Fréttatíminn - 06.12.2013, Blaðsíða 68

68 fjölskyldan Helgin 6.-8. desember 2013
Hátíð í skugga áfengis
A lgengt er að fólk drekki meira í aðventumánuði en á öðrum tíma ársins. Það skapast meðal annars af því að hefðir varðandi jólahlaðborð og jólagleði á vinnustöðum hafa verið að ryðja sér til rúms sl. áratugi. Þessu hefur óneitan-
lega fylgt aukin áfengisdrykkja svo ekki sé minnst á þennan svokallaða „jólabjór“ sem
auglýstur er í gríð og erg, rétt eins og hann sé eitthvað öðruvísi en aðrir bjórdrykkir
og allir verði að prófa. Segja má að það séu tvær megin ástæður fyrir aukinni drykkju
í kringum jólin. Annars vegar er aukin streita sem óneitanlega fylgir desembermán-
uði og jólahaldi sem reynt er að draga úr með drykkju til þess að ná fram slökun og
hins vegar þær hefðir sem skapast hafa í samfélaginu og fólk telur sig þurfa að fylgja.
Viðhorf til matarmenningar hefur breyst svo sumir leggja mikla áherslu á að gott
rauðvín, jólabjór og/eða annað áfengi með jólasteikinni. Þetta getur leitt til þess að á
aðfangadagskvöld, þegar búið er að borða hátíðarmatinn og fjölskyldan býr sig undir
að skoða jólagjafirnar, að annar eða báðir aðilarnir í parasambandinu verða drukknir
sem óneitanlega skyggir á jólagleði barna og maka. Það þarf ekki að vera að við-
komandi aðili eigi við slíkan drykkjuvanda að stríða eða hann þurfi meðferðar
við, heldur sé um að ræða munstur sem fólk hefur tamið sér að drekka við öll
hátíðleg tækifæri. Það er vert að hafa í huga að foreldrar eru fyrirmynd og með
slíkum drykkjuvenjum eru þeir líka að senda þau skilaboð til barna sinna að það
sé nauðsynlegur þáttur að hafa áfengi um hönd til þess að hafa gaman. Boð-
skapur jólanna vill líka gleymast þegar hugsun maka og foreldris snýst meira
og minna um áfengi en þarfir barna í fjölskyldum þar sem drukkið er gleymast.
Börn þurfa samskipti við foreldra sína, hafa hlutverk innan fjölskyldunnar og
finna að þau tilheyri heild.
Það er raunverulegt að sum börn kvíða jólunum vegna drykkju foreldra og
þau sýna það á misjafnan hátt. Sum verða uppreisnargjörn, önnur draga sig í hlé
eða þau taka að sér aukna ábyrgð til dæmis að annast systkini sín þar sem annað
foreldri eða báðir foreldrar eru drukknir eða annað foreldrið veikt af vanlíðan
vegna hegðunar makans. Þau gæta vel að því sem þau segja og gera, til þess að
enginn sé reiður og trúa því og vona að ef þau hagi sér vel drekki foreldrið minna,
réttara sagt að minni líkur verði þá á ofdrykkju. Þar með eru þau búin að taka á
sig ábyrgð á drykkju foreldrisins. Kvíði barnanna getur einnig komið fram með
líkamlegum einkennum svo sem magaverk og höfuðverk.
Foreldrar, hvort sem þeir eiga við áfengisvanda að stríða eða ekki, ættu einfald-
lega að sleppa áfengum drykkjum yfir hátíðarnar. Og ef einhverjum reynist sú
tilhugsun erfið þá ættu þeir einstaklingar þá að leita sér aðstoðar fagaðila til þess að
fá viðeigandi aðstoð. Þetta er tími ljóss og friðar og stundum kallað hátíð allra barna,
það getur auðveldlega snúist upp í andhverfu sína og skapað mikinn harm og erfiðar
minningar fyrir börn og unglinga. Áfengi, hátíðir og börn fara ekki saman.
Höfundur er félagsráðgjafi og sérfræðingur um áfengis- og vímuefnamál jona@hi.is
Það er raunverulegt að sum börn kvíða jólunum vegna
drykkju foreldra og þau sýna það á misjafnan hátt.
Eiga allir gleðileg jól?
Jóna
Margrét
Ólafsdóttir
ritstjórn@
frettatiminn.is
heimur bArnA
Sýndu
kærleik
í verki
• í húsakynnum
Fjölskylduhjálparinnar að Iðufelli 14
• Bensínstöðvum Skeljungs
• Verslunum Krónunnar
• Verslunum Nettó
• Garðheimum
• Hagkaup
Kærleikskerti Fjölskylduhjálpar
Íslands fást á eftirtöldum stöðum
á höfuðborgarsvæðinu:
– allir eiga skilið gleðileg jól Kertin eru handgerð tólgarkerti framleidd
af sjálfboðaliðum til aðstoðar við heimili í neyð.
Fötin í versluninni I am Happy koma til móts við alla
„Við rákumst á þessa hönnun frá Móa á
áströlsku bloggi en vissum ekki að þetta
væri íslensk hönnun og ég sendi fyrir-
spurn á ensku og fékk svar á íslensku til
baka. Við tókum fyrstu línu Móa strax
inn,“ segir Herdís Kristinsdóttir en hún
ásamt eiginmanni sínum, Sveini Inga
Steinþórssyni, er eigandi verslunarinnar
I am Happy sem var eins árs 1. desem-
ber.
„Það var alltaf draumur hjá mér að
opna barnafataverslun og vildi gera
eitthvað allt annað en ég hafði verið
að gera,“ segir Herdís. Verslunin selur
vönduð föt fyrir börn á aldrinum 0 til 10
ára en selur líka leikföng. „Við vorum
búin að skoða markaðinn vel og það er
svo mikið framboð að það var erfitt að
velja úr. Við höfum verið að einblína á
gæði og gott verð. Við seljum litríkar
vörur en erum samt líka að selja vörur
frá íslenskum hönnuði, Thelmu Garðars-
dóttur, með vörumerkið Mói og það eru
föt í látlausum litum sem passa bæði á
stelpur og stráka. Það eru mjög margir
sem vilja ekki setja börnin sín í bleikt
en sumir vilja bara litríkar vörur maður
verður að koma til móts við alla,“ segir
Herdís.
María Elísabet Pallé
maria@frettatiminn.is
Verslunin I am Happpy
selur vönduð föt fyrir
börn á aldrinum 0 til
10 ára en selur líka
leikföng.