Kraftur - 01.11.2011, Blaðsíða 3

KRAFTUR 3
viðTAl
Upphafið má rekja til áranna 2006-2008
þegar samstarf Krafts og Gyðu hófst, fyrst í
kringum fyrirlestur um ófrjósemi, sem síðan
leiddi til nánari samvinnu um einhvers konar
stuðningsnet. Einhvers konar er réttnefni
því það vissi enginn í raun hvernig standa
átti að slíku stuðningsneti þar sem ekkert
slíkt var starfandi hér á landi. Kraftur bað
Gyðu um að taka þetta verkefni að sér og
eftir nokkra umhugsun ákváð hún að gera
það og var tæpt ár að afla sér heimilda
um stuðningsnet víða í heiminum sem og
rannsóknir og skrifaði í kjölfarið handbók og
kennsluefni fyrir stuðningsnet Krafts.
„Hér heima var ég t.d. í samskiptum við
Rauða Kross Íslands og erlendis ræddi ég
m.a. við fólk í krabbameinsfélagi í Kanada
og Nýja-Sjálandi og fékk hjá þeim gögn og
upplýsingar um hvernig þau stæðu að þjálfun
sjálfboðaliða til að sinna stuðningi. Ég hafði
samt sem áður engar beinar fyrirmyndir og
hafði sjálf aldrei farið á slíkt námskeið. Það
var því ýmislegt sem við þurftum að reka
okkur á og höfum gert og lært á því. Fyrsta
námskeiðið sem við héldum var til dæmis
skipulagt á tveimur dögum, föstudegi og
laugardegi. Þegar hins vegar var komið að
hádegi á laugardegi vorum við öll sprungin,
höfuðið á okkur var orðið troðfullt af
fróðleik,“ segir Gyða og hlær. „Við ákváðum
því að slíta námskeiðinu og halda áfram um
haustið sem og við gerðum. Síðan þá höfum
við prófað ýmsar útgáfur af námskeiðunum
og ætli við séum ekki að detta niður á þá
réttu.“
MinnKAR KvÍðA og þUnglyndi
En veistu til þess að erlendar rannsóknir
hafi sýnt að jafningjastuðningur eins og
þessi beri árangur? „Já og hann gerir það.
Jafningjastuðningur virðist minnka bæði
þunglyndi og kvíða, auka stjórn og styrk
og trú á því að það sem viðkomandi er að
gera skipti máli. Hann virðist einnig hjálpa
fólki í samskiptum við læknastéttina, fólk
virðist eiga auðveldara að fylgja sínu eftir og
léttir álagi af aðstandendum og ég fann eina
rannsókn sem sýndi að hann geti lengt þann
tíma sem fólk á eftir ólifaðan.“
Gyða segir að nú séu um 37 manns/
einstaklingar búnir að fara í gegnum
námskeiðin sem þarf að fara í gegnum til að
geta orðið stuðningsfulltrúi. ,,Það eru um tíu
sem eru skráðir í næsta námskeið sem byrjar
núna í nóvember þannig að þetta er orðinn
flottur hópur.“ Hún segir samt að enn þurfi að
stækka hópinn til þess að mæta öllum sem
á stuðningi þurfi að halda. „Það er mikilvægt
að stuðningsfulltrúinn geti sagt sögu sína
eða miðlað sinni reynslu á viðeigandi hátt og
eigi sem líkastan bakgrunn með þeim sem
hann á að styðja. ,,Þessar niðurstöður eru
úr rannsókn þar sem viðföngin voru konur
með brjóstakrabbamein. Ég hef reyndar ekki
skoðað aðrar tegundir af krabbameini en
þessi rannsókn gaf mjög skýr skilaboð. Ef ég
held áfram með dæmi af brjóstakrabbameini
og tæki dæmi af ungri konu sem ætti ung börn
og væri nýgreind með brjóstakrabbamein í
leit að stuðningi þá myndum við reyna að
finna stuðningsfulltrúa sem hefði fengið
brjóstakrabbamein og hefði átt ung börn.“
Gyða segir að oft geti verið erfitt að finna
nákvæmlega eins tilfelli eða svipuð, vegna
þess hve Ísland er lítið, og þess vegna séu
þau hjá Krafti alltaf að reyna að bæta fólki í
stuðningsnetið. „Hins vegar leysum við það
þannig að í sumum tilfellum fær fólk fleiri en
einn stuðningsfulltrúa. Ef að við eigum ekki
stuðningsfulltrúa sem passar fullkomlega
við viðkomandi þá blanda ég saman tveimur
stuðningsfulltrúum til að viðkomandi fái það
sem hann þarf.“
Gyða segir að það sé mjög mikilvægt að
koma því á framfæri að jafningjastuðningur
þýðir að tveir aðilar með svipaðan bakgrunn,
þ,e, jafningjar eru að hittast. „Stuðnings-
fulltrúarnir eru ekki meðferðaraðilar og
það er sem heilbrigðisstarfsfólk mætti vera
meðvitað um. Það er ekki verið að fara inn á
þeirra starfssvið. Jafningjastuðningur snýst
um að vera til staðar, hlusta og benda á
úrræði sem þegar eru í boði."
dýRMæTT og FAllegT
Þegar þú lítur til baka og horfir á stuðnings-
netið nú, hverju finnst þér þú hafa áorkað í
samstarfi við Kraft? ,,Mér finnst við hafa
búið til eitthvað fallegt, eitthvað sem skiptir
miklu máli og er mjög dýrmætt. Kraftur hafði
alltaf verið að veita stuðning, en það voru
fáir einstaklingar og það var mikið álag á
þeim. Þeir vissu ekki alltaf hvar mörkin lágu
og þeim vantaði líka handleiðslu.
Við fönguðum þennan áhuga, þessa löngun
til þess að veita stuðning og settum hann
í faglegan farveg þar sem framhaldið er
fastmótað. Við erum búin að búa til eitthvað
sem heldur. Þeir sem taka þátt, þeir eru svo
þakklátir fyrir að fá tækifæri til að miðla
reynslu sinni og að hún komi öðrum að gagni
og þeir sem fá stuðninginn er svo þakklátir
fyrir þennan stuðning.“ Það eru sem sagt
allir sem græða.
EITThvAð SEM SkIPTIR
ROSALEgA MIkLu MáLI
FRUMKvöðlAsTARF KRAFTs og gyðU eyjólFsdóTTiR, doKToRs
Í sálFRæði, leiddi AF séR sTUðningsneT KRAFTs seM nú HeFUR
HloTið byR UndiR báðA vængi Með MyndKlippUM, þAR seM FinnA
Má ReynslUsögUR MeðliMA og eRU á KRAFTUR.oRg. þAð vAR
gyðA seM leiddi og MóTAði sTARFið Í KRingUM sTUðningsneTið
Í sAMsTARFi við KRAFT, seM nú HeFUR FUlloRðnAsT og Má segjA
Að HAFi öðlAsT eigið lÍF.
,,Mér finnst við hafa búið til eitthvað
fallegt, eitthvað sem skiptir miklu
máli og er mjög dýrmætt.“
Gyða safnaði að sér efni víða um heim áður en hún skrifaði handbók og kennsluefni fyrir
stuðningsnet Krafts.