Læknablaðið - 01.07.1934, Page 24

86
LÆKNABLAÐIÐ
nú ýmsum detta i hug, aÖ ég sé að hefja tækin til skýjanna, og áliti þau
„hin hestu í heimi“; ekki er ]>að nú svo, ég hefi forÖast alla framhleypni
og alt grohl) og auglýsingnskrum í sanihandi viÖ þau. Þessum tækjum eru
sett takmörk, sem ekki má fara út yfir, og vik eg nú aÖ þeim. Eg hefi
nokkurum sinnum gegnlýst maga, til ]>ess aÖ prófa þau, og hefi eg einnig
gert ]>að meÖ tækjum sjúkrahúss bæjarins, sem eru helmingi dýrari, en
þar tel eg mig illa dómbæran á breytingar, en eg tel víst, að Röntgensér-
fræðingur gæti þó haft þar af mikil not. Það er ekki á færi okkar almennu
læknanna, meira að segja þó að nokkra þekkingu hafi til brunns að bera,
eftir stutt námskeið á Röntgendeildum, svo i lagi sé, að sjá sjúkdómsbreyt-
ingar i tnaga og því síður i öðrum innýflum kviðarhols. Þarf ég ekki að
skýra ])etta nánar. Læknarnir ])urfa að ])ekkja sin takmörk. Röntgensér-
fræðingar eiga að liafa þessar rannsóknir með höndum. Eg álit rangt af
læknum, sem litla reynslu eða enga hafa á maga-chir., að gera resectiones
á maga, ])ar sem næst til sérfræðings, þó ég hins vegar álíti jafn nauðsyn-
legt, að þeir geti saumað yfir perforer. magasár, 1)jargað mannslifi, þegar
þess gerist þörf. Eg ætla sérfræðingum sitt á hverju sviði, að svo miklu
leyti sem hjálp þeirra er fáanleg, en þar með kem eg að merg málsins.
Færanleg Röntgentæki eru yfirleitt fullnægjandi, eins og nú háttar til þekk-
ingu lækna hér á landi, utan Reykjavikur. Þau eru ómetanleg við gegn-
lýsingar á hrjósti og útlimum. Myndir útlima eins skýrar og greinilegar
og með stærri tækjum. Á hinn bóginn ætlast eg til að á næstu árum komi
Röntgenlæknir 5 hvern Jandsfjórðung, og með þeim hetri og stærri tæki,
sem jafnframt mætti nota til lækninga. AÖ sjálfsögðu mun fyrsti Röntgen-
sérfræðingurinn setjast að á Akureyri. og hafa fjórðunginn undir. Þetta
mun verða innan fárra ára og siðan koma þeir i hina fjórðungana, eftir
þvi sem þeim fjölgar. En ])að er alls ekki nóg. að Röntgensérfræðíngur
komi i hvern landsfjórðung. ])ó að það sé mikilsvert fyrir landslýð. Það,
sem mestu máli skiftir, er að færanleg Röntgentæki séu til i hverju héraði
þessa lands, sem hefir i ])úsund íbúa og þar yfir. og vitaskukl í höndum
héraðslækna við sjúkraskýlin og læknisbústaðina. Vegna berklaveiki héraða
og slysa o. fl. er þetta i rauninni allsendis óumflýjanlegt. En mun þetta
verða kleift nú á þessum krepputimum? Eg tel það kleift á næstu io—15
árum, þó eg hins vegar hiki hálfvegis við að orða svona inörg ár nú. þeg-
ar alt er reiknað með fjögra ára áætlun.
Allir læknar verða að vera bjartsýnir á vöxt og gróður. Rikissjóður á
að styrkja héruðin til kaupanna að hálfu leyti. eins og hann hefir styrkt
bæjarsjúkrahús til slikra kaupa, en héruðin sjái um hinn helminginn. Eg
tel vafalaust, að þetta komist í framkvæmd áður en varir.
Eg vænti þess, að stéttarbræðurnir berjist hver á sínum stað fyrir ])eim
sjálfsögðu umbótum á sviði lækninganna hér á landi. vörn gegn sjúkdóm-
um og sjúkdómunum sjálfum, með þvi að gera þær kröfur:
1. AÖ Röntgensérfræðingar komi sem fyrst í landsfjórðungana sem
eftir eru.
2. A ð færanleg Röntgentæki verði fengin með styrk úr rikissjóði i
hvert hérað, sem hefir 1 þúsund ibúa og þar yfir á næstu árum, og
verði því lokið innan 10—15 ára.
Vestmannaeyjum, á Jónsmessu 1934.