Fjarðarpósturinn - 04.05.1995, Blaðsíða 6

6 FJARÐARPÓSTURINN
Útgefandi:FJARÐARPÓSTURINN hf.Bæjarhraun 16, 220 Hafnar-
fjörður. Símar, ritstjóm 565 1945,auglýsingar 565 1745, símbréf 565 0835.
Framkvæmdastjóri: Óli Jón Ólason, ritstjóri: Friðrik Indriðason, íþróttir
og heilsa: Jóhann Guðni Reynisson, innheimta og dreifing: Steinunn
Hansdóttir, umbrot: Fjarðarpósturinn, prentun: Borgarprent.
Vaxtahækkun
Vextir hækkuðu nú í upphafi mánaðarins þvert á yfir-
lýsta stefnu hinnar nýju ríkisstjómar Sjálfstæðis- og
Framsóknarflokksins. Hvað sem lýður yfirlýsingum
stjórnmálamanna er auðvelt að sjá afhverju vextir
hækka nú. Aðstæður á fjármagnsmarkaðinum ráða
vaxtastiginu hverju sinni eftir að sá markaður var gefinn
frjáls og yfirlýsingar einstakra ráðherra um málið hafa
nákvæmlega ekkert að segja til eða frá. Þetta er eitt af
því sem hinn nýji viðskiptaráðherra, Finnur Ingólfsson,
virðist alls ekki átta sig á. Það er því ekki að undra að
Sverrir Hermannsson bankastjóri Landsbankans hafi
kallað viðkomandi ráðherra flón í síðustu viku.
Höfuðástæðan fyrir því að vextir eru háir hér á landi
er nær óseðjandi hungur ríkissjóðs í lán á innlendum
markaði. Gífurlegur halli á fjárlögum er ástæða þessa og
ef ríkisstjómin ætlar sér að lækka vaxtastigið á hún ein-
faldlega að draga úr ríkisútgjöldum og þar með minnka
þörf sína á lánum á fjármagnsmarkaðinum. Miðað við
hvemig ríkisstjómin er samsett og stefnumarkmið henn-
ar liggur við að hægt sé að segja að fyrr botnfrjósi í hel-
víti en að þessi markmið náist.
Það hefur engin ríkisstjórn og síðustu tveimur áratug-
um eða svo haft til þess kjark og dug að draga úr ríkis-
útgjöldum eða minnka fjárlagahallann að neinu ráði.
Það er ekki að sjá að þessi ríkisstjóm sem nú situr verði
undantekning frá þeirri reglu. A meðan munu vextir
verða áfram háir og vaxtabyrði heimilanna óbreytt frá
því sem nú er.
Vaxtamálin voru nokkuð til umræðu á 1. maí hátíða-
höldunum og ræddu verkalýðsforingjar víða um þau. I
1. maí ávarpi verkalýðsfélaganna í Hafnarfirði segir
Sigurður T. Sigurðsson formaður Hlífar m.a.: “Stjóm-
völd hafa ekki séð ástæðu til að berjast gegn þeim háu
vöxtum sem viðgengist hafa hér á landi áratugum sam-
an heldur talið eðlilegt að bankar og lánastofnanir jafn-
vel í samráði hver við annan, ákveði sjálfir og einir
vaxtakjör sem eru í engu samræmi við verðbólguna í
landinu. Á sama tíma og þetta er látið viðgangast ákveð-
ur ríkisstjómin að skerða stórlega vaxtabætur sem
greiddar eru til almennings vegna mikillar greiðslubyrði
húsnæðislána...
Ohagstæð húsnæðislán með alltof háum vöxtum hafa
leitt til þess að um þriðjungur lána hjá Húsnæðisstofnun
ríkisins eru í vanskilum, hundruðir manna hafa misst
heimili sín og þúsundir manna munu missa aleigu sína
nema gripið verði strax til ráðstafana gegn því.”
Friðrik Indriðason
Það var Sigurður T. Sigurðsson
formaður Hlífar sem flutti 1. maí
ávarp verkalýðsfélaganna í Hafnar-
firði. Avarpið er svohljóðandi:
“Undanfarin ár hefur setið að völd-
um hér á landi ríkisstjóm sem öðrum
fremur hefur sótt að hagsmunum al-
menns launafólks, sjúklinga, öryrkja,
ellilífeyrisþega, skólafólks og jafnvel
bama. Ríkisstjóm sem ekki virðist sjá
neina aðra leið í efnahagsmálum þjóð-
arinnar en að ráðast á þá sem minnst
mega sín fjárhagslega í þjóðfélaginu.
Þannig hafa stjómvöld fundið upp alls-
konar skatta og álögur á fyrrgreinda
hópa og launakjörum þeirra reyna þau
að halda við hungurmörk. Þetta er gert
þrátt fyrir háværar yfirlýsingar um
engar skattahækkanir áður en þeir
komust til valda fyrir fjórum árum síð-
an.
Við gerð heildarkjarasamninga síð-
ast liðinn vetur neitaaði t.d. þáverandi
ríkisstjóm að leggja fram svokallaðann
ríkisstjómarpakka til lausnar kjaradeil-
unni nema verkalýðsfélögin gengju að
tilboði atvinnurekenda um 3.700 króna
hækkun lægstu launa. Fjómm vikum
síðar semur ríkið við kennara um
margfalt meiri kauphækkun. Þarna
beitti ríkið sér fyrir launamisrétti sem
við hljótum að krefjast leiðréttingar á.
I kjarasamningum síðast liðinn vetur
sýndu samtök atvinnurekenda svo ekki
verður um villst að þau vilja í engu
meta þá hógværu kjarakröfur sem
verkalýðsfélögin lögðu fram þar sem
megin áherslap var lögð á hækkun
lægstu iauna. I stað þess að ganga að
þeim sanngjömu kröfum og bæta með
því hag hinna lægstlaunuðu knúðu at-
vinnurekendur og ríkisstjórn fram
samninga sem skiluðu þeim hærra
launuðu meiri hækkun. Þannig var
einu sinni enn aukið það iaunamisrétti
sem ríkir í landinu.
Verkalýðshreyfingin verður að læra
af því sem gerðist í vetur. Það má ekki
gerast aftur að þeir sem lægst hafa
launin fái minnstu bætumar.
Tími Þjóðarsáttar er liðinn. Fyrir-
tækin hafa hagrætt hjá sér. Flest þeirra
sýna verulegan hagnað. Hinn almenni
launamaður á að fá sinn skerf í þeim
hagnaði. Við hljótum að miða okkar af-
komu við launakjör á hinum Norður-
löndunum og í V-Evrópu en þar eru
laun verkafólks tvöfalt til þrefalt hærri
en hér. Það er kominn tími til að ís-
lenskt verkafólk fái sína hlutdeild í
þeirri miklu hagræðingu sem átt hefur
sér stað hérlendis undanfarin ár.
Ennþá er ósamið við sjómenn þó að
samningar þeirrg hafi verið lausir mán-
uðum saman. Utgerðarmenn og aðrir
atvinnurekendur ættu að gera sér grein
fyrir því að meðan svo er verður ekki
friður á vinnumarkaðinum. Verkalýðs-
hreyfmgin í Hafnarfirði lýsir yfir fylls-
ta stuðningi sínum við kjarabaráttu sjó-
STOfNAÐ

1. maí ávarp verkalýðsfélaganna í Hafnar
Tími þjóðarsá
manna og krefst þess að við þá verði
samið hið fyrsta.
Háir vextir
Stjómvöld hafa ekki séð ástæðu til
að berjast gegn þeim háu vöxtum sem
viðgengist hafa hér á landi áratugum
saman, heldur talið eðlilegt að bankar
og lánastofnanir jafnvel í samráði hver
við annan, ákveði sjálfir og einir vaxta-
kjör sem eru í engu samræmi við verð-
bólguna í landinu. Á sama tíma og
þetta er látið viðgangast ákveður ríkis-
stjómin að skerða stórlega vaxtabætur
sem greiddar em til almennings vegna
mikillar greiðslubyrði húsnæðislána.
Þama er um að ræða allt upp í 10 þús-
und krónur á mánuði eða þrefalt hærri
upphæð en launahækkunin sem verka-
fólk fékk út úr síðustu kjarasamning-
um,
Óhagstæð húsnæðislán með ailtof
háum vöxtum hafa leitt til þess að um
þriðjungur lána hjá Húsnæðisstofnun
ríkisins eru í vanskilum, hundruðir
manna hafa misst heimili sín og þús-
undir manna til viðbótar munu missa
aleigu sína nema gripið verði strax til
ráðstafana gegn því.
Hér í Hafnarfirði hefur um langan
tíma ríkt mikið ófremdarástand í hús-
næðismálum og ekkert bendir til ann-
ars en svo verði áfram að óbreyttri
stefnu stjómvalda. Hér bíða yfir þrjú
hundruð fjölskyldur eftir félagslegu
húsnæði.
I atvinnumálum hefur lítið sem ekk-
ert verið gert til bóta en margt hinsveg-
ar farið á verri veg. Má þar nefna
aukna sjófrystingu sjávarafla og fjölg-
un frystitogara. I stað þess að auka full-
vinnslu sjávarafurða hér heima og
skapa með því meiri verðmæti er með
þessu stuðlað að minni arði og auknu
atvinnuleysi. Á höfuðborgarsvæðinu
hefur atvinnuleysi sjaldan verið meira.
Þetta er í sjálfu sér ekkert skrítið þegar