Nýjar kvöldvökur - 01.10.1947, Blaðsíða 52

186
BÓKMENNTIR
N. Kv
Þórður Thorlacius. Kvæntur var hann
ungri, danskri konu, Gyðu (Gythe) að nafni.
Þau hjón dvöldust hér A landi til ársins
1815, lengst á Reyðarfirði, en síðustu árin á
Eyrarbakka. Löngu síðar ritaði frú Gyða
endurminningar sínar frá íslandi og gaf
tengdasonur hennar þær út 1845. En því
miður gaf hann minnisgreinarnar ekki út
orðréttar, lreldur endursagði hann þær að
miklu leyti. Aftur voru endurminningarnar
gefnar út 1930, eftir lyrri útgáfunni, því að
frumritið var þá glatað, og ni'i birtast þær í
fyrsta sinn á íslenzku rúmri öld eftir að þær
komu fyrst á prent á dönsku.
Þótt endurminningar þessar fjalli ekki
um stórviðburði, og furðumikið sé sagt frá
sjúkdómum og andstreymi hinnar ungu
konu, sem hingað fluttist ókunnug öllum
landsháttum og óreynd í hvívetna, eru þær
hinar hugðnæmustu aflestrar. Lesandanum
verður ldýtt til höfundar, sem sýnilega er
full velvildar og vill segja sem sannast og
réttast frá. Okunnugleiki hennar á lands-
\ enjum og lífinu gerir frásögnina oft barna-
lega, en engu að síður aðlaðandi. Margan
fróðleik er hér að finna um lífskjör manna
og þjóðhætti í byrjun 19. aldar, má þar til
nefna lýsinguna á ferðalagi þeirra hjónanna
frá Reyðarfirði til Eyrarbakka, en sá þáttur
hefur verið birtur í N. Kv. 1942. Er því góð-
ur fengur að bók þessari á íslenzku.
Þýðandinn hefur leyst verk sitt af hendi
með ágætum. Málið er gott, og er þó engan
veginn vandalaust að jrýða bókina, einkum
þegar leitast er við að halda stíl frumritsins,
en það hefur þýðanda tekist furðuvel. Þá
hefur og þýð. bætt inn nokkrum skýringar-
greinum, sem gera bókina mun aðgengi-
legri lesandanum. Ytri frágangur er og allur
hinn snotrasti.
ÍSLAND. Ljósmyndir af landi og pjóð.
Útg. ísaíoldarprentsmiðja. Rvík 1947.
Þetta er 4. útgáfa af hinni ágætu mynda-
b ;k um ísland, sem ísafoldarprentsmiðja
hefur gefið út. Rraunar er fátt eitt sameig-
inlegt með þessari útgáfu og hinum fyrri
nema nafnið og hinn snjalli inngangur
Pálma Hannessonar rektors, sem tvímæla-
laust er hið bezta ágrip um ísland, sem skráð
hefur verið, í seinni tíð a. m. k. Myndirnar
eru langflestar nýjar og hafa ekki birzt fyrr
á prenti. Hefst bókin á myndum frá Heklu-
gosinu, en annars eru þar myndir frá fjölda-
mörgum hinna fegurstu og sérkennilegustu
staða á landinu. Hafa þeir Páll Jónsson aug-
lýsingastjóri og Þorsteinn Jósefsson rithöf-
undúr annast myndavalið og lagt til henn-
ar drýgstan skerf allra Ijósmyndara. Er það í
skemmstu máli að segja, að myndirnar eru
stórvel gerðar og valdar, þótt vitanlega
sakni maður einhvers. enda er svo fyrir að
þakka, að fleiri eru fagrir staðir á íslandi,
en myndir af þeim fengju rúmast í þessari
bók. Það, sem lrelzt mætti að bókinni finna
er það, að of fátt er þar rnynda af þjóðinni
sjálfri, fólkinu og störfum þess, og deila má
um, hversu heppilega mannamyndirnar séu
valdar, sem ,,typur“ af þjóðinni, þótt vel séu
þær gerðar af ljósmyndaranum.
Myndabók þessi, sem flytur bæði íslenzk-
an og enskan texta, er hin ágætasta land-
kynning, og flytur ásamt hinum fyrri systr-
um sínum mikinn og skemmtilegan fróðleik
um landið.
Arnold Gesell: Fósturdóttur úlfanna.
Steingrímur Arason þýddi. Útg. ísa-
foldarprentsmiðja. Rvík 1947.
Margir hafa lesið sögurnar af Tarzan apa-
bróður, og Mowgli fósturdóttur úlfanna, og
dáðst að hinum undursamlegu æfintýrum
frumskóganna. Bók sú, er hér um ræðir, seg-
ir einnig frá barni, sem ólst upp með úlfum
í frumskógum Indlands, en frásögnin er
ekki klædd í neinn æfintýrabúning, heldur
er þar einungis sagt frá staðreyndum.
Ómálaga barni var rænt af úlfum, og hafð-
ist það við meðal þeirra í 8 ár, og fara að
vísu engar sögur af þeirri æfi. Síðan kornst