Læknablaðið - 01.05.1934, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ
59
Ritfregn.
John Alexander: Temporary phrenic nerve paralysis. Its advan-
tages over permanent paralysis in the treatment of phthisis. J.
Am. Med. Ass. 1934, vol. 102, no. 19, p. 1552.
Höfundur segir, að kirurgisk lömun á N. phrenicus viÖ tæringu njóti
nú orðiö mikillar hylli meöal lækna, og ])aö meö réttu. I Bandaríkjunum
einum eru nú framkvæmd árlega mörg þúsund slikra aSgeröa. Fáir lækn-
ar, segir höfundur, hafa hinsvegar gefiS því nánari gaum, ah starfsemi
nervi phrenici má stansa um stundarsakir ca. 6 mánuði, í stað þess að
lama eða eyhileggja taugina fyrir fult og alt. Á þessu tímabili má svo
rannsaka og fylgja nákvæmlega árangri og kliniskum áhrifum af þyndar-
lömuninni. Ef hún kemur ekki aS tilætluðum notum, þá veit maSur að
sjúklingurinn fær aftur fulla notkun þyndarinnar. Ef hinsvegar fæst góð-
ur árangur með greinilegum bata, má aftur gera stundarlömun eða fulln-
aöarlömun. Höfundur segir, aS skortur á þekkingu á þessu atriöi hafi
valdið of víötækri notkun á phrenicoexeresis eöa phrenicotomi, en reynsl-
an sýni aö þessar aögeröir séu mörgum sjúklingum beint skaðlegar.
Kliniskur árangur af phrenicuslömun er mjög misjafn og ákaflega erf-
itt aö segja hann fyrir. Stundum verður ekki vart viö nokkurn árangur
enda þótt læknirinn hafi fyrirfram haft gildar ástæÖur, til þess að bú-
ast við góöum bata. I öðrum tilfellum veröur ágætur árangur enda þótt
læknirinn hafi fyrirfram ekki getað vænst annars en lítilla eða engra
áhrifa. Jafnvel þó siúkdómurinn sé stranglega bundinn aðeins öðru lung-
anu, þá er það sýnilega ekki æskilegt, að sjúklingurinn hafi fullnaðarlöm-
un á þyndinni, ])egar slíkt kemur ekki að tilætluðum notum.
Ókostir á fullnaðarlömun (permanent paralysis) koma sérstaklega í
ljós þegar um er að ræða starfandi (aktiva) berkla, skemdir í báðum
lungum. Ef aðgerðin veldur 1)ata i öðru lunganu, en sjúkdómurinn held-
ur áfram i hinu svo að siðar verður þörf á jihrenicus lömun, preumothorax
eða thoracoplastik, þá getur minkun á „vital kapacitet", sökum bilateral
aðgerða, infiltrationa og fibrosis, orðið svo mikil að einhver hinna ofan-
skráðu aðgerða, sem æskileg væri, yrði óframkvæmanleg i raun og veru.
Þannig segist höfundur hafa séð átakanleg dæmi ])ess, að fullnaðarlömun
á phrenicus hefir gersamlega hindrað framkvæmd á lífsnauðsynlegri að-
gerð gegn skemdum í hinu lunganu; á því timabili, að phrenicus aðgerðin
(phrenicotomi eða exeresis) var gerð, voru þessar skemdir smávægilegar.
Þetta, segir höfundur, á sérstaklega við um ungt fólk. Þegar um bila-
teralar skemdir er að ræða segir höfundur, að miklu fremur beri að gera
unilateral stundarlömun (temporary paralysis) en fullnaðarlömun. Hin
fyrrnefnda aðgerð sé oft beinlínis heppileg, og gefi lækninum aukið svig-
rúm í vali á síðari aðgerðum og meðferð.
T. d. mundu bilateral apical thoracoplastik, eða extrapleural pneumono-
lysis, ásamt unilateral fullnaðarlömun á phrenicus, varla skilja eftir nægi-
lega mikla öndunarstarfsemi, að örugt væri. Ef um er að ræða, að gerð sé
bilateral phrenicus lömun og „vital kapacitet“ sjúklingsins eftir fyrri