Fréttatíminn - 06.12.2013, Blaðsíða 60

Sigrún Sigurðardóttir fæddist 1929 á Möðruvöllum í Hörgárdal.
Foreldrar hennar voru þau Sigurður Stefánsson, prestur og
síðar vígslubiskup, og María Ágústsdóttir cand. phil.
Vestfirska forlagið hefur gefið út bækur eftir marga höfunda
sem aldrei áður hafa fengist við bókaskrif. Sigrún er í þeim
hópi. Frásögnin, byggð á dagbókum hennar, er öfgalaus og hlý
þó að greint sé hispurslaust frá erfiðu ölduróti á lífsleiðinni.
Fæst í bókaverslunum um land allt
Ný bók að vestan
Verð 3.900 kr.
Ég veit ekki hvort ég hef nokkurn tíma orðið virkilega fullorðin kona, ég hef
alla tíð þurft mikla athygli og aðdáun og hef að sama skapi verið dugleg að
ná mér í hana. Það hefur verið mér meira virði en flest annað. Er ekki magnað
hvað karlmaður getur framkallað hjá konu með því einu að horfa á hana
með aðdáun? Það framkallar á augabragði að konan verður fallegri, fær allt í
einu nokkurs konar æskuútlit, roða í kinnar og ástleitna ásjónu. Það er þetta
sem ég meina, þetta er eins konar næring sem gerir konur aldurslausar. Þær
halda bara áfram að geta beitt töfrabrögðum sínum, halda áfram að vera
þess umkomnar að geta heillað menn fram eftir öllum aldri. Ég tala af sérlegri
reynslu eins og við er að búast.
betur fer. Þarna upplifði ég versta þung-
lyndi sem ég hef vitað. Ég lá alla helgina
uppi í rúmi og þó börnin mín og fjölskyldan
séu mér allt þá langaði mig þarna bara að
taka eigið líf. Ég varð mjög hrædd við sjálfa
mig. Sem betur fer sagði ég bróður mínum
hvað mér leið illa og hann, mágkona mín
og mamma hjálpuðu mér mikið. Okkur var
svo boðið í veislu sem ég vildi alls ekki fara
í en þau drógu mig með og þetta varð alveg
dásamlegt kvöld. Eftir það var leiðin bara upp
á við. Það er samt þetta sem hræðir mig við
þennan sjúkdóm, því fólk með geðhvörf hefur
tekið líf sitt og mér á mögulega eftir að líða
svona aftur. Sem betur fer er ég samt frekar
aðeins ör en hitt og hef ekki farið svona niður
aftur.“
Beitt kynferðisofbeldi
Hún segist ekki vita hvort hægt sé að rekja
geðhvörfin til einhverra atburða eða áfalla.
Árið áður en hún var greind skildi hún við
barnsföður sinn en þau reyndu mikið að
laga sambandið og því fylgdu sterkar tilfinn-
ingar en þau eru í dag góðir vinir. „Síðan
hafði ég fengið fæðingarþunglyndi eftir
að eldri stelpan mín fæddist árið 2007. Ég
var með fyrirsæta fylgju og þurfti að fara í
bráðakeisara. Dóttir okkar þurfti að berjast
fyrir lífi sínu í þrjá daga því lungun hennar
féllu saman,“ segir Ragnheiður. Sjálf varð
hún fyrir fyrsta áfallinu þegar hún var
aðeins 17 ára gömul. „Ég lenti í kynferðis-
legri misnotkun, varð mjög þunglynd og
fór að drekka illa þegar ég drakk. Þetta átti
sér stað í heimabæ mínum, Akranesi, og
það varð fljótt mikil breyting á mér. Ég fór
alltaf að tala um þetta þegar ég var drukkin
og ég held að fáir hafi trúað mér fyrir utan
nánustu vini en þegar mamma komst að
þessu sagðist hún geta nefnt daginn sem
þetta gerðist því ég hafi algjörlega umturn-
ast. Vinkonur mínar fóru með mig löngu
seinna til Stígamóta því þetta hefur leitt til
þess að ég ríf mig mikið niður. Það hjálpaði
mér hins vegar lítið að tala við Stígamót. Ég
veit í raun ekki hvort ég hef enn fyrirgefið
gerendunum. Já, þeir voru fleiri en einn. Ég
hitti einn þeirra í sundi um daginn og mér
fannst það mjög óþægilegt. Hann var þar
með konunni sinni og barni og við fórum að
spjalla. Hann er sá eini sem hefur beðið mig
afsökunar,“ segir Ragnheiður en vill annars
ekki tala um þetta mál.
Snortin af orðum samstarfsmanns
Hún kannast við þá tilfinningalegu flat-
neskju sem margir geðhvarfasjúklingar
lýsa eftir að þeir byrja á lyfjameðferð. „Ég
var þannig fyrst. Það var í raun ekki fyrr en
fyrir um sjö mánuðum sem mér fannst ég
hætta að vera flöt. En þetta var líka mikið til
á mínu valdi. Líf mitt var bara algjör rútína –
ég fór með stelpurnar í skólann og leikskól-
ann, mætti í vinnuna, sótti stelpurnar, kom
þeim í rúmið og fór að sofa. Síðan ákvað
ég bara að taka til í lífinu ég byrjaði að fara
í sund reglulega og ég fór að syngja með
bróður mínum, en mér hefur alltaf fund-
ist afskaplega gaman að syngja og er lærð
söngkona í bæði djass og klassískum söng.
Batinn snýst ekki bara um að taka lyf heldur
að taka til hjá sjálfum sér, borða hollan mat
og hreyfa sig. Ég ákvað líka að hætta niður-
rifinu út af misnotkuninni.“
Ragnheiður var um tíma í sjúkraleyfi en
sótti um nýja vinnu og starfar nú hjá Þjóð-
skrá. „Ég var að syngja þar í veislu um dag-
inn og eftir á stóðu allir upp og klöppuðu
fyrir mér, söngurinn sló í gegn. Þegar ég
var kynnt inn sagði samstarfsmaður minn
að nokkrum sinnum á lífsleiðinni hittum við
fólk sem snerti okkur og að næst á svið væri
konan sem hefði hrifið þau öll. Það eina sem
ég hef gert er að mæta í vinnuna og vera ég
sjálf, og eftir þetta ákvað ég að hætta að vera
í felum með sjúkdóminn minn. Það vissu
fyrir einhverjir samstarfsmenn mínir að ég
væri með geðhvörf en þetta veitti mér svo
mikinn innblástur. Ég talaði við mannauðs-
stjórann áður en ég fór í þetta viðtal og fékk
jákvæð viðbrögð. Frá því ég byrjaði að vinna
þarna hef ég aldrei misst úr vegna geðhvarf-
anna. Ég hef jú fengið flensu en ég hef alltaf
mætt þó ég sé jafnvel kvíðin. Ég er á góðum
stað núna. Mér líður vel með sjálfa mig og
líður vel í vinnunni. Ég á alveg dásamlegt
samstarfsfólk. Ég er líka dugleg að fara í
sund ein eða með stelpurnar mínar. Ég fór
ein að synda um daginn og synti 3 kílómetra
og fór þá að hugsa að ég þyrfti aðeins að
hægja á mér.“
Hún brosir, fyllilega meðvituð um að
hún þarf að fylgjast vel með líðan sinni og
hegðun. „Ég fór aftur upp í geðhæð í febrúar
á þessu ári. Þó ég reyni að vera meðvituð
leið smá tími áður en ég fór í viðtal upp
á geðdeild. Þá var ég búin að fara í Vero
Moda fjóra daga í röð að kaupa föt því mér
leið svo vel með það. Fjórða daginn spurði
starfsstúlkan í búðinni hvort ég hefði unnið
í Lottó og þá runnu á mig tvær grímur, nú
væri ég kannski á uppleið.
Eitt af því sem ég hef líka gert er að fá mér
húðflúr. Ég er með 16 húðflúr en ég er samt
það ábyrg að ég fæ mér ekki einhver fárán-
leg tattú, sem betur fer. Ég fékk mér nýtt
húðflúr um daginn og þá hélt fjölskyldan að
ég væri að sigla upp í maníu en það var ekki
þannig í það skiptið. Fólk sem er með geð-
hvörf hagar sér á ólíkan hátt í maníu. Sumir
fara að sofa hjá mikið, sumir fá aukinn
áhuga á kynlífi og aðrir fara að stunda fjár-
hættuspil. Þetta er allt einstaklingsbundið.“
Ragnheiður hefur fengið mikinn stuðning
frá fjölskyldunni sinni frá því hún var greind
og er hún afar vinamörg. „Ég er mjög heppin
að eiga að þetta fólk sem heldur utan um
mig sama hvað á dynur. Þetta er fólkið sem
hjálpar að halda mér á jörðinni. Sem betur
fer hefur þetta heldur aldrei bitnað á stelp-
unum mínum. Ég hef haldið þeim utan við
þetta allan tímann og þannig mun það verða
þangað til þær eru nógu gamlar til að skilja.
Þær eru minn styrkur. Að greinast með
geðsjúkdóm er síður en svo endir alls. Ég er
ekkert klikkuð. Ég er í raun bara venjuleg
einstæð móðir sem lifir lífinu og elur upp
börnin sín. Það er það sem skiptir máli."
Erla Hlynsdóttir
erla@frettatiminn.is
Síðan vaknaði
ég bara daginn
eftir – 37 ára
tveggja barna
móðir í fanga-
klefa – og vissi
ekkert hvað ég
hafði gert.
60 viðtal Helgin 6.-8. desember 2013