Læknablaðið - 01.03.1915, Blaðsíða 16

4Ö
LÆKNABLAÐIÐ
geislunum, og þaö er heppilegt aö því leyti, aö næstum því alt annaö
bregst. Sjúkl. eru sannarlega brjóstumkennanlegir, oft viðþolslausir af
pruritus, verstir á nóttunni, svo þeir fá ekki notið svefns. Þetta batnar
oftast ótrúlega fljótt viö Röntgenslækningu. Einn slíkan sjúkling meö
pruritus, hefi eg haft undir hendi á Röntgensstofnuninni. Annar maö-
ur, sem haföi haft sama krankleika í mörg ár, fékk pn. croup fáum
dögum áöur en geislalækning átti aö byrja. Einkennilegt er það, aö upp
frá þeim degi, að hann veiktist af lungnabólgunnf, hefir hann alveg
verið laus viö pruritus.
G e i t u r (favus) og trichopHytia capitis hafa löngum reynt
á þolinmæöi læknanna, sem áður fyr uröu aö kippa hárunum upp meö
því að reyta fá hár í senn meö töng. Nú má með geislunum gefa sjúkk
einn „epilationsdosis". Hárin fara þá aö losna eftir io—17 daga, svo aö
auövelt er aö kippa þeim út, og loks verður bletturinn algerlega sköll-
óttur. Epilation meö Röntgensgeislum er auðvitað langrækilegasta og
vissasta aöferðin. Hárin vaxa aftur, en talsverða aðgæzlu veröur aö
hafa, svo sjúklingurinn fái ekki of stóran skamt. Á ríkisspítalanum í
Höfn sá eg íslending, sem haföi haft geitur (favus) i mörg ár. Hann var
„epileraður“ með geislum svo rækilega, að hauskúpan varð hvít og slétt
eins og billiardkúla. Hann fékk góöan hárvöxt aftur á fáum mánuðum,
og hefir veriö alheill síöan. — Aöeins einn sjúklingur meö trichophytia
capit. hefir leitað lækningar á Röntgensstofn. og gekk það vel. Rönt-
genslækning viö acne faciei er óviss; stundum gefst hún mjög vel,
en aftur eru svo aðrir sjúkl., sem ekki fá neinn bata.
Húöberklar (lupus). Læknarnir nota stundum Röntgensgeisla til
hjálpar ljóslækningunni. Eg veit ekki gerla hve nauösynlegur liöur geisl-
arnir eru viö lækningu á húðberklum.
Á allra seinustu tímum hefir sést í tímaritum, að geislarnir hafi reynst
vel viö a n t i n o m y c o s e, og væri gott ef satt væri. Sem stendur reyni
eg þessa lækningu viö tvitugan mann meö aktinomycose í kjálkanum.
Bólgan er aö smá-minka, og allir fistlar grónir, en hver árangur veröur
að lokum, er ekki gott aö spá um.
Mb. Basedowii. Hér gera geislarnir stundum kraftaverk. Sjúkl.
veröur rólegri og stiltári, struma minkar, og jafnvel exophtalmus verö-
ur minni. Ýmsir sjúklingar komast þannig hjá operation. Því miöur eru
áhrif geislanna á gl. thyreoidea mjög óviss. Sumum sjúkl. batnar alls
ekki neitt, og því er aldrei hægt aö lofa þessum sjúklingum fyrirfram
að árangurinn verði góöur.
L e v c æ m i a. Mjög einkennileg eru áhrif geislanna á miltiö ; þaö
minkar stundum dag frá degi. Blóöfrumum (levcocytae) í blóðinu fækk-
ar; almenn líöan sjúkl. verður yfirleitt betri, minna svefnleysi, þreyta
og höfuöverkur. En því miður eru þetta aðeins stundargrið. Þaö er taliö,
aö með Röntgenslækning megi lengja líf þessara sjúkl. 1—3 ár; árang-
urinn er aö minsta kosti sá, að líðan sjúklinganna er betri meöan þeir lifa.
T u m o r e s. Enn sem komið er, eru cancer og sarcom erfiöustu viö-
fangsefni handlækna. Á seinni tímum hefir radíum-rabies geysað víöa meö-
al lækna í útlöndum. Alla illkynjaöa tumores átti aö vera hægt að lækna
meö radium. Sem viö mátti búast er þegar kominn eðlilegur afturkippur,
því radium-kraftaverkin voru aö miklu leyti ýkjur. Svipað átti sér líka