í yfirlitinu yfirsöguna kemurfram, að
þessi þáttur hefur iðulega lent í togstreitu milli ríkissjóðs og
bæjarsjóðs. Engar líkur eru á, að sú saga endurtaki sig ekki í við-
ræðunum framundan.
Það má minna á, að tekjum ríkissjóðs af álverinu var upphaf-
lega varið til byggðajöfnunar, sem var reynar upphafið að
Byggðastofnun. Viðbúið er að sú krafa komi fram, að stór hluti
gjalda af hinu nýja álveri renni til strjálari byggða landsins, og þá
í gegnum Byggðastofnun. Þar verður haldið á lofti kenningum
eins og þeim, að nýtt stóriðjuver hefði átt að setja niður annars
staðar á landinu, nóg væri komið af þeim á suðvesturhorninu
Bæjaryfirvöld mega áreiðanlega halda sig vel við efnið, ef þau
ætla ekki að láta sinn hluta miðað við það sem bæjarsjóður upp-
sker af afrakstri ÍSAL í dag. Hvernig sem því lyktar, hljóta óbeinar
tekjur af nýju álveri samt sem áður að verða miklar. En fyrirhyggju-
leysi varðandi mengunar- og öryggisvarnir verður aldrei bætt
með peningum, hversu stórar fjárhæðir sem eru í boði.
„Það skiptir langmestu máli fyrir Hafnfirðinga, að ávallt hefur verið
gengið út frá því, að nýtt álver verði í Straumsvík. Það er gengið út frá
því í samningunum nú, að notaður sé sá aðbúnaður sem þar er, þar á
meðal höfnin, sem verður í eigu Hafnarljarðarbæjar. Þannig þýða allir
flutningar til og frá nýju álveri beinar tekjur fyrir Hafnarfirðinga“,
sagði Friðrik Sophusson iðnaðarráðherra, er Fjarðarpósturinn ræddi
við hann um hinn nýja samning um hagkvæmnisathugun stækkunar
álversins við Straumsvík og þýðingu hans fyrir Hafnarfjörð. Rætt var
við Friðrik á skrifstofu hans í Arnarhváli skömmu fyrir ríkisstjórnar-
fund í gærmorgun, en undiritun samninganna átti sér stað í ráðherra-
bústaðnum kl. 18 kvöldinu áður, eins og greint er frá í forsíðufrétt.
Friðrik sagði ennfremur varð-
andi hag Hafnfirðinga af samning-
unum: „Auk þess er staðsetning
álversins þannig, ef draga má lær-
dóm af því sem gerðist í ÍSAL á
sínum tíma, að fyrir utan allt ann-
að þá mun það skapa Hafnfirðing-
um miklar óbeinar tekjur, því stór
hluti starfsmanna mun væntan-
lega búa í Hafnarfirði og tekjur
því myndast í samræmi við það.“
Ákjósaleg aðstaða
vegna búsetu
Friðrik sagði ennfremur, að við
byggingu álversins myndu skapast
miklir möguleikar og nefndi sem
dæmi stór verktakafyrirtæki í
Hafnarfirði, sem augljóslega
fengju þarna ómæld tækifæri.
Hann sagði síðan: „Jafnvel þó svo
önnur verktakafyrirtæki fengju
þar verkefni þá hlýtur vinnuafl og
óteljandi þjónustuverkefni ætíð
að skapast með hliðsjón af bús-
etu. Fyrirtæki og einstaklingar í
Hafnarfirði fá því þarna ákjósan-
lega aðstöðu."
- Er ekki ástæða til að óttast þá
gífurlegu þenslu sem svo stórt
verkefni getur valdið, þó svo
byggðarlagið sé orðið þetta stórt.
Norðurbærinn í Hafnarfirði
byggðist t.d. upp á helmingi
skemmri tíma en ætlað var vegna
ur kr. á ári.“
Friðrik sagði ennfremur
aðspurður, að það yrðu um 400 til
500 manns sem myndu starfa við
álverið í fullri stærð og að það yrði
óverulegur hluti vinnuaflsins á
höfuðborgarsvæðinu.
Kristaltært að mengun
verður mun minni
- Margir óttast frekari mengun
og eru ekki of ánægðir með þann
þátt reksturs ísals. Er ekki nokk-
uð mikið lagt undir með að setja
svo stórt stóriðjufyrirtæki á ekki
stærra svæði hvað varðar hættuna
af henni?
„Það er kristaltært, að álver
verður reist á grundvelli nýrrar
tækni og því er ljóst, að mengun
verður mun minni, bæði hvað
varðar útblástur og eins innan-
dyra. Við megun ekki gleyma því,
að Álverið við Straumsvík var
byggt fyrir 20 árum. Með nýrri
tækni fer til dæmis flúor í gegnum
lokað kerfi, útblæstri er ekki
hleypt út, nema í mjög litlu mæli,
svo litlu að það er varla mælandi.
Stjórnvöld munu leggja mjög
mikið upp úr, að þessi þáttur verði
tryggur, eins tryggur og unnt er.
Við gerum okkur mjög vel grein
fyrir mikilvægi hans.“
FORSAGA AL VERSINSISTRAUMSVIK:
Hagsmunir rikissjóðs og bæjarsjófts
vegna ÍSAL hafa iftulega stangast á
Iðnaðarráðherra á skrifstofu sinni ígœrmorgun.
Friðrik Sophusson iðna&arrá&herra:
Allir flutningar til og frá nýju álveri
þýfta beinar tekjur fyrirHafnfirftinga
ÍSALS. Hvaða áhrif gæti þvílík
stækkun álversins haft að þínu
mati?
„Það verður ekki eins margt
fólk sem fær vinnu vegna stækk-
unarinnar eins og vinnur hjá
ÍSAL nú. Það verða e.t.v. um 300
manns, ef af þessu verður. Ef við
lítum ástækkun Hafnarfjarðarfrá
því fyrir 20 árum þá er þetta ekki
eins mikið hlutfallslega og ég held
að ekki sé ástæða að óttast.
24 til 25 milljarða kr.
fjárfesting.
í sambandi við umræðuna um
þenslu, þá tel ég að umræðan um
fjárfestingartölur og þenslu þeim
samfara blekki. Það er verið að
tala um fjárfestingu á bilinu 24 til
25 milljarða króna í þessum
áföngum á tiltölulega löngum
tíma. Ef álverið fer í fulla há-
marksstærð, þ.e. um það bil 200
tonna ársframleiðslu viðbót, þá
gerist það á um það bil tíu árum.
Ef við segjum að helmingurinn af
þeim kostnaði hafi áhrif á innlent
efnahagslíf þá er það um einn
milljarður króna á ári. Það er ekki
stór hluti miðað við fjárfestinar í
íslenskum atvinnuvegum, sem
talinn er nú vera um 22,5 milljarð-
Ræðum framleiðslu-
gjaldið síðar
- Einn þáttur þessa máls skipt-
ir Hafnfirðinga hvað mestu, en
það er skipting framleiðslugjalds'
af fyrirtækinu. Má vænta þess að
Hafnarfjörður fái sama hlutfall
gjaldsins og af ÍSAL?
„Það er alls ekkert hægt að
segja um það nú á þessu stigi. Það
hlýtur að koma til umræðna á síð-
ari stigi. Við höfum átt góða sam-
vinnu við bæjaryfirvöld, reglulega
fundi undanfarið um þessi
málefni. Við munum ræða þann
hluta á síðari stigum, það er að
segja þegar málin liggja ljósar
fyrir.“
Iðnaðarráðherra sagði einnig,
að miðað við stöðu mála í dag væri
möguleiki á að niðurstöður hag-
kvæmnirannsókna gætu legið fyrir
að ári og framkvæmdir því hafist
við stækkun álversins við Straum-
svík á árinu 1990. Hann sagði
síðan: „Það þýðir að fyrsti hluti
nýs álvers yrði tekinn í notkun
árið 1992.“
Reykjanesbraut
yrði færð ofar
- Hvað með staðsetningu hins
nýja álvers. Hvernig er hún
hugsuð?
„Það er eitt af því sem ekki hef-
ur verið ákveðið, en eins og hug-
myndin var sett á blað fyrr í við-
ræðunum var reiknað með að hún
yrði hinum megin við Reykja-
nesbrautina, það er miðað við
legu ÍSALS.
- Hvernig yrði þá staðið að
vegamálum á þessu svæði?
„Það er þá reiknað með að
Reykjanesbrautin verði færð upp
fyrir hið nýja álver.“
Friðrik upplýsti einnig, að þær
kannanir sem þegar hefðu verið
framkvæmdar hefðu kostað um
tíu milljónir króna. Aðspurður
um hver greitt hefði þann kostnað
sagði hann það hafa verið íslenska
ríkið. Um kostnaðaráætlun þeirra
hagkvæmnisathugana sem fram-
undan eru, sagði hann áætlun um
þær vera um 50 milljónir króna,
en það yrðu fyrirtækin fjögur sem
stæðu straum af þeim. - En eru
þær athuganir að einhverjum
hluta framkvæmdar hérlendis?
„Að hluta verða þær unnar hér
heima, t.d. af íslenskum stofnun-
um. Þá hafa fyrirtækin til dæmis
ráðið til starfa íslenskan lögfræð-
ing, Eirík Tómasson, til að gæta
hagsmuna sinna.“
Engin vilyrði verið
gefin um raforkuverð
Friðrik Sophusson iðnaðarráð-
herra var að lokum spurður þeirr-
ar algengu spurningar í þessu
sambandi, hvort eitthvað hefði
verið ákveðið með raforkuverð og
hann minntur á, að í dagblöðun í
gær, sama morgun og viðtalið var
tekið, voru yfirlýsingar frá for-
stjóra sænska fyrirtækisins um að
þeir reiknuðu með svipuðum
kjörum á raforku og ÍSAL hefði
notið hérlendis.
Friðrik svaraði: „það hafa eng-
in vilyrði verið gefin um raforku-
verð og samningar um það koma
sem fleiri á síðari stigum
umræðunnar. Það er margt hugs-
anlegt í því sambandi. Það er til
dæmis hægt að hugsa sér að selja
raforku fram í tímann, þannig að
kaupendur taki alla áhættu af
vaxtakostnaði af virkjanafram-
kvæmdum. Þá má hugsa sér að
þeir borgi raforkuna á heims-
markaðsverði, ennfremur að við
fáum borgað að hluta í afurðum,
það er að við kæmum okkur upp
úrvinnsluiðnaði fyrir ál. Það eru
margar leiðir hugsanlegar en ekk-
ert ákveðið í þeim efnum", sagði
iðnaðarráðherra að lokum.
Löngum hefur það verið áhugamál bæjarstjórnar Hafnarfjarðar að
auka Ijölhreytni í atvinnulífi bæjarins. Sem dæmi um það má nefna, að
í kringum 1950 kom til tals, að Áburðarverksmiðju ríksins yrði valinn
staður á Hvaleyri, og var bæjarstjórn reiðubúin að leggja til land undir
verksmiðjuna. Þá var á þessum árum einnig rætt nokkuð um það, að
væntanleg sementsverksmiðja yrði sett niður í Hafnarfirði, en Akra-
neskaupstaður var þar hlutskarpari. Hafnarfjörður varð aftur á móti
ofan á við staðarval álvers á íslandi og verður hér á eftir rakin nokkuð
saga þess. Stuðst er við lýsingu í bókinni Saga Hafnarfjarðar 1908-
1983.
Þegar farið var að ræða um það
snemma árs 1964 að reisa álverk-
smiðju hér á landi, vaknaði áhugi
bæjarstjórnar Hafnarfjarðar á
því, að verksmiðjan yrði reist í
bænum eða nágrenni hans. I júlí-
lok samþykkti bæjarstjórn að fela
bæjarstjóra og bæjarráði að
kanna, hvort mögulegt væri, að
hinni fyrirhuguðu álbræðslu yrði
valinn staður í lögsagnarumdæmi
Hafnarfjarðar. Ýmsir staðir
norðanlands og sunnan komu til
greina í þessu sambandi, þar á
meðal Straumsvík.
Straumsvík talin
heppilegustu
í ágústmánuði 1964 könnuðu
fulltrúar Swiss Aluminium Ltd.
Straumsvíkursvæðið og í sama
mánuði áttu aðalforstjóri og fram-
kvæmdastjóri félagsins, ásamt
Jóhannesi Nordal formanni stór-
iðjunefndar, óformlegar viðræður
við forráðamenn Hafnarfjarðar-
bæjar. Um áramótin 1964-65 var
sýnt, að fyrirtækið taldi Straums-
vík hentugasta staðinn fyrir
álverksmiðjuna.
Vorið 1965 lagði ríkisstjórn fyr-
ir Alþingi skýrslu um hina fyrir-
huguðu álbræðslu. Þar var gert
ráð fyrir, að íslenska ríkið fengi
eignarhald á landi og hafnarstæði
í Straumsvík og léti Swiss Alum-
inium í té land undir mannvirki og
annaðist sjálft gerð hafnarmann-
virkja í Straumsvík.
Fulltrúar Hafnarfjarðarbæjar
létu í ljós þá ósk við iðnaðarráðu-
neytið vorið 1965, að Hafnar-
fjarðarbær léti fyrirtækinu í té
land undir verksmiðjuna og ann-
aðist sjálfur hafnargerð í Straums-
vík, ef samkomulag gæti náðst um
aðra þætti málsins, sem vörðuðu
bæinn. Bæjarstjórnin taldi, að
betur færi á því að þessi háttur
yrði hafður á, þar eð reisa átti
verksmiðjuna í lögsagnarum-
dæminu.
Frumvarp að hafnar- og lóðar-
samningi milli Hafnarfjarðarbæj-
ar og íslenzka álfélagsins h.f. var
lagt fyrir bæjarstjórn Hafnar-
fjarðar til fyrri umræðu í apríl-
byrjun 1966. Hafsteinn Baldvins-
son bæjarstjóri fylgdi frumvarp-
inu úr hlaði og urðu miklar
umræður um samninginn, en síð-
an var honum vísað til annarrar
umræðu með átta samhljoða
atkvæðum. Síðari umræða fór
fram í apríllok. Samningurinn var
síðan samþykktur með sex
atkvæðum Sjálfstæðisflokks og
Alþýðuflokks gegn einu atkvæði
bæjarfulltrúa Alþýðubandalags-
ins, en bæjarfulltrúi Framsóknar-
flokksins sat hjá.
Skuldbatt sig til
hafnarmannvirkjagerðar
Helstu atriði samningsins voru
þessi: Hafnarfjarðarbær skuld-
batt sig til að láta ÍSAL, sem er
skrásett í Hafnarfirði, í té land
undir verksmiðjuna, allt að 370
þúsund fermetrum að stærð, og
var það leigt til allt að 55 ára.
ÍSAL tók við landinu, sem er
austan Straumsvíkur í Kapell-
uhrauni, sjávarmegin Reykja-
nesbrautar, í því ástandi, sem það
var. Lengd lóðarinnar meðfram
Reykjanesbraut er u.þ.b. 1,3 km.
Landið, sem verksmiðjan fékk,
var að mestu leyti í eigu Hafnar-
fjarðarbæjar. Nokkurt land var í
eigu einstaklinga, og var það tekið
eignarnámi vegna hafnarinnar.
ÍSAL bar kostnað af eignarupp-
tökunni, þó að Hafnarfjarðarbær
yrði eigandi landsins. ÍSAL lagði
á eigin kostnað og samkvæmt
opinberum reglum vegi, vatns-
lagnir, skolpleiðslur, holræsi og sá
um framræslu o.fl. Þá var ÍSAL
gert að greiða byggingarleyfis-
gjöld að upphæð 1.500.000 kr. og
3.500.000 kr. í gatnagerðargjöld.
Byggingar allar skyldu vera í sam-
síðla árs 1966 og var verksmiðjan
tekin í notkun 1. júlí 1969. Hinn
1. október sama ár hófst rekstur
fyrsta áfanga með fullum afköst-
um. Annar áfangi var tekinn í
notkun 1. júní 1970. Þá var bætt
40 kerum við þau 120, sem fyrir
voru. Álverið var vígt við hátíð-
lega athöfn 3. maí 1970. Bjarni
Benediktsson forsætisrápðherra
lagði hornstein að verksmiðj-
unni.og Jóhann Hafstein iðnaðar-
ráðherra lýsti álverið formlega
tekið til starfa. Vígsluathöfnin fór
fram í steypuskálanum og sóttu
hana um 700 manns.
Þriðji áfangi álversins var tek-
inn í notkun árið 1972, þremur
árum fyrr en upphaflega hafði
verið gert ráð fyrir. Þá var síðari
kerskálinn tilbúinn. Samningar
um þessa stækkun á álverinu voru
gerðir í októberlok 1969. Um leið
undirritaði bæjarstjóri viðauka
við lóðar- og hafnarsamning milli
Hafnarfjarðarbæjar og íslenska
álfélagsins, sem nauðsynlegt
reyndist að gera vegna stækkunar-
Áskorun um fullkominn
hreinsibúnað
Varðandi endurskoðun samn-
ingsins, sem kom fram á árinu
1975 átti Hafnarfjörður mikilla
hagsmuna að gæta, sérstaklega
varðandi eftirtalin þrjú atriði: hlut
bæjarins af framleiðslugjaldinu,
byggingarleyfisgjald og gatna-
gerðargjald til bæjarins af fyrir-
hugaðri stækkun verksmiðjunnar
reglum. Miðað við óbreytt lög var
hlutur bæjarins af framleiðslu-
gjaldinu um 50.000.000 kr. árið
1975, en ef félagið hefði greitt til
bæjarins aðstöðugjöld og fast-
eignaskatta hefðu þau numið
130.000.000 kr. Þegar þar við
bættist, að í frumvarpinu var gert
ráð fyrir, að tekjur bæjarsjóðs af
framleiðslugjaldinu minnkuðu,
kom ekki á óvart þó bæjarstjórn
brygði hart við.
Bæjarstjórnin var því ekki
reiðubúin til að taka afstöðu til
viðaukasamningsins um þriðju
stækkun verksmiðjunnar. Bæjar-
stjórn óskaði þess vegna eftir því
við Alþingi að fá hæfilegan frest til
að skila umsögn og skoraði jafn-
framt á Alþingi að taka upp í
frumvarpið ákvæði þess efnis, að
settur yrði upp fullkominn
hreinsibúnaður.
Endurskoðunin sem umrætt
frumvarp gerði ráð fyrir, miðaði
að því að fá hærra rafmagnsverð
og var augljóst, að það var gert á
kostnað framleiðslugjaldsins.
Þarna stönguðust á hagsmunir
bæjarsjóðs og ríkissjóðs, því að sá
fyrrnefndi stefndi að því að ná
fram stærri hluta af framleiðslu-
gjaldinu en hann hafði, en ríkis-
sjóður vildi hins vegar halda sín-
um hlut óbreyttum.
Alþingi tók að miklu leyti tillit
til óska bæjarstjórnar Hafnar-
fjarðar og breytti frumvarpinu svo
að góður árangur náðist. Sam-
kvæmt gömlu lögunum var fram-
leiðslugjaldið áætlað um 50 millj.
ræmi víð byggingarsamþykkt
bæjarins og staðla og reglugerðir
byggingar- og skipulagsyfirvalda.
Einnig voru í samningnum ákvæði
um, að Hafnarfjarðarbær skuld-
batt sig til að gera hafnarmann-
virki í Straumsvík.
Samkvæmt samningi ríkisins
við Swiss Almuninium Ltd. var
ákveðið, að ÍSAL skyldi greiða
framleiðslugjald í stað almennra
skatta og gert ráð fyrir, að Hafn-
arfjarðarbær fengi fyrstu níu árin
25% af framleiðslugjaldinu, en
20% úr því. Talið var, að hlutur
Hafnarfjarðarbæjar af fram-
leiðslugjaldinu yrði a. m. k. jafn-
hár og ef félagið greiddi opinber
gjöld til bæjarins eins og önnur
fyrirtæki.
Þriðji áfangi þremur
árum fyrr á ferðinni
Byggingarframkvæmdir hófust
og viðunandi ráðstafanir til að
draga úr skaðlegum áhrifum reyks
og gastegunda. Að mati bæjar-
stjórnar var nauðsynlegt að hafa
hliðsjón af þessum þremur atrið-
um, þegar semja átti um stækkun
álversins.
Frumvarp sem kom fram á
þessu ári fjallaði um endurskoðun
á rafmagnsverði, framleiðslu-
gjaldi og stækkun verksmiðjunn-
ar. Bæjarstjórn taldi mjögmisráð-
ið, að hún hafði ekki verið höfð
með í ráðum um endurskoðun
samningsins og gerð frumvarpins.
Eins og áður sagði var gert ráð fyr-
ir að hlutur Hafnarfjarðar af
framleiðslugjaldinu yrði a. m. k.
jafnhár og ef ÍSAL greiddi opin-
ber gjöld til bæjarins eins og önn-
ur fyrirtæki. Þróunin varð hins
vegar sú, að ÍSAL greiddi árið
1975 langtum lægri gjöld til bæjar-
sjóðs en það hefði gert, ef það
væri skattlagt eftir venjulegum
kr., en eftir endurskoðun varð
það um 90 millj kr. árið 1975.
Mestu máli skipti, að viðurkennt
var, að aðalhluta framleiðslu-
gjaldsins, sem rennur í bæjarsjóð,
að jafnvirði 240.000 dollara,
mætti endurskoða á tveggja ára
fresti með hliðsjón af þróun fast-
eignaskatta, til þess að eðlileg
samsvörun héldist við þá. Auk
þessara 240.000 dollara fær Hafn-
arfjarðarbær 18% af árlegri heild-
arupphæð framleiðslugjaldsins,
en ríkið afganginn.
Síðan þessi niðurstaða fékkst
hefur mikið vatn runnið til sjávar
og umræðan um skiptingu fram-
leiðslugjaldsins milli bæjarins og
ríkissjóðs komið upp á ný, eins og
lesendum er eflaust í ferskara
minni. Víst er, að þessir þættir
allir, sem hér hafa verið raktir,
verða enn á ný í kastljósi, þegar
umræður um nær þreföldun ál-
versins hefjast.
4
5