Læknablaðið - 01.11.1939, Blaðsíða 20
140
LÆKNABLAÐIÐ
Það höfðu verið miklir krampa-
drættir í h. útlimum og í andliti.
Hafði selt upp viðstöðulaust.
Þegar hann kom á deildina var
hann meðvitundarlaus, cyano-
tiskur, og greip andann á lofti.
Það voru miklir krampadrættir
í andlitinu, sérstaklega h. meg-
in. H. útlimir voru paretiskir,
en stundum komu í þá snöggar
hreyfingar samtímis andlits-
hreyfingum. Augun voru fixer-
uð upp á við til hægri. -f- ny-
stagmus til hægri. Sjúkl. er al-
veg stífur í hálsinum. -|- Ker-
nig. —i— Babinski. Það var gerð
revision og kraniotomi. Það
fundust granulationir og ostitis
í ennisholunni. Punctio cerebri:
ekkert pus. Það voru daglega
taldar frumur, þann 2/9 voru
þær 10800/3. Sjúkl. var oftast
meðvitundarlaus og með
krampa. 2/9 var aftur gerð
punctio cerebri i lob. front., og
fanst þá daunillur gröftur í 2
cm. dýpi. Maður kom inn í stóra
holu og hafði grun um að hún
stæði í sambandi við ventriku-
lus. Það var sett inn draen. Eft-
ir þetta minkaði frumufjöldinn í
mænuvökva, en sjúkl. var altaf
stirður í hálsliðunum og kvart-
aði undan höfuðverk. Heilaabs-
cessinn tæmdi sig, og sjúkl. leið
vel þar til 9/12. Þá fékk hann
höfuðverk aftur, seldi mikið
upp og varð sljórri. Punctio
lumbalis: 4200/3 frumur. Við
punctio cerebri fanst aftur pus.
Eftir þetta fór honum aftur, var
oft með óráði og meðvitundar-
laus. 29/12 mors. Sjúkl. var alt
af afebril, nema síðustu 2 daga
(39°)- Við ophthalmosc.: fanst
stasepapil. Bakteriolog. rann-
sókn á greftri: streptococ. aure-
us. Það var ekki gerð sektion.
Diagn.: Absc. cerebri., lepto-
meningit. purulenta.
Hvernig myndast þessar intra-
kraniellu komplikationir ? Koma
þær frá orbita eða frá nefafhol-
um ?
Þær geta komið frá báðum stöð-
um. Frá orbita getur infektion.
borist inn í sin. cavernosus og
þannig intrakranielt. Kemur þetta
helst fyrir við phlegmonur aftan
til í orbita, þegar myndast throm-
bophlebitis í vena ophthalmica. En
þetta er þó sjaldgæft. Algengara
er að infektionin berist frá nefaf-
holum, annað hvort vegna throm-
bophlebitis í venum í nefi, eða þá
vegna perforationar inn í cav.
cranii. Nefafholubólgan getur
þannig næstum samtímis perforer-
að bæði inn í orbita og inn í cav.
cranii. Orbitalkomplikationin verð-
ur altaf mest áberandi, en þar með
er ekki sagt að þetta sé alvarleg-
asta hlið sjúkdómsins. Uppruna-
sjúkdómsins er að leita í, nefafhol-
um, og þessi sjúkdómur getur leitt
til dauða, ef intrakraniellar komp-
likationir myndast. Það verður að
hafa nákvæmar gætur á sjúkl., því
oft koma intrakraniellu symptom-
in ekki fram fyr en eftir að búið
er að operera, eins og séð verður
á síðustu sjúkrasögu. Það er áríð-
andi að gera lumbalpunctio, því við
rannsókn á mænuvökva fær mað-
ur oft vissu fyrir heilakomplikati-
onum áður en önnur einkenni eru
komin í ljós upp á þetta.
S. H. Mygind ræður til þess við
osteomylitis í flötu beinunum og
abscessus cerebri, sem næstum alt-
af í þessu sambandi er i lob. front.
og því erfitt að diagnostisera, að
gera það sem hann kallar „Ned-
klapning", þ.e.a.s. höfuðleðrinu er
flett niður og sjúki beinavefurinn
er tekinn burt. Eg hefi séð þessa
aðferð gerða í nokkrum tilfellum
og með góðum árangri.
Af öðrum hættulgum kompli-
kationum var í 2 tilfellum um sep-