Aðventfréttir - 01.01.1999, Blaðsíða 4

s
g hef tilheyrt Aðventkirkjunni allt
frá barnæsku og verið eindreginn
stuðningsmaður hennar. Hlutverk
hennar er hlutverk mitt; kenningar
hennar órjúfanlegur þáttur minnar eigin
tilveru. Að því kom, að á þroskaferli
mínum í trúnni stóð ég frammi fyrir
hindrun, sem engum virtist fær nema
fuglinum fljúgandi. Á ég hér við afstöðu
kirkjunnar hvað varðar áfenga drykki.
Menningarumhverfi mitt gerir ráð fyrir
vínglasi í sérhverju teiti. Þannig var það
innan ættar minnar, sem er um hundrað
manns, að þótt ekki sæi vín á mönnum
í samkvæmum, var vart annað meðtekið
en að vín væri veitt og haft um hönd við
hin ýmsu tækifæri. Eftir að hafa kynnt
mér þetta efni í Ritningunni komst ég á
þá skoðun, sem ég hef reyndar ekki látið
af, að beint bann við áfengum drykkjum
er þar hvergi að finna.
Nú víkur svo við, að í ýmsum bókum
sem ég hef lesið, er hinu gagnstæða
haldið fram. Því hef ég rannsakað þær
staðhæfingar í þeirri von að finna þar
hið eiginlega bannorð sem svar gegn
andmælendum bindindisstefnunnar.
Mér hefur enn ekki tekist það.
Ég er þess fullviss að á tímum Gamla
testamentisins var óhóflega drukkið vín
ekki í andstöðu við trúna á Guð. Og
ennfremur er óhætt að halda fram, að á
tíma frumkristninnar hafi þetta einnig
verið meðtekið. Ég legg fram fimm atriði
máli mínu til stuðnings:
1. Þau málvísindalegu rök, sem bind-
indisfrömuðir leggja máli sínu til
grundvallar, sanna ekkert. Éinna má
orð með ríkjandi merkingu, en hver-
gi er að finna orð sem gera skilmerki-
legan greinarmun á vínberjasafa og
gerjuðum drykkjum.
2. Lögmál Móse er samsafn smáatriða
varðandi athafnir daglegs lífs, þ.á.m.
er að finna lista yfir hinar ýmsu
fæðutegundir. Hvergi er að finna
stafkrók um ólögmæti áfengra drykk-
ja. Að taka slíkt fram hefði verið lít-
ið verk og létt.
3. Saga Israels bendir ekki til neins
banns.
4- Líti menn svo á, að vissir textar
Ritningarinnar banni vín við sér-
stakar athafnir eða störf (3M 10. 8-
10; Ok 31.4,5; 4M 6.;Dm 13.13,14),
þ.m.t. að það sé ekki haft um hönd
meðal leiðtoganna (Títus 3), þá ligg-
ur beint við að líta svo á, að almennt
bann hafi ekki legið fyrir.
5. Ekki verður séð að textar s.s. lTm
3.8 og 5M 14.21,26 renni styrkum
stoðum undir kenningar talsmanna
bannsins.
Guðfræðilegur skilningur
Afstaða mín til bindindis er grund-
völluð á öðrum forsendum. Það er stað-
föst sannfæring mín að kirkjunni beri að
viðhafa sterka andstöðu gegn göróttum
drykkjum. Afstöðu sína á hún ekki að
byggja á óhrekjanleika hins ritaða orðs.
Hér gildir umfram allt grundvallarmerk-
ing guðfræðinnar.
Það er jafnvel svo að E.White hvet-
ur okkur til slíks skilnings, þegar hún
áminnir okkur að lesa hennar eigin rit út
frá forsendum „tíma, rúms og staðhátta."
Við leggjum sams konar skilning í nálg-
un okkar á Ritningunni varðandi hjóna-
bandið og einkvæni sem og afstöðu okk-
ar gegn þrælahaldi.
Hver sá sem rannsaka vill Ritning-
una til djúps skilnings getur ekki byggt á
því einu sem Guð sagði við fólk sitt til
forna. Hér verður að leitast við að skilja,
hver boðskapur Guðs er til okkar í dag
varðandi hlutverk okkar og ábyrgð. 1
Hver var hin eiginlega afstaða
Guðs til forna varðandi vínandann?
1. Bann hans spannaði ekki alla afkima
tilverunnar.
2. Hann benti á illar afleiðingar þessa
og hversu það vinnur (Nói, Lot ofl.
Ok 23.39-44).
3. Hann benti á, að jafnvel hóflega
drukkið vín var ekki alltaf við hæfi
(4M 6; Dm 13.14) og lagði einnig
fram þá kröfu, að viss hópur manna
héldi sig að öllu frá víni meðan hann
innti vissan starfa af hendi, vegna
þess að það útheimti óbrenglaða
heilastarfsemi (3M 10.10; Ok
31.4,5).
4- Finna má texta í Ritningunni þar
sem farið er að því er virðist í fyrstu
sýn lofsamlegum orðum um áhrif
alkóhólsins (5M 14.22-29; Amos
9.14; Sk 10.7), en við nánari athug-
un er vísað til þess sem hinni skáld-
rænu ímynd óhófs og allsnægtar.
Hver eru þá hin eiginlegu skilaboð
Guðs til okkar í dag? Hvert er hlut-
verk okkar og söguleg ábyrgð?
Hver sá sem leita vill svara við þess-
um spurningum af alvöru verður að end-
urmeta hlutverk alkóhólsins út frá sögu-
sviði líðandi stundar. Það seytlar um sér-
hvern afkima samfélagsins og virðir eng-
in griðlönd. Neysla þess í dag nær langt
út fyrir það sem þekktist á tímum Ritn-
ingarinnar. I dag horfumst við í augu við
ógnvald, sem getur fengið sérhvern
mann til að skjálfa.
Alkóhól - sjö staðreyndir
Það eru einkum sjö þættir sem kalla
á endurskilgreiningu á tilurð og hlut-
verki alkóhólsins í daglegu samfélagi
miðað við fyrri tíma. Það er talið mesti
skaðvaldur flestra samfélaga - sú félags-
lega drepsótt sem sérhvert meðvitað
kristið samfélag getur ekki annað en
spornað við af alefli:
í fyrsta lagi: Fjölbreytni í fram-
leiðslu. Áður fyrr var um tvennt að
velja, vín og bjór. í dag er margbreyti-
leikinn mikill og fer vaxandi. Markaðs-
setningin miðar að því að koma því inn
hjá neytandanum, að hann þurfi á þessu
að halda daglega, sér í lagi ætli menn að
gera sér glaðan dag. Algengt er að í há-
degisverðarboðum séu bornar fram um
átta til tíu tegundir víns.
I öðru lagi: Há prósenta vínandans.
Forfeður okkar þekktu vart sterkari
drykki en 9—10% enda eimingartæknin
4
AðventFréttir