Læknablaðið - 01.09.1961, Blaðsíða 33

LÆKNABLAÐIÐ
109
að allt of fiturík næring, hvort
sem hún inniheldur mikið chole-
sterol eða ekki, flýti fyrir æða-
kölkun. Samkvæmt þvi er það
ofskömmtun hins náttúrlega
næringarefnis — fitunnar, sem
flýtir fyrir æðakölkuninni. Þar
sem fita myndast einnig úr kol-
vetnum, má orða það þannig,
að of mikið magn liitaeininga
í fæðunni greiði æðakölkuninni
leiðina. Þegar fylgist að í fæð-
unni mikið af kolvetnum og
fitu, eru líkur til, að fitan oxy-
derist í stórum stil. Afleiðing
þess verður svo, að edikssýra
og acetedikssýra aukast og þann
ig auðveldast cholesterinmynd-
unin.
Þekking manna á því, hvað
það raunverulega er, sem veld-
ur því, að cholesterol sezt í æða-
veggina, er mjög takmörkuð.
Hið eina, sem við er að styðj-
ast i baráttunni gegn æðakölk-
uninni, er sem sagt það litla,
sem vitað er um áhrif dýrafit-
unnar á myndun sjúkdómsins.
Einn þáttur í meltingarstarf-
semi mannsins, sem er lítt
þekktur nema hjá brjóstmylk-
ingum, er starfsemi gerlagróð-
urs í þörmunum. Hins vegar er
allmikið vitað um hann hjáýms-
um dýrum. Menn vita nú, að
þarmgerlar bvggja upp eða
mynda ýmsar tegundir B-vita-
mínanna. K-vítamín myndast
einnig mestmegnis í þörmum
manna og dýra.
Tekizt hefur að hraða vexti
ýmissa dýra með því að gefa
þeim ákveðna skammta af fúka-
lyfjum, og er talið, að það stafi
af því, að lyfin verki örvandi á
starfsemi nytsamra þarmgerla
og auki þannig nýtingu fæðunn-
ar, en eyði aftur á móti ýms-
um skaðvænum tegundum, sem
draga úr eðlilegri starfsemi
þarmanna og hindra, að melt-
ingarsafarnir berist eðlilega frá
þeim sína leið.
Annars eru niðurstöðurnar af
ýmsum tilraunum með fúkalvf
(antibiotika) á dýrum æði mis-
munandi og ósamhljóða og
sumar svo áróðurskenndar, að
þær eru vafalaust runnar und-
an rifjum hdjaverksmiðjanna.
Á hinn bóginn hafa tilraunir á
dýrum leitt ótvírætt i ljós,
hversu neikvæð og skaðleg áhrif
notkun fúkalyfja getur haft
á starfsemi gerlanna í þörm-
um. Meðal annars hefur próf.
Roine við háskólann í Helsing-
fors gert tilraunir á naggrísum,
sem sanna það áþreifanlega.
Gefi hann naggrísunum inn
aureomycin, fara þeir að megr-
ast þegar á öðrum degi og deyj a
eftir nokkra daga. Hann sýndi
fram á, að aureomycinið lam-
aði og drap mikið af hinum
eðlilega gerlagróðri þarmanna,
um leið og hættuleg listeriateg-
und magnaðist þar, svo að hún
olli banvænni eitrun.
Væri sömu skömmtum af
aureomycini sprautað i tilrauna-
dýrin, liafði það engin skaðleg