Læknablaðið - 01.10.1941, Blaðsíða 38

124
LÆICNABLAÐIÐ
Joslin telur áríöandi að gera var-
lega magaskolun með sol. natr.
chlor. physiolog., og Dunlop legg-
ur áherzlu á, að sjúklingunum sé
strax geiið clysma, þar sem opsti-
patio sé jafnan undanfari coma.
Gæta verður þess, að heitt sé, þar
sem sjúklingurinn liggur og hlúa
að honum með hitaflöskum, ef með
þarf. Þá má læknirinn ekki gleyma
því, að leita að igerðum eða öðr-
um sjúkdómum, sem kynnu að hafa
hleypt coma af stokkunum.
Allir comasjúklingar eru í shock-
ástandi og mjög uppþornaðir
vegna polyuria, sem jafnan er
undanfari coma og uppkasta, sem
oft ber mjög á. Glögg einkenni um
þetta er lágur blóðþrýstingur, sam-
anfallnar bláæðar, hypotonia bulbi
og þur húð. Við Irlóðskoöun finnst
auk þess hækkað blóðurea sam-
fara hypochloræmía og hyponatri-
æmia. Ef ekkert er við þessu gert,
getur svo farið, aö sjúklingurinn
vakni af coma. en deyi svo skyndi-
lega vegna blóðrásartruflana. Um-
ber og Falta telja, að auk lömunar
á vasomotorum, sé lika léleg
hjartastarfsemi og gefa þeir því
einnig strophantin þegar i byrjun.
Flestir láta sér þó nægja að gefa
æðatonica, sem fyrr voru nefnd.
Til þess að fylla hið hálftæmda
æðakerfi og ráða bót á livpochlor-
ajmia, er nauðsynlegt að gefa sol.
natr. chlor. physiolog. eða Ring-
ers vökva, og er oft bætt nokkru
at' drúfusykri í saltvatnið. Fær
sjúklingurinn i líter af þessari
blöndu í æð. Ef shock er áberandi,
telja sumir læknar ráðlegt að bæta
y2 cm3 af sol. adrenalini i saltvatn-
ið. Oft eru æðar sjúklinganna svo
samanfallnar, að skera verður til
þeirra. Stundum er þörf á meiru af
saltvatni eftir 2—3 tima. en þá má
oft bjargast við að gefa það undir
húðina eð per rectum. Wiseman
getur um sjúkling, sem fékk 11
litra af saltvatni á 12 tímum og
íoco einingar at' insulini. Sem bet-
ur fer mun sjaldan þurfa Svo mik-
ils með. Til þess að ráða bót á
shockinu hefir auk þess verið
reynd blóð- eða plasmatransfusio
með góðum árangri, en reyndir dia-
beteslæknar. eins og Joslin, telja að
sjaldan sé þörf á transfusio.
Áður en insulin kom til sögunn-
ar var alkalimeðferðin aðalráðið
við acidosis og coma. Margir
þekktir diabetðslæknar, svo sem
Joslin og Falta, álíta alkalimeð-
ferðina óþarfa og jafnvel hættu-
lega. Natr. bicarb. telja þeir að
hindri diuresis og auki hættu á
insulinödemi. Umlier, Wilder o. fl.
telja þó að gefa skuli Natr. bicarb.
i þungum tilfellum, eirikum ef
ekki sjást fljótlega áhrif of insul-
ingjöfinni einni saman. Umber gef-
ur þá i æð 500 cm3 af 20°fo lævu-
loseupplausn, að viðbættum 25 gr.
af Natr. bicarb. Að sjálfsögðu má
einnig notast við 500 cm3 af sol.
natr. bicarbonatis pro injectione
Ph. Dan., annaðhvort eina sam-
an eða blandaða drúfusykri.
A síðustu árum hafa ýmsir góð-
ir læknar lagt mikla áherzlu á að
fræöa sykursýkissjúklinga um dia-
betes. Er þeim kennt, eftir því sem
gáfur þeirra og menntun hrekkur
til, að fylgjast með sjúkdómnum
og veita sjálfum sér hjálp í viðlög-
um, meðan ekki næst til læknis.
Professor Joslin, sem einna mest
hefir barizt fyrir þessu, er sann-
færður um, að góður árangur fáist
af þessari fræðslu. Kennir hann
sjúklingunum meðal annars að á-
kveða hvort sykur sé í þvagi þeirra
og hvaða ályktun megi af því
draga. Aðrir læknar, þar á meðal
Lawrence og Wilder, vilja að sjúk-
lingarnir geti ákveðið hvort aceton