Læknablaðið - 01.11.1915, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
169
hjúkra. Heimilin eru auðvitaö misjöfn, en víða eru til „greindar og ábyggi-
legar, en ólæröar konur“. Ef læknir á að kenna hverri konu allar þær al-
mennu og sérstöku reglur, munnlega og í verki, sem taldar eru undir 1.
fl. og sumar af 2. fl. eftir því, sem þarf í þann svipinn, þá er það oft ærin
fyrirhöfn; stundum hefir læknir misjafnan tíma til þessa og getur enda
verið misjafnlega fyrir kallaður. En þetta er þó stundum ekki frágangs-
sök, og eg hygg, að læknar hafi t. d. orðið að menta sjálfir hjúkrunarkonur
við sum sjúkraskýlin. En þar eð starfið er vandlært, er hætta á því, að
fræðsla i eitt skifti (i heimahúsum) komi ekki að verulegu haldi, til þess
þarf nokkurn tíma undir stöðugri umsjón. Ef hins vegar á að bíða eftir
því, að hugsaður hjúkrunarskóli og landsspítali sendi nógu margar hjúkr-
unarkonur út um landið, þá verður biðin sennilega löng. lif gert er ráð fyrir
að eins einni í livern hrepp, eða alls um 200, og ef skólinn sendi út 10 árlega
að meðaltali fyrstu árin, þá þyrfti.til þess 20 ár — frá stofnun skólans.
En þetta yrðu þó of fáar hjúkrunarkonur, til þess, að koma að verulega
almennu haldi. Og enginn má halda, að lærðu hjúkrunarkonurnar færu
flestar út í sveitirnar í bráð, því að um kjörin myndi nokkuð mega ráða
af kjörum yfirsetukvenna, en til þess að verða fullkomlega lærð og vön
hjúkrunarkona við sjúkraskýli, þarf langan tíma.* En með því ættu að
fást lærðar hjúkrunarkonur við sjúkraskýlin, sem upp munu rísa og þau
fáu, sem nú eru.
Vegna þess hugsa eg mér, að byrjað yrði þannig, a ö sem a 1 1 r a-
f 1 e s t' u (ungu) fólki (aöallega kvenfólki) sé gefinn kostur á, að kynna
sér verklega aðalatriðin í hjúkrun, einkum þau, sem nefnd eru í 1. fl., og sjá
og kynnast þeim vandasamari (2. fl.) eftir þvi sem ástæöur leyfa, fái sjálft
að taka þátt i almennu, daglegu störfunum. Ávinningurinn er sá, aö þetta
fólk yrði lagnara á að hlynna að sjúklingum, það skildi betur almennar
fyrirskipanir læknis og það væri því hægra fyrir lækni að fræða það um
meðferð sjúklinga, líka i þeim tilfellum, er hann þarfnast sérstakrar að-
stoðar á heimilum. En þetta á ekki og má ekki skoða sem hjúkrunarnám í
venjulegum skilningi, og það má ekki álíta það, eða kenna því að álíta sig
,,lært“ hjúkrunarfólk. Og er læknum er þetta ljóst, þá get eg ekki skilið,
hvers vegna greint og ábyggilegt fólk yrði með þessu heimskara og
óábyggilegra. „Hjúkrunarkona“, sem er fúskari, er hættuleg af því, að
hún treystir sjálfri sér of vel, og læknar og sjúklingar treysta henni of
vel.
Eins og eg hef áður getið, eru yfirsetukonur í mörgum (flestum?) hrepp-
um einu konurnar, sem fengið hafa nokkra mentun í meðferö sjúklinga, og
þótt það sé að sérstöku leyti, þá hafa þær einmitt lært grundvallaratriðin
betur en annað alþýðufólk. Og þær hafa líka venjulega tíma til þess að
hjálpa, þar sem yfirsetukona til sveita hefur að jafnaði 6—10 fæðingum
að gegna á ári.** Þar sem þær nú hafa kynst undirstöðuatriðunum, ætti
viðbót, bókleg og verkleg, að koma að haldi, þótt á stuttum tima væri. En.
* Um þetta munu allir sammála G. Cl., en hins vegar verður ekki séð, hvaða ástæða
var til þess að taka það sérstaklega fram á þeim -stað.
** Þannig er það í þessu héraði, og mun koma nokkurnveginn heim við tölu
fæðinga og tölu ljósmæðra utan Reykjavíkur. Það mun vera misjafnt í ýmsum bygðar-
lögum og eins hitt hve oft er leitað til þeirra um hjúkrun.