Fjarðarpósturinn - 16.03.1995, Blaðsíða 7

FJARÐARPÓSTURINN 7
Krísuvíkurævintýriö
Flýtum rannsóknum í Krýsuvík
“Bíðum ekki eftir að er-
lend fyrirtæki banki upp á”
segir Sigurður T. í bókun Atvinnumálanefndar
í fundargerð atvinnumála-
nefndar frá 8. febrúar s.l. lagði
Sigurður T. Sigurðsson fram bók-
un varðandi Krýsuvík.
I bókuninni segir m.a. “Það hefur
sýnt sig, bæði í framkvæmdum
Reykjavíkurborgar á Nesjavöllum og
nýtingu Suðumesjamanna á jarðhita
við Svartsengi, að þama er um vem-
lega hagsmuni að ræða,” einnig seg-
ir, “Erlend fyrirtæki eru í vaxandi
mæli farin að gefa Islandi gaum
vegna þeirrar hreinu orku sem hér má
fá” og í lok bókunarinnar segir, “Til
að við Hafnfirðingar getum keppt við
aðra landshluta um þessi atvinnu-
tækifæri verðum við að geta boðið
það sem fyrirtækin sækjast eftir. Það
gerum við best með því að flýta rann-
sóknum og undirbúningi til nýtingar
háhitasvæðisins í Krýsuvík. Það er
ekki nóg að hefja þessa vinnu þegar
erlend fyrirtæki banka upp á og vilja
sjá hvað við höfum fram að bjóða.”
Þessi bókun vakti athygli okkar og
við ákváðum að kanna málið nánar.
Við ræddum fyrst við Sigurð T. sem
lagði fram bókunina. “Við emm á
krossgötum, eins og reyndar oft áður,
við þurfum að gera það upp við okk-
ur hvort við ætlum að vinna að því að
fá aukna stóriðju inn í landið og taka
þar með við því sem aðrar þjóðir em
að reyna að losa sig við, mengað loft
og önnur óhreinindi eða hvort við
ætlum að vinna að þeirri ímynd sem
flestir hafa um ísland að hér sé hreint
loft, tært vatn og náttúruvætt land.
Við verðum að vita hvert við stefn-
um, að aukinni stóriðju eða náttúru-
væddu landi með þau tækifæri sem
það býður upp á. Við getum ekki
fengið hvom tveggja,” segir Sigurð-
ur, “Það sem ég vil er að flýtt verði
að rannsaka og kortleggja háhita-
Sigurður T. Sigurðsson
svæðið í Krýsuvík og í framhaldi af
því að bora á þeim stöðum sem lík-
legastir teljast til árangurs. Þær holur
sem boraðar yrðu í framhaldi af þess-
um rannsóknum þurfa síðan að blása
út í allt að fimm ár til að sjá hvort
þær sanni sig. Við verðum að vinna
okkar heimavinnu vel til að ná ár-
angri.
Vel hugsað mál
Við verðum að vita hvað við höf-
um upp á að bjóða áður en við förum
að leita að mörkuðum,” bætir Sigurð-
ur við. Það er auðheyrt að Sigurður
hefur hugsað þetta vel og honum
brennur móðurinn, þegar hann er að
ræða þessi mál. Hann bendir á að
hægt verði að leggja heitt og kalt
vatn til orkugarða sem talað hefur
verið um að byggja sunnan við
Straumsvík, þar sem t.d. yrði unninn
ýmis lífefnaiðnaðun Einnig er
möguleiki að selja Alverinu heitt
vatn um leið. Hann bendir á náttúru-
væna ylrækt, engin eiturefni, mikla
möguleika í ferðaþjónustu og fleira
og fleira. “Það er eins við séum ekki
nægilega áræðin til að fara nema að
línunni og skoðum í fjarlægð það
sem er hinum megin og þó oldcur lít-
ist á það þá þorum við ekki að stíga
yfir. En ég geri mér grein fyrir að
þetta er stórt verkefni og dýrt, en ein-
hvers staðar verður að byrja. Það þarf
að finna leiðir til að fjármagna þetta
og t.d. gætu Hafnarfjörður og Garða-
bær unnið að þessu máli sameigin-
lega. Þessi sveitarfélög voru nú eitt
sveitarfélag, Garðahreppur til 1908
og ég held að það sé kominn tími til
að skoða hvort þau eiga ekki að sam-
einast á ný. Hvaða rök eru á móti
því? Þau eiga margt sameiginlegt og
eru í samkeppni við Reykjavík á
mörgum sviðum og sameinuð yrðu
þau sterkari.” Já, það er ekki komið
að tómum kofanum hjá honum Sig-
urði T. og margt fleira bar á góma í
þessu spjalli okkar sem verður að
bíða betri tíma.
En lokaorð Sigurðar voru þessi.
“Það lendir flugvél full af farþegum á
Keflavíkurflugvelli, farþegum sem
eru að koma til að heimsækja land
sem því hefur verið sagt að sé með
tært vatn og hreint loft. Ef við förum
út í aukna stóriðju þá má búast við að
þessir farþegar sjái aðeins álver og
stálver á báðar hendur á leið sinni til
Reykjavíkur. Er það þetta sem við
viljum, eða viljum við að þetta fólk
upplifi landið sem náttúrvænt fallegt
land með náttúruvænar vörur?, okkar
er valið.”
Svissnesk veisla, jóðl og
stemming í Fjörukránni
Það var ekkert lofað upp í erm-
ina á sér þegar Jóhannes í Fjöru-
kránni sagði okkur frá Svissnesk-
uni dögum fyrir nokkru. Yfirmat-
reiðslumeistarinn og hóteleigand-
inn Carli, sem kominn er frá Sviss
nteð tlokk manna, til að gera okk-
ur hér í Hafnarfirði dagamun
stendur alveg fyrir sínu.
Fallega fram borinn, ljúffengur
svissneskur matur smakkast frábær-
lega, enda er Sviss talið eitt besta
matargerðarland sem völ er á. Þaðan
hafa komið margir af fremmstu mat-
reiðslumönnum heims. Með matnum
er boðið upp á svissnesk vín og á
meðan setið er undir borðum leika og
syngja svissneskir hljóðfæraleikarar
ljúfa tóna, auk þess sem þeir spila á
bjöllur og fleira sem ekki er notað
dagalega í músikheiminum. Og ekki
Þau halda uppi stemmingunni á Fjörukránni
má gleyma hvernig þeir ná upp og jóðli. Svissneskir dagar standa
Alpastemmingu með fjallasöngvum yfir til 31. mars.
“Sennilega
mestu mistök f
fslenskri ferða-
þjónustu”
segir Kjartan Lárusson, forstjóri
Fyrir rúmlega 20 árum kostuðu
Sameinuðu Þjóðirnar úttekt vegna
hugsanlegrar uppbyggingar ferða-
þjónustu á Islandi og var fengið til
þess virt ráðgjafafyrirtæki,
Checchi & Co, sem með hóp sér-
fræðinga vann mikið starf og var
ekkert til sparað. Kjartan Lárus-
son, forstjóri Ferðaskrifstofu Is-
lands var starfsmaður vinnuhóps-
ins hér á landi og tengiliður við ís-
lensk stjórnvöld.
Ráðgjafafyrirtækið skilaði inn
stórri og merkilegri skýrslu að vinnu
lokinni og hefur hún almennt gengið
undir nafninu Checchiskýrslan.
Skýrslan var aldrei birt opinber-
lega, var stungið ofaní skúffu í sam-
gönguráðuneytinu af þáverandi sam-
gönguráðherra, Halldóri E. Sigurðs-
syni og hefur verið þar síðan. Aðeins
einstaka menn fengu skýrsluna í
hendur og nokkrir fengu úrdrátt úr
skýrslunni. Fjarðarpósturinn hefur
undir höndum eintak af úrdrættinum
og munum við ef til vill fylgja þessu
máli betur eftir síðar í blaðinu.
“Það er á hreinu að það eru lang
stærstu mistök sem við höfum gert í
íslenskri ferðaþjónustu að fara ekki
eftir þeim tillögum sem þarna voru
settar fram,” segir Kjartan Lárusson,
þegar við ræddum við hann um þessi
mál nú í vikunni. “Allt sem þarna var
sett fram hefur ræst. Þessir menn
höfðu aðgang að upplýsingum sem
við áttum enga möguleika að komist
í. Upplýsingum um þróun í ferða-
málum og heilbrigðismálum.
Þeirra spá var að þróunin yrði sú
að fóik myndi í æ ríkari mæli dýrka
mannslíkamann, þ.e.a.s. að auk þess
að lækna sjúka myndu heilbrigðir
leggja áherslu á að bæta sjálfa sig
með líkamsrækt og heilbrigðu lífi.
Við þurfum ekki nema að líta í
kringum okkur til að sjá öll þessi í-
þróttahús og íþróttamiðstöðvar, lík-
amsræktarstöðvar og hvað þetta nú
heitir allt saman sem hafa risið um
allt land til að sjá þessa þróun sem
þessir menn spáðu fyrir rúmlega 20
árum,” bætir Kjartan við og hann
heldur áfram að segja okkur frá
þessu ævintýri sem hefði getað orðið
að veruleika ef ekki hefði komið til,
“fullkomleiki hinna pólitísku mis-
taka,” eins og Kjartan vill kalla þessi
dýru mistök.
Fjögur megin atriði
“Þeir lögðu áherslu á fjögur meg-
in atriði, eða þróunarsvið, sem þeir
reyndu svo að sameina á einn stað,
Krýsuvík.
Þessi atriði voru:
* Veiði í ám, vötnum og sjó.
* Vetrarferðamennska, skíða- og
gönguferðir (minnst var á
snjósleðaferðir).
* Ráðstefnu- og fundaraðstaða.
* Jarðhitanýting til heilsuræktar.
Þeir vildu nýta þá tækni sem not-
uð var við Olympíuleikana í
Munchen og byggja þak úr trefjagleri
yfir svæðið, þannig að hægt væri að
hafa sumarhita undir þessum himni á
meðan vetrarveður geysaði úti. Þeir
vildu nýta vötnin í kring til veiða,
Bláfjöllin fyrir skíðaiðkun, þó þeir
væru hræddir við að byggja þar stóra
þjónustumiðstöð vegna ótta við að
það myndi skemma vatnsból Reyk-
víkinga. Hótelið, sem þarna átti að
byggja, átti að vera sá turn sem héldi
þakinu uppi í miðju og jarðhitann
ætluðu þeir að nýta bæði til að fram-
leiða þá orku sem þyrfti og til heilsu-
ræktar. M.a. ætluðu þeir að gera
skautasvell sem nýtti orku frá jarð-
hitanum,” segir Kjartan. Við spyrjum
Kjartan um kostnaðinn, við höfðum
heyrt að vegna kostnaðarins hefði
skýrslan verið lokuð niður í skúffu?
“Jú, auðvitað var kostnaðurinn mik-
ill. Þeir vildu reisa þarna nokkurs
konar "vörumerki” fyrir ísland, svip-
að og Eiffelturninn fyrir París og Op-
eruhúsið í Sydney fyrir Ástralíu.
Stað sem myndi vekja heimsathygli
vegna frumleika síns og þess sem
hann hefði upp á að bjóða og myndi
draga að sér bæði innlenda sem er-
lenda ferðamenn. En það sorglega
við þetta mál allt saman er að Al-
þjóðabankinn og Rockefeller sjóður-
inn voru tilbúin til að leggja fram
70% af stofnkostnaði, óafturkræft.
Þeir voru að leita að verkefni til að
sýna fram á að hægt væri að nota
aðra orku en olíu, orku sem væri
náttúruvæn, eins og sagt er í dag.
Menn kölluðu þetta Krýsuvíkur-
ævintýrið í niðrandi merkingu, fáir
fengu að sjá skýrsluna sjálfa, nokkrir
aðeins úrdrátt og þegar árin liðu
viidu menn breiða yfir og fela þessi
pólitísku mistök. Eg er sannfærður
um að þessi neikvæða umræða og af-
staða hefur skemmt fyrir öllu sem
síðan hefur átt að gera í Krýsuvík,”
segir Kjartan að lokum.
Hér talar maður sem þekkir ís-
lensk ferðamál og þetta mál betur en
flestir íslendingar. Ef hugsað verður
til rannsókna á möguleikum Krýsu-
víkur er öruggt að það myndi stytta
leið að settu marki ef skýrslan góða
og fróðleikur Kjartans um rnálið
yrðu nýtt.
Er ef til vill ennþá möguleiki á að
byggja framtíðar heilsuræktar- og
ráðstefnuaðstöðu í Krýsuvík?
“Vörumerki” fyrir ísland sem land
með hreint loft og tært vatn.
Náttúruvænt land?