Læknablaðið - 01.08.1941, Blaðsíða 20

94
LÆKNABLAÐIÐ
ið fyrir öörum stofni en þeim, sem
bóluefniö var unniö úr; og svo
reyndist þaS í einu tilfellinu, sem
rannsakaS var hvaö þetta snerti.
En yfirleitt haf'öi þetta ekki veriö
athugaö, og því varö ekki af þess-
ari reynslu dregin nein ályktun um
þaö, hvers vænta mætti af bólu-
setningum.
Virustofn sá, er Laidlaw fann,
og mest hefir verið unniö meö, er
nú kallaöur „Influenza A.“ Ann-
ar stofn, sem einnig hefir verið
rannsakaöur ítarlega, einkum í
Ameríku (U. S. A.), er kallaöur
„Influenza B.“ Margir fleiri stofn-
ar hafa fundizt, þótt ekki hafi ver-
iö flokkaöir nákvæmlega eöa nafn-
greindir.
Rockefellerstofnunin hefir beitt
sér mjög fyrir rannsóknum á in-
flúenzu, og hefir nú byrjaö bólu-
setningar nianna gegn inflúenzu í
stórum stíl. Bóluefniö er nú Unniö
úr virus, sem ræktaö er í eggjum;
virtist þaö heppilegra en þaö, sem
áöur var notaö. Var fyrst framleitt
bóluefni gegn „Influenza A“ ein-
gcingu.
Sumariö 1940, er framleiðslan
var nýbyrjuð, kom upp inflúenza
i Puerto Rico og Cul)a. Var þegar
sent þangað bóluefni og farið að
bólusetja. En inflúenzan haföi þá
náð hámarki sinu, svo aö flestir
þeir, sem bólusettir voru, uröu út-
settir fyrir smitun, áöur en von
var til þess, aö bólusetningin væri
farin aö verka. í einni stofnun kom
þó bólusetningin um 2 vikum á
undan inflúenzunni, og virtist hún
þar hafa komiö aö talsveröu gagni.
Síöan voru til ársloka (1940) bólu-
settir yfir 170.000 rnanns víðsvegar
um Bandaríkin, „í þeirri von“, að
inflúenzan myndi um veturinn
stinga sér niður i einhverju þeirra
héraöa, þar sem Ijólusett var, enda
fór það svo. Atik þess voru 500.000
skammtar af bóluefni A sendir til
Englands. Er inflúensan kom, var
leitast við aö afla vitneskju um
þaö, hvaða stofnar væru mest á-
berandi, og einkum um hlutdeild
„Iufluenza A“, sem bólusett var
gegn.
Á einum staö, þar sem „Infl.
A“ var yfirgnæfandi, virtist nokk-
ur árangur vera af bólusetningu,
en á öðrum staö, þar sem aðeins
um 50% tilfella var „Infl. A“, var
árangur lítill eða enginn. Bráða-
l)irgðar heildaryfirlit benti á, að
yfirleitt hefðu hlutfallslega færri
veikst af þeim, sem voru bólusettir.
En til þess að geta dæmt um ár-
angur af þessum bólusetningum,
þarf að fara fram nákvæm statist-
isk rannsókn, og m. a. þarf að taka
tillit til tíðni A-stofnsins á hverjum
stað, og helzt að gera virus-rann-
sókn á sem flestum þeirra, sem
veiktust þrátt fyrir bólusetning-
una. — Slikar rannsóknir taka all-
langan tíma, og hef eg ekki séö
hinar endanlegu niðurstööur.
Rockefellerstofnunin heldur
þessum tilraunum áfram og gerir
nú ráð fyrir að hafa bóluefni gegn
a. m. k. 3 mismunandi stofnum til
reynslu, er inflúenzuna ber næst
aö garði. sem væntanlega verður á
komancli vetri (1941/42).
Inílúenzan er ein af þýðingar-
mestu farsóttum vorra tima, og sú
þeirra, sem einna mestu tjóni veld-
ur, a. m. k. i Norðurálfu, þar sem
tekizt hefir að hafa hemil á öðr-
um' hinna skæöari farsótta. Að
vísu er inflúenzan oft fremur væg.
svo að fáir deyja úr henni, en hún
gengur því oftar og veldur miklu
vinnutapi, auk þess veldur hún oft
óbeint manntjóni; þannig hækk-
ar t. d. einatt dánartala berkla-
sjúklinga, er inflúenza gengur svo
nokkru nemi. Auk þess er inflú-
enzan allra farsótta breytilegust,