Læknablaðið - 01.12.1934, Blaðsíða 35
LÆKNABLAÐIÐ
131
Exanthema subitum.
Eftir Jón Steffensen, Akureyri.
Eg tel rétt að birta hér sjúkdómslýsingu af sjúklingi, sem eg nýverið
hefi haft með exanthema subitum, þar sem eg hefi ekki séð þessa sjúk-
dóms getið hér fyr, hvorki i heilbrigðisskýrslum eða í Læknablaðinu, og
þess vegna hætta á, að læknar hafi hann ekki í huga, en láti hann sigla
undir diagnosunni: Mislingar, rauðir hundar eða exanthem af alimentár-
toxiskum orsökum.
Sjúkl. er 5 mánaða gamalt sveinbarn (S. A. D.). Hann hefir verið
hraustur frá fæðingu. 7. nóv. '34 að morgni er hann óvær, lystarlaus og
hægðir kíttiskendar, hiti 38.5° um morguninn og 390 að kvöldi. 8. nóv.
er hitinn 38.2°/38.5°, sömu einkenni og daginn áður, nema hvað hann
er nú orðinn dálítið hás, þegar hann grætur; enginn hósti eða konjunk-
tivitis, ekkert nefrensli. Obj.: Sjúkl. er í góðum holdum, turgor góður,
fontanellur eðlilegar, vottur af „rosenkranz“, mikroadenitis á hálsi, í axill-
urn og inguina, occipital eitlarnir ekki athugaðir. Fauces eðlilegur. St. p.
& c. eðlileg. Abd. eðlilegt. 9. nóv.: Hiti 38.5V37.40, sjúkl. stöðugt óvær
og amasamur, hægðir eru nú linar, 5 sinnum þann sólarhring. 10. nóv.:
Hitalaus, og síðan úr þvi. Sjúkl. er óværari en verið hefir og með niður-
gang. Um morguninn .var tekið eftir smáblettóttu exanthemi á höfði og
í andliti. Kl. 11 f. h. var exanthemið komið um allan líkamann. Exanthem-
blettirnir eru flestir á stærð við títuprjónshöfuð, ljósrauðir og aðeins upp-
hækkaðir. Roðinn hverfur undan þrýsting. Exanthemið er likast og við
rauða hunda eða væga mislinga. Fauces, st. p. & c. eðlileg. Auk áður
getins mikroadenitis finnast nú tæplega baunarstórir occipitaleitlar. Blóð-
rannsókn (blóðið tekið úr eyra) : Leukocytar 5500 í cmm. Differential-
AV3% I
4% > Granulocytar 8^3%
I
31%
12A%
1%
1%
43^%
Blóðrannsóknin sýnir talsverða leukopeni (normalt er í ungbörnum 10000
—12000 leukocytar í cmm., þar af stafkjarna leukocytar ca. 9fo, segment-
*) Lymfocyta meS óreglulegum kjarna kalla eg þá lymfocyta, sem á dönsku eru
kallaðir „lymfocyter med lappet kærne“ og á þýsku oft kallaSir „Riederform“.
Kjaminn er meS stórum skerSingum, oft svo stórum, aS þeir skifta kjarnanum
í 2 eSa fleiri hluti líkt og segmenteruSu kjarnar leukocytanna.
monocytar, þnnfo-
cytar og plasmacellur.
talning (taldir 300 leukocytar).
Stafkjarna leukocytar .............
Segmentkjarna leukocvtar ..........
Kjamaskuggar úr leukocytum ........
Vanalegir (litlir) lymfocytar .....
Stórir lymfocytar .................
Lymfocytar með óreglulegum kjarna*)
Monocytar .........................
Plasmacellur ......................
Kjarnaskuggar úr lymfocytum, mono-
cytum og plasmacellum...............