Læknablaðið - 15.12.1947, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
149
sérstök blóðmynd cr „specific"
fyrir berkla, svo jjcir verða ekki
greindir af henni. Stundum cr
1)6 stoð í blóðmvndinni, til þcss
að útiloka vissa sjúkdóma, scm
hafa sérkennilega blóðmynd.
Þyngd og hæð er rctt að
mæla, til þess að fá í tölum
mat á holdafari sjúklinganna.
Þyngdin er auk þcss talsvert
mikils virði, til þess að fylgjast
mcð hvernig sjúklingunum
vegnar síðarmeir. Það þykir
liezt, að sjúkl. séu í meðal- cða
góðum meðalholdum, það scm
þar er framyfir er af hinu illa,
og eykur lungunum aðeins erl'-
iði.
Þær rannsóknar aðferðir, sem
hér hafa verið taldar, gefa ekki
sjúkdómsgreininguna, lungna-
berkla, og geta aðeins talizt
hjálparrannsóknir. Enn eru ó-
taldar þær tvær rannsóknir, sem
greiningin hvílir fyrst og fremst
á, en það er leitin að berkla-
sýklunum og röntgenskoðunin.
Hafi sjúklingur uppgang er allt-
af ástæða til að rannsaka hann
vegna T.B. Rannsóknaraðferð-
irnar eru: Smásjárrannsókn, án
eða með „homogeniseringu“,
ræktun og dýrapróf.
Til þess að smásjárrannsókn
sé jákvæð, er talið að þurfi um
10—100 þús. sýkla, í hverjum
rúmsentimetra, en ræktun og
dýrapróf jákvætt þótt aðeins
séu 1—10 sýklar í sm.3. Þetta
sýnir ljóslega hve munurinn er
geysimikill á ræktun og beinni
smásjárrannsókn. Þess ber þó
að gæta, að stökkið er ekki alltaf
mikið milli þcssara rannsóknar-
aðferða, heldur ganga þær án
skarpra marka, hver yfir í aðra.
Þannig er það talin slæleg smá-
sjárrannsókn, sem ekki leið-
ir í ljós sýkla, þegar ræktun
sýnir óteljandi sýklahrúgur
(coloniur).
Þó að ræktanir og dýrapróf
séu allnákvæm, getur einstök
neikvæð rannsókn ekki talizt
örugg, hver aðferðin sem notuð
er, og alltaf finnst í fleirum,
ef leitað er oftar en einu sinni.
Þegar fylgst er með gangi
veikinnar, í hcrklasjúklingum,
eru smásjárrannsóknir ófull-
nægjandi, þótt endurteknar séu,
t.d. mánaðarlega. Því fjöl-
hreyttari rannsóknaraðferðir
sem viðliafðar eru og því oftar
sem þær eru gerðar, því fleiri
finnast „opnir“.
1 þessu samliandi má t.d.
minna á einn liðinn í rannsókn-
um dr. Óla Hjaltested, í dokt-
orsriti hans, þar sem skýrt er
frá 125 brjósthimnubólgu-
sjúklingum, en í þeim hópi
reyndust 14% jákvæðir, í einrii
ræktun úr magaskolvatni. 1
öðru lagi var það, að sýklar
fundust oftar, ef leitað var
snemma í sjúkdómnum.Þetta er
vel athugandi fyrir lækna, sem
stunda sjúklingana í byrjun.
Ef til vill tapast oft sönnunin
fyrir ætiologi lungnasjúkdóms-
ins, af því að ekki er nógu