Læknablaðið - 01.11.1937, Blaðsíða 25

L'Æ KNABLAÐIÐ
103
en sem aS dómi nefndar ÞjóSa-
bandálagsins öll vœru til hins betra.
'J'il þess að vaka yfir öllu ]jví,
sem snertir mataræÖi liverrar ein-
stakrar þjóÖar, leggur þjóÖabanda-
lagsnefndin fyrst og fremst til, að
skipuÖ sé í hverju landi sérstök
nefnd, „mataræðisráð", sem beri á-
l)yrgð á þvi, að nýjustu kenning-
ar vísindanna i þessum efnum séu
kyntar mönnum, séu skýrðar og
útlagS.ar eftir þjóSar- og staS-
lráttum og praktiskar uppástungur
settar fram um þaS, hvernig al-
menningur geti notfært sér þær.
Þannig ráð á að vera samsett af
visindamönnum, fjármála- og land-
l)únaðarsérfræðingum, fulltrúum
neytenda, lcennara, sveitar- og bæj-
arstjórna. Nefndin eða ráðið þarf
fyrst að rannsaka mataræðisvenj-
ur í landinu, svo mataræði allra
stétta þjóðfélagsins frá læknis-
fræðilegu sjónarmiði; einkum er þó
þýðingarmikið að rannsaka mat
sveitafólksins, því að upplýsingar
um hann eru yfirleitt heldur léleg-
ar, og þó einkennilegt rnegi virð-
ast, ])á er mataræði i sveitunum oft
ennþá meira ábótavant en í 1)æjun-
um. Mataræðisráðið þarf að láta
rannsaka næringargildi allra fæðu-
tegunda, sem helst eru notaðar í
landinu, að því er snertir hitaein-
ingar, eggjalivítuinnihald, vitamin
og steinefnainnihald o. s. frv., og
leiðlæina fólkinu þar eftir. Þá þarí
og að atliuga hlutfallið á milli verð-
lags á matvælum og þeirra tekna,
er almenningur hefir, og þar með
möguleikanna til þess að afla sér
lúnna hentugustu fæðutegunda.
Mataræðisráðið ætti að hafa rnikil
áhrif, bæði á stefnu stjórnarinnar
og almenningsálitið, i öllum þeim
málum, sem undir ])að heyrðu.
Til þess að koma þekkingunni
á mataræði út til almennings, er
nauðsynlegt fyrst að fræða þá, sem
með kenslu og opinhera styrktar-
starfsemi liafa að gera. Yfirvöld-
unum má henda á það, að fátt er
kostnaðarsamara en langvinn van-
lieilsa, vegna ófullnægjandi matar-
æðis. Annars þarf fræðsla um þessi
efni að vera þannig, að hún nái
til allra stétta þjóðfélagsins, og
jafnt ungra sem gamalla, reyni að
vekja álruga barnanna fyrir málinu
og má gera það með margs konar
móti, eins og nánar er bent á í
skýrslunum.
Þar, sem tekjur íólksins ekki
hrökkva fyrir hinu lieppilegasta
mataræði, þarf opinber aðstoð a‘S
koma til, og getur hún verið með
ýmsu móti, og er í skýrslunum hent
á helstu leiðir, sem farnar hafa
verið í þeim efnum, eins og t. d.
ákveðið lágmarkskaup, ýmiskonar
tryggingar, eða ýmis konar heinn
styrkur.
Mest l)er að leggja upp úr því,
að fyrirbyggja mataræðisveilur eða
sjúkdóma hjá börnuni. Afleiðing-
ar af röngu mataræði barna, ó-
fæddra, nýfæddra og á unga árum,
verða oft óbætanlegar síðar meir
í lifinu. Er ekki nógsamlega hægt
jað 'þndirstrika þýðingu þess, að
neyta nægilegrar mjólkur, fyrir
konur, sem eru ófrískar eða liafa
hörn á hrjósti, fyrir hörn og ung-
linga (og reyndar alla). Mjólk er
fullkomnasta fæðutegund, sem er,
og engin þekt fæðutegund nálgast
hana að næringargildi. Eitt þýð-
ingarmesta skref, sem hægt er að
stíga tafarlaust, til þess að bæta
almenna lieilbrigði uppvaxandi kyn-
slóðar er að útvega smábörnum og
skólabörnum ódýra og góða mjólk.
Næringu barnanna virðist vera á-
bótavant hjá fólki í öllum tekju-
flokkum.
Mjög þýðingarmikið atriði í með-
ferð harnanna, eru skólamáltiðir,
sem nú hafa verið teknar upp í