Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 01.04.1966, Síða 40

Læknablaðið - 01.04.1966, Síða 40
64 LÆKNABLAÐIÐ 9. Röntgenrannsókn í leit að magakrabba Röntgenrannsókn er enn þá ein mest notaða aðferðin í leit að maga- krabba. Miklu máli skiptir, hvernig rannsóknin er framkvæmd. Að sjálfsögðu verður sjúklingurinn að vera fastandi á mat og drykk. Sé klíniskur grunur um teppu (retentio), þarf að skola og tæma magann a. m. k. í einn sólarhring, áður en rannsókn er gerð. Skuggaefnið, sem almennt er notað, er svifblanda af bariumsúlfati í vatni. Þykkt á þeirri svifblöndu þarf að ákvarða með tilliti til hörku þeirra röntgengeisl- unar, sem notuð er til myndatökunnar. Skyggning er mikilvægur þátt- ur rannsóknarinnar, og er þá allt undir því komið, að „adaptatio" skyggnandans sé fullkomin, þannig að hann geti fylgzt með hreyfingu magans og mýkt veggjarins, en til þess þarf að nota hæfilegan þrýst- ing á kvið sjúklingsins með þar til gerðum koddum. Með sjónvarpsskyggnimögnun batnar aðstaða skyggnandans mjög, og tækni öll við magaskyggningu verður nokkuð frábrugðin eldri tækni við magaskyggningu.18 Nauðsynlegt er að taka röntgenmyndir, er sýna slímhúð magans sem bezt, en auk þess myndir af maganum vel fylltum í mismunandi stöðum. 10 17 Við röntgenrannsókn geta komið fram breytingar, sem eru aug- ljóslega eða mjög sennilega af völdum krabbameins. Aðrar breytingar geta bent til illkynja vaxtar, en eru ekki eins einhlítar, og loks getur röntgenrannsókn verið algjörlega neikvæð, þótt um illkynja vöxt sé að ræða í maganum. Fyllingarrof í skuggaefnið í vel fylltum maga er venjulega ótví- rætt merki um illkynja æxlisvöxt; sömuleiðis óregluleg rof í slímhúð- armyndina, en þau sjást mjög oft við ífarandi vöxt í magaveggnum. Meðal þeirra einkenna, sem benda mjög eindregið til illkynja æxl- is, má nefna sár með sérstöku útliti (3. mynd), stífni í hluta maga- veggjarins, þrengsli í sinus- og canalis-hluta magans og einstöku sinn- um breiðar, fremur stífar slímhúðarfellingar. Þessar síðasttöldu breyt- ingar eru þó ekki einhlít einkenni um illkynja æxlisvöxt. Loks getur verið krabbameinsvöxtur hvar sem er í slímhúð mag- ans, án þess að röntgenrannsókn geti sýnt hann. Einkum er þetta í fornix- og cardia-svæðum magans, en það geta einnig verið útbreiddar íferðir um slímhúðarbeðinn, án þess að magaveggurinn sé áberandi stífur. Oftast má þó í þeim tilfellum sjá einhverjar óljósar breytingar, sem hvetja til frekari rannsókna. Sjálfsögð og einföld aðferð, sem oft gefur góðan árangur, er loftfylling magans: Sjúklingurinn fær um 1.5 g acid. tartaricum og um 2 g natri bicarbonas í dufti, sem hann kyngir með einum eða tveim sopum af skuggaefnisblöndu (eða aðeins vatni). Við þetta fæst mikil loftmyndun í magann, og má þá oft sýna fram á æxlisvöxt í maganum, einkum í fornix-svæðinu, sem erfitt er að greina á venjulegum röntgenmyndum (4. mynd). Frekari árangri má ná í vafatilfellum með parietografiu.1X,16 Dælt er 200—300 ml af súr- efni inn í kviðarhol, lofti bætt í magann með áðurgreindri aðferð, en síðan teknar sneiðmyndir í fyrirfram ákveðnum stöðum. Þessi rann- sókn veitir oft mjög góðar upplýsingar um útbreiðslu æxlis gegnum magann og íferð í aðliggjandi vefi.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Læknablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.