Læknablaðið - 01.12.1934, Blaðsíða 74

164
LÆKNABLAÐIÐ
Vanalegir (litlir) lymfocytár ....... 392/3%
Stórir lymfocytar ..................... U/4%
Lymfocytar meS óreglulegum kjarna . 2%
Plasmacellur .......................
Plasmacellur „Radkernform“ ............ 2/i%
Monocytar .......................... $%
Metamyelocytar ......................... Yi%
Stafkjarna leukocytar ................. 17Y%
Segmentkjarna leukocytar ........... 22yí%
Eosinofilir leukocytar ................ 2/i%
Plasmacellur -f- Monocyt-
ar -)- Lymfocytar 39/%-
Granulocytar 407^%.
Blóðrannsóknin sýnir létta hypochroma anæmi, dálitið aukna blóðsetn-
ingu, eðlilegan fjölda leukocyta og nokkra lymfocytosu með talsverðu af
pathologiskum lymfocytum. Granulocytunum hefir fjölgað mikið, sérstak-
lega stafkjarna leukocytunum (,,Linksverschiebung“). Vakuolur eru í proto-
plasma margra frumanna, sérstaklega leukocytanna, þ. e. a. s. blóðmyndin
sýnir talsverða degenerativa regeneration. Meðferðin var symptomatisk.
Þessi sjúkdómsgangur er óvanalegur fyrir agranulocytosu að því leyti,
hve sjúkdómurinn er vægur og hefi eg ekki séð getið um jafn væga agranu-
locytosu. Orsökin er sjálfsagt sú, að þessi sjúkl. hafði neytt minna af ami-
dopyrini (0,5 gr.) en aðrir, sem veikst hafa af agranulocytosu af völdum
amidopyrins. Minsti skamtur, sem eg hef séð getið um, að hafi valdið
agranulocytosu er 1,4 gr. (O. Madsen). Sá sjúkl. veiktist eins og sá, sem
eg hefi getið um, á 7. degi eftir að hann byrjaði að nota amidopyrin og var
þungt haldinn í 8 daga, en fór úr því batnandi.
Til þess að lækna sjúkdóminn hafa verið reyndar blóðtransfusionir, hep-
sol í stórum skömtum og detoxin, en að þvi er virðist með litlum árangri.
Amerískir læknar láta mikið af pentnucleotide, en sá árangur, sem fengist
hefir af þessu meðali í Danmörku, bendir ekki til að það taki ofantöldum
meðulum fram. Aðaláherzluna verður því sem stendur að leggja á að reyna
að fyrirbyggja sjúkdóminn. En þar sem amidopyrin og sambönd af því
eru mjög góð lyf og mikið notuð og ofnæmi fyrir þeim ekki algeng (í Dan-
mörku voru árið 1933 birt 41 tilfelli af agranulocytosis, þar af dóu 37),
þá getur varla sýnst ástæða til að hætta algerlega að nota þessi lyf, en mik-
ið mætti þó minka notkunina, með því að banna að selja lyf með amido-
pyrini í handkaupum. Hér á landi má það ekki, svo að notkunin hefir þess
vegna verið minni en annars mundi hafa verið. En læknar verða lika að
draga úr notkun amidopyrins við sjúkl. og taka það fram við þá, að hætta
samstundis að nota lyfið, ef þeir finna að þeim verður ilt af því. Með því
mætti fyrirbyggja nokkuð af tilfellunum (að minsta kosti að sjúkl. veikt-
ist hættulega), en þvi miður ekki nærri öll, því flestir, sem hafa veikst
af agranulocytosu hafa ekki orðið varir við nein óþægindi af amidopyrin-
inu. Agranulocytosan virðist hafa myndast hægt og hægt fyrir kumulativa
verkun amidopyrinsins. Ekki er örugt, að sjúkl., sem hefir notað amidopyrin,
án þess að verða meint af, þoli það framvegis, því að þess eru mörg dæmi
að sjúklingar hafa fengið agranulocytosu af völdum amidopyrins, þó þeir
hafi notað það fyrir ári síðan, án þess að veikjast þá, þ. e. a. s. að of-
næmið fyrir amidopyrini virðist geta myndast skyndilega.