Læknablaðið - 01.03.1934, Blaðsíða 8

LÆKNABLAÐIÐ
3«
hafa þær veriÖ 33 á ári, flestar 56. Ekki eru í þessu taldar ferðir á bæi,
er nær liggja en 6 km. í burtu. Þótt innan þeirrar fjarlægðar séu aðeins
70—80 manns, eru þó ferðirnar til þeirra vafalaust eigi færri en hinar, ■—
til hinna rúmra 9 hundraÖa, er lengra búa frá. Eg tel hér ekki upp, hve
margar fer'ðir eg hefi fariÖ í hvern héraðshluta, þótt eg viti, en það bók-
hald sýnir, að læknissóknum fækkar, því fjær, sem dregur frá læknisbú-
stað, og það mikið.
Til Hólsfjalla eru 80—90 km. hé'öan. Þangaö hefi eg fariö eina ferö á
hverja 5 ibúa þar, á þessum árum. Til Vestur-Sléttunga, sem eru í 15—35
km. fjarlægð, hefi eg hins vegar farið 1,1 úr ferð á hvern íbúa á sama
tíma, eða meira en 5 sinnum oftar í þann héraðshluta, miðað við fólks-
fjölda. Mcð nálœgð lœknis skapast starf fyrir lœkni. ■—■ Mundu læknar á
Islandi hafa haft meira að gera hver, meðan þeir voru 1—4, en við höf-
um nú, héraðslæknar ? Eg efast um það. Vitanlega eru takmörk þarna,
eins og viðast, en til þeirra eigum við langt enn á voru landi, utan kaup-
staða. Það hefir oft heyrst, að hér á landi væri ærinn læknasægur, miðað
viö fólkstölu og boriö saman viö önnur lönd, en eg spyr: Hvar í svo-
kölluöum menningarlöndum er erfiöara aö ná í læknishjálp, en á mest-
öllu íslandi?
Meöalúttekt hinna fjarlægu heimila hjá mér, er á hinn bóginn ekki mikið
lægri en hinna nálægari. Því veldur sumpart, að hinum fjarlægu verða
íerðir dýrari og sumpart, aö yfirleitt byrgja þau sig miklu meir af lyfj-
um, — til þess að hafa þó eitthvað að prófa og hverfa til.
I ferðum þessum hefi eg verið 11.721^ klst. að heiman. Það er um
21 Yz klst. að meðaltali í hverri. Hefir það þó varla komið fyrir að eg
hafi tafist vegna vatna eða veðra.
Minna en 30 klst. hefi eg verið í 360 ferðum
30—50 — - 76
50—80 — - 50
yfir 80 — - 14
550 ferðir
Alls hefi eg þá verið að lieiinan í þessum ferðum um 488 sólarliringa,
þ. e. ca. 1 Ys árs. Lætur nærri, að eg hafi verið 7 vikur að heiman á ári
hverju.
Margir halda, a. m. k. til sveita, að héraðslæknar hafi ekkert að gera,
þegar þeir séu heima. Sleppum þarna fáfræði og misskilningi. I raun og
veru fer miklu meiri timi í ferðirnar, en hér er talinn. Langferðirnar
þurfa töluverðan undirbúning, og eftir þær sumar liggur læknirinn í hálf-
gerðu roti, óstarfhæfur til flests. Lang timafrekast er lyfsölustarfið í svona
héruðum, ekki síst þar, sem allt er rekið í lánabasli og þarmeðfylgjandi
innheimtu og reikningsklúðri, ófrjóu og mannskemmandi fyrir lækni. Mig
hefir oft undrað, hve sumir læknar í mannmörgum héruðum virðast hafa
mikinn tima til lesturs og skrifta, eins og t. d. okkar „grand old man“
norðanlands, Stgr. M. — Eg held því hafi varla verið veitt eftirtekt, hvi-
líkur munur er héraða, eftir því, hvort lyfsalastarf fylgir þeim eða ekki.
Fyrir síðari tírna mann er það fróðlegt að vita, hvað fólkið rak af stað