Læknablaðið - 01.12.1956, Blaðsíða 38

148
LÆKNABLAÐIÐ
ritinu. Er það mjög áberandi,
þegar verið er að taka heila-
rit, ef sjúkl. fær kliniskt „petit
mal“. Hann liggur með lokuð
augun, eins og sjúklingar eru
látnir gera lengst af meðan á
ritinu stendur, en allt í einu
opnar hann augun, starandi, og
deplar svo augunum ótt og títt.
Má þá oft lieyra skrjáfið i penn-
anum á heilaritanum í takt við
deplið. Hreyfingar kunna einn-
ig að sjást í útlimum, oft og
einatt samstíga við heilaritið.
Þegar kliniskt kast er liðið
hjá, og liafi sjúkl. verið eitt-
hvað að gera, heldur hann á-
fram verkinu eins og ekkert
liafi í skorizt og er þá undireins
við fulla meðvitund að því er
virðist. Þegar þessi köst eru
mjög stutt, getur liðið langur
tími áður en það kemur upp úr
kafinu, að um epilepsi sé að
ræða. Það er til dæmis ekki
óalgengt að fyrsta kvörtunin
komi frá kennara, sem finnst
barnið sýna lélega eftirtekt á
stundum. Séu köstin ekki mjög
tíð er þetta kannske ekki til af-
ar mikils baga fyrir sjúkling-
inn. Eitt getur þó verið mjög
livimleitt, sem angrar suma
sjúkl. með „petit mal“: inkon-
tinenlia urinae í köstunum.
Sé heilaritið athugað ná-
kvæmlega er oftast ekkert at-
hugavert við það milli hvið-
anna, en hins vegar er oftast
mjög auðvelt að framkalla
þær, t. d. með of-öndun (hyp-
erventilation). Einni telpu man
ég eftir á neurologisku deild-
inni við Ríkisspítalann í Osló,
sem ekki þurfti annað en láta
opna snöggvast augun og loka
þeim strax aftur, þá kom fram
„spike-wave“ hviða, samstíga
yfir báðum heilahvolfum, og í
mesta lagi þux-fti að lála hana
depla augum hratt 4—6 sinn-
um til þess að framkalla þessa
mynd. Ein aðferðin til þess að
framkalla þessa breytingu í
heilariti er að láta sterkt, hratt
deplandi Ijós sldna á lokuð
augu sjúkl. Þess er getið í rit-
um um þessi efni, að einstaka
börn með þennan sjúkdóm hafi
einhvernveginn komizt upp á
lag með að framkalla „petit
mal“ hjá sjálfum sér með því
að horfa í skæra birtu og bera
svo útglcnnta fingurna ótt og
títt fyrir augu sér. Hafa lærðir
menn verið að geta sér þess til,
að þau notuðu svo þessa aðfei’ð
sem flólta frá óþægilegum
veruleika.
í byi-jun hviðanna kann tíðn-
in að vera eilítið hraðari en
3/sek. og í lok langrar hviðu
getur tiðnin vei’ið farin að vera
minni, kannske niður í 2/sek.
Kliniskt kast kemur ekki alltaf
fram, þó stuttar hviður sjáist í
heilariti. Hviðurnar bvrja
venjulega samstundis báðurn
megin og eru samstíga, venju-
legast yfir öllum heilahvolfun-
um, en á stundum byrja þæi’
líka bifrontalt. Þær sjást á