Læknablaðið - 01.11.1915, Blaðsíða 3
IIKDHBI
i. árgangur.
Nóvember 1915.
11. blað.
Graviditas extra-uterina.
I. Ruptura tubae gravidae. Laparotomia. Sanatio.
Steingrímur Matthíasson skrifar um þetta efni i septemberblaði Lbl., og
skal eg bæta við einni sjúkdómssögu sama efnis en nokkuð frábrugð-
inni, að því er snertir diagnosis og ástæður ýmsar.
V-para, 33 ára; fæddi siðast fyrir 10 árum síðan; aldrei abortérað.
Mín var vitjað til hennar 2. ág. 1915. Hún hafði þá mist talsvert blóð
pr. vaginam, hafði mikla blóðverki og voru þá liðnar 7 vikur frá síðasta
blóðmissi — annars ávalt rite menstruata. Diagnosis: Abortus imminens.
Rp. Opium -þ mixt. acida secalina etc.
Blóðmissirinn hætti fljótt, en verkir voru viðloðandi næstu daga, — að
visu miklu minni —, en líkastir blóðverkjum (veagtige sm.).
12. ág. Exploratio vaginalis: Uterus stór, laus, portio mjúk, deigkend.
Eymsli og défence musculaire neðan til vinstra megin í abdomen, og þar
finnur hún mest til í blóöverkjaköstunum, sem hún fær enn stöku sinnum.
Vegna eymsla og fitu (hún er 86 kg.) er ekki unt að finna annað við-
víkjandi uterus og adnexa á henni vakandi.
Henni batnaði talsvert og var á fótum i nokkra daga; gat þó sjaldan á
heilli sér tekið, fékk verkjaköst, stundum með ógleöi og svima og varð að
leggjast aftur, en sagði, aö hún hefði oft áður verið þessu lik fyrri hluta
meðgöngutímans.
Diagnosis: Graviditas -þ salpingitis eða graviditas extra-uterina.
8. sept Skyndilega collaps eftir verkjakast. Þegar eg kom var puls 130
minimal, varir fölar, greinileg deyfing neðan til í abdomen og út til
hliðanna.
Nú voru öll tvimæli tekin af viðvíkjandi diagnosis, en hvað átti að gera?
Konan lá á heimili sínu; sjúkrahúsið (frakkneska) löngu lokað vegna
stríðsins, enda sjúklingurinn ekki flutningsfær — allra sízt út um háan
glugga, eða niður brattan stiga — og um annað var ekki að ræða.
Ergo: Exspectatio, opium, vesica glacialis, mjólk og vatn (ekki saltvatns-
injectio eða analeptica).
Puls lagaðist, verkir hurfu, deyfing minkaði og roði færðist í kinnar
næstu daga. Hiti upp að 38,5 (resorptio?). Við og við svart og úldið
blóð með trefjum (decidua) pr. vaginam. Eg áleit konuna jafnt sem áður
í hættu stadda, liklegt aö hreyfing eða hægðir gæti orsakað blóðrás að
nýju, varð því að láta Mahómet koma til fjallsins, þ. e. skurðarborð
spítalans til hennar.