Fjarðarpósturinn - 31.08.1995, Page 15
FJARÐARPÓSTURINN 15
Björgunarstarf Hjálparsveita skáta
vakti mjög mikla athygli í Hollandi
Risasýningartjald íslensku björgunarsveitanna
Hinn glæsilegi og fullkomni snjóbíll Hjálpasveitar skáta í Hafnarfirði
vakti mikla ath.vgii á sýningunni
Það kom fram í fréttum fyrr í
þessum mánuði að starf hjálpar-
sveita á Islandi vakti mikla athvgli
á Jamboree móti sem haldið var í
Hollandi nú fyrir skömmu. Okkur
á Fjarðarpóstinum lék forvitni á
að vita dálítið meira um þetta og
náðum santbandi við þau Brynju
Traustadóttur, Guðbjörn Þór
Þórðarson og Margréti Hrefnu
Pétursdóttur í Hjálparsveit skáta í
Hafnarfirði til að spyrja þau örlít-
ið um þá miklu athygli sem starf
björgunarsveitanna vakti.
Þau sögðu að á heimsmóti skáta,
Jamboree, sem að þessu sinni var
haldið í Flevoland í Hollandi, um 60
km. frá Amsterdam, hefðu verið um
24 þúsund skátar og hefði móts-
svæðinu verið skipt niður í 12 þorp.
Síðan hefði 13ánda þorpið verið
nokkurs konar sýningar eða kynn-
ingarþorp, þar sem kynnt voru ýms
séreinkenni í skátastarfi hvers lands
fyrir sig. Upphaflega óskaði Banda-
lag íslenskra skáta eftir að fá að
kynna þar íslenskt skátastarf, en úr
varð að Landsbjörg myndi taka að
sér þennan þátt og kynna starf björg-
unarsveita skáta, enda er það mikla
sjálfboðaliðsstarf sem hjálparsveitir
hér á landi vinna óþekkt erlendis.
Til Hollands fór 27 manna hópur
björgunarsveitafólks frá Akureyri,
Dalvík, Isafirði, Vestmannaeyjum,
Suðurnesjum, Hafnarfirði, Garða-
bæ, Kópavogi og Reykjavík. Hópur-
inn fór í tvennu lagi til Hollands,
fyrri hópurinn fór 29. júlí og var til
8. ágúst og seinni hópurinn fór út 5.
ágúst og var til 13. ágúst. Hópurinn
var því allur úti um aðalsýningar-
helgina. Fimm úr hópnum, sem sáu
aðallega um tækin á sýningunni,
voru svo úti allan tímann, þar á
meðal þau þrjú, Brynja, Margrét og
Guðbjöm.
Þó að mikið hafi verið um alls
konar sýningar í þorpinu, þar sem
sýnt var allt á milli himins og jarðar,
eins og þau segja, þá var aðsókn að
íslenska svæðinu gýfurleg alla þessa
tíu daga sem sýningin stóð yfir. Ekki
sögðust þau vita hve margir hefðu
sótt heim íslenska svæðið, en allir
skátamir á mótinu fengu ákveðna
daga til að koma á sýninguna og auk
þess kom mikill fjöldi annarra gesta,
aðallega frá Hollandi, en 3-4 dögum
fyrir mótið var mynd um Island
sýnd í hollenska sjónvarpinu og
varð það ekki síst til að svo margir
sóttu Islenska sýningarsvæðið heim,
auk þess sem snjóbíllinn, snjósleð-
inn, vörubíllinn og Ford Econoliner-
inn drógu að fólk sem var að ganga
um svæðið.
Mikið spurt
Þegar við spyrjum þau um hvað
hafi nú vakið mesta athygli gest-
anna, þá segja þau að það hafi nú
komið upp margar skondnar spurn-
ingar, en það sem fólk var ef til vill
mest hissa á, var það mikla sjálf-
boðastarf sem björgunarsveitirnar
inna af hendi og hvernig þær fjár-
magna starf sitt. Þessar björgunar-
sveitir eru algert sér íslenskt fyrir-
brygði, þekkjast ekki annars staðar.
Þau störf sem björgunarsveitimar
inna hér af hendi er unnið af hernum
í öðrum löndum og þar af leiðandi
greitt af ríkinu. “Já, það áttu margir
erfitt með að trúa því að við ynnum
þetta allt í sjálfboðastarfi,” segja
þau. Ýmsir spurðu því, “hvað gerir
herinn þá?” Nokkuð margir trúðu
ekki að enginn her væri á Islandi.
“Hvernig bælið þið þá niður óeirðir
og uppþot?” var önnur spuming sem
var spurð. Einn sagði við Guðbjörn,
“það er nú nauðsyniegt að hafa her
til að gæta landamæranna,” en lang-
flestir vissu talsvert um ísland, sum-
ir höfðu komið þangað, aðrir voru á
leið þangað. Brynja hitti fólk sem
var búið að fara oft til Islands, geng-
ið víða um landið. Þau voru á leið til
íslands til að ganga “Laugaveginn.”
Einn þurfti ekki að fá útskýringar á
starfi hjálparsveitanna á Islandi.
Hann sagðist hafa séð þær í björgun-
arstarfi og bæði orðið hrifinn og
hissa á starfi þeirra. Þessi maður var
í vinnu á Súðavík í harmleiknum s.l.
vetur, þegar snjóflóðin féllu. Já,
heimurinn er stundum Iftill. Annars
spurði fólk mikið út í starf björgun-
arsveitanna, fjármögnun þeirra og
útbúnaðinn allan. Það komu menn
frá hernum og slökkviliðum til að
sjá tækin og spyrjast fyrir um notk-
un þeirra. Bandaríkjamenn horfðu
dolfallnir á Ford Econolinerinn,
breiðu dekkin og allan útbúnaðinn á
honum. Tækin vöktu mikla athygli
og þá ekki síður á hraðbrautunum,
þar sem fóik snarhægði á sér og ætl-
aði úr hálsliðnum þegar það ók fram
úr vörubílnum með snjóbílinn á
pallinum. “Hvemig stendur á að rík-
ið lætur ykkur hafa öll þessi tæki,”
spurði einn.
Saga í tjaldinu
Þau höfðu tekið með sér stórt
sýningartjald að heiman, en það var
eins og tveggja manna tjald miðað
við stórt hústjald, við hliðina á því
stóra sýningartjaldi sem þau fengu
til umráða. I þessu tjaldi var sett upp
saga hjálparsveitanna, sýnd tækin
sem þær nota, sýnt með myndum frá
fjáröflun sveitanna, flugeldasölu,
lottói, happadrættum o.s.frv. Einnig
var sett upp sýning frá alvöru æfing-
um, þar sem gerfisár og fleira kom
við sögu. Allt þetta kom flestum á
óvart og var mikið spurt. En eins og
að framan er sagt var mest spurt um
land og þjóð. Allir sem komu fengu
sérstakt póstkort, þar sem á voru 4
myndir frá starfi sveitanna. Þeir
sögðu, á pósthúsi svæðisins, að ann-
að hvert kort, sem var sent frá svæð-
inu hefði verið íslenskt. Þetta var
því mikil landkynning. Þá fengu
mjög margir að setjast á sleðann,
upp í snjóbílinn, vörubílinn eða For-
dinn og láta taka af sér myndir.
Þannig að myndir frá íslenska sýn-
ingarsvæðinu eru komnar út um all-
an heim. Nú auk þess voru skátarnir
á mótinu með sérstaka landkynn-
ingu.
Mótið frábært
Það er nú kominn tími til að spyr-
ja um sjálft skátamótið. Hafa þau
verið áður á Jamboree? “Nei, aldrei,
Brynja hefur verið á skátamóti í
Noregi og stóru móti á Italíu, enda
kom hún í hjálparsveitina í gegnum
skátastarf, en þau Margrét og Guð-
bjöm fóru beint í hjálparsveitina,”
segja þau “og misstu þar með að því
frábæra og skemmtilega starfi skát-
anna,” segir Brynja og það er auð-
séð að hún á góðar minningar frá
þeim tíma.
Þau segja að mótið hafi verið al-
veg frábært, skipulag hefði verið
svo gott að það eina sem mætti
svona í gríni segja um það er, að það
hafi verið of skipulagt. Öryggiskröf-
ur voru miklar. t.d. fengu þeir sem
ekki voru syndir að fara í stuttar
bátsferðir sem boðið var upp á. Þau
í björgunarsveitunum voru talin til
starfsfólks og fengu mat í stóru
mötuneyti, þar sem 6000 starfsmenn
borðuðu. Maturinn var alveg frábær
og framreiðsia gekk bæði fljótt og
vel fyrir sig. Skátarnir fengu hins
vegar kistu með mataráhöldum og
mat og urðu að sjá um sig sjálfir,
enda er það einn þátturinn í skáta-
starfi að bjarga sér. Engin mamma
nálægt. Veðrið var dásamlegt allan
tímann, þó hitinn hefði mátt vera
ögn minni. Meðalhiti um 32 gráður.
Það var útilokað að sofa fram eftir,
því um klukkan átta var sólin komin
upp og þá var ólíft í tjöldunum fyrir
hita.
Það er gaman að hitta ungt fólk
sem er tilbúið að fórna frístundum
sínum til æfa sig í björgunarstörfum
og vera tilbúin til að bregðast við
þegar fólk lendir í neyð. Þau sögðu
mér margt fróðlegt frá starfi sínu í
hjálparsveitinni. Það verður að bíða
betri tíma. En eftir samtalið mun ég
telja það skyldu mína að styrkja þau
í starfi þegar leitað er eftir því með
sölu á einhverju því, sem þau eru að
selja til styrktar starfinu.
FRÁ LESENDUM
Er ekki tímabært að Byggða
safnið fái Brydepakkhús?
Kæri ritstjóri
Hér er mál sem ég komst á snoð-
ir um nú nýverið og langar að verði
rætt opinberlega í Hafnarfirði.
Ríkið í fríu húsnæði hjá
Hafnarfjarðarbæ
Sjóminjasafn íslands, sem er
deild í Þjóðminjasafninu, hefur nú
verið leigulaust í Brydepakkhúsi í
bráðum þrjú ár. Eigandi hússins er
Hafnarfjarðarhöfn. Sjóminjasafnið
kostaði endurbyggingu hússins á
sínum tíma og fékk í staðinn afnot af
því til ársloka 1992 og hefur samn-
ingurinn ekki verið endumýjaður.
Um næstu áramót hefur Hafnar-
fjarðarhöfn því séð ríkinu fyrir fríu
húsnæði fyrir eina af deildum Þjóð-
minjasafnsins í þrjú ár. Sjóminja-
safnið hefur vissuíega verið lyfti-
stöng fyrir bæjarlífið en spyrja má
hvort Hafnfirðingar hafi efni á að sjá
ríkisstofnun fyrir ókeypis húsnæði á
meðan Byggðasafnið líður fyrir hús-
næðisskort.
Útgerðar- og verslunar-
saga Hafnarfjarðar í
Brydepakkhús
Bréfritari gerir það að tillögu
sinni að Sjóminjasafninu verði sagt
upp húsnæðinu og Byggðasafnið fái
Brydepakkhús til sýningahalds. Fer
vel á því að hafa þar sýningu um út-
gerðar- og verslunarsögu Hafnar-
fjarðar en Bjami riddari, upphafs-
maður útgerðar í Firðinum, byggði
húsið við hliðina þar sem Byggða-
safnið er. Hér er mikil saga og efni í
fróðlega sýningu.
Merk atvinnusaga
Hafnarfjarðar
Hafnarfjörður var helsti verslun-
arstaður á Islandi frá 14. öld og fram
yftr lok einokunarverslunar. Meðal
þátta í þeirri sögu má nefna Bjama
riddara Sívertsen í upphafi innlendr-
ar verslunar og útgerðar, skútuöld-
ina og stórfellda saltfiskverkun,
Coot fyrsta togara Islendinga sem
gerður var út frá Hafnarfuði, útgerð
Englendinga, Einar Þorgilsson og
stórútgerð, saga Bæjarútgerðar
Hafnarfjarðar, fyrsta hafskipa-
bryggja á landinu var byggð í Hafn-
arfirði og fleira því af nógu er að
taka. Er ekki að efa að nýir stjóm-
endur Byggðasafnsins munu koma
upp sýningu í Brydepakkhúsi sem
verður Hafnftrðingum til sóma.
Hafnfirðingur