Læknablaðið - 01.12.1947, Blaðsíða 11
L Æ K N A B L A Ð I Ð
133
þeir eru sóttir á, geta ratað hér
í þungar raunir og sárar sam-
vizkukvalir eftir á, ef þeir eru
ekki alltaf viðbúnir — með
verkfæri, umbúðir og allt sem
til kviðristu þarf, í töskunni, og
tvennt til aðstoðar sér á næstu
grösum, ef svæfa þarf sjúkl.
við hnifsaðgerð. Sjúklingurinn
er í skyndi fluttur á sjúkrahús,
þar sem jiess er nokkur kost-
ur. Ef skiljTrði eru fyrir flutn-
ing á sjúkling með flugvél má
vitaskuld flytja jjessa sjúkl-
inga ekki síður en fæðandi
konur, eins og borið hefir við
hér á landi, þar sem aðstaða i
heimahúsum hefir verið afar
ill til hnífsaðgerða. Hnifsað-
gerð á fylgikvillalausum eggja-
stokksæxlum er tíðast tiltölu-
lega einföld, óhrotin og hættu-
lítil. Ef stutt er liðið frá snún-
ing, má aðgerðin teljast hættu-
lítil. Batahorfur versna, því
lengra sem frá líður, j)ó seinni
tíma lyf (sulfa-, penicillin og
streptomycin) hafi hér eitthvað
bætt úr skák, sem koma jjá til
notkunar að hnífsaðgerð lok-
inni, og rétt á undan henni.
Áður fyrr gerðu læknar 6—8
sm. kviðristu í miðlínu milli
nafla og lifheins, stungu inn í
æxlið og tæmdu úr jjví með
viðri holnál. Betra er að forðast
slíkt umstang og liafa skurðinn
stærri, jjví hann grær eins fljótt
og sá minni og jafn traustlega.
Því lengja má skurðinn uppeft-
ir svo sem þörf krefur. Skurð-
urinn saumast saman i 4 lögum.
Hvort sem aðgerðin fer fram i
heimahúsum, sem verður að
vera í sárri neyð, eða á sjúkra-
húsum, skiptir sóttkveikjuvar-
úð (aseptik) og hlóðstöðvun
(hæmostase) hér mestu máli,
eins og við allar hnífsaðgerðir.
Að gera aðgerðina um leggang
(vaginalt), kemur ekki til
greina við snúning stærri eggja-
stokksæxla, heldur aðeins á
þeim sem lítil eru og fylgi-
kvillalaus. í almennu læknis-
starfi hefi ég haft 4 konur með
jjessum fylgikvilla og viðhaft
á þeim hnífsaðgerð á sjúkra-
húsi Vestm.eyja með aðstoð
góðra kollega. Skal þessa að
endingu stuttlega getið.
1. G. P. gift, 29 ára, Ve. Að-
gerð 20/5. 1930, eftir 10 klst.
frá byrjun snúnings. Þegar
kviðurinn var opnaður var
fullt af blóði úr nýsprungnu
svörtu og svarhláu eggja-
stokksæxli, sem var marg-
snúið um strenginn. Vóg
(tæmt) 2Y2 kg. Sótthiti und-
an aðgerð 38,5° P. 110.
Heilsaðist vel eftir á. Greri
pr. pr. Enn á lífi.
2. M. J. ógift, 72ja ára, af Aust-
urlandi. Aðgerð 8/7. 1932,
eftir rúnia 4 tíma frá því
hún snögglega veiktist.
Æxlið dökkt á lit, þrísnúið
um streginn. Vóg 3 kg. (með
nokkru af innihaldi). Sótt-
hiti undan aðgerð 38°, P.