Læknablaðið - 01.06.1966, Blaðsíða 34

110
LÆKNABLAÐIÐ
með aðferðum Salks. Hver skammtur þessa bóluefnis er gerður
úr mænusóttarveirum af öllum þrem ættum. Veirurnar liafa
verið ræktaðar í apavef í glösum og drepnar með formaldehyd.
Má ætla, að notkun þessa bóluefnis eigi sinn þátt í því, að mænu-
sótt hefur minnkað mjög á skýrslum lækna þessi síðustu ár, eins
og 1. tafla leiðir í ljós.
Rannsóknaraðferðir
Enteroveirurnar vaxa margar vel i apa- og mannavef í glös-
um. Ræktunartilraunirnar, sem lýst verður hér á eftir, voru gerð-
ar í apafrumum og svonefndum IleLa frumum, sem ræktuðust
úr legkrabbameini í Raltemore í Bandaríkjunum árið 1949 og hef-
ur síðan verið dreift um ýmsar rannsóknarstofur, vegna þess að
þær eru handhægt æti fvrir mænusóttarveirur.
Mótefnamælingarnar, sem sagt verður frá hér, voru gerðar
þannig, að 100 skömmtum, sem nægja til að sýkja vefjagróður í til-
raunaglösum (100 TCID50), var blandað saman við blóðvatn úr
þeim, sem mæla átli mótefni í. Blóðvatnið var þynnt x/4 eða Vs,
þegar alhugað var, hvort í þvi væru mótefni. Ef mótefni fund-
ust, voru gerðar Iiærri þynningar til að ákveða styrkleika þeirra.
Blandan af blóðvatni og veirum var látin standa í stofuhita í einn
lil tvo tíma, því næst notuð til að sýkja með fjögur til fimni
vefjaglös fyrir hvert blóðvaln. Ef mótefni voru fyrir hendi, vernd-
uðu þau vefjagróðurinn fvrir sýkingu, og leið frumunum í slík-
um glösum ágætlega fjórum til sex dögum eftir, að veirubland-
an var sett í þau.
Ef engin mótefni voru, drápu mænusóttarveirurnar vefja-
gróðurinn á þremur lil fjórum dögum.
Niðurstöður
I. mynd sýnir útbreiðslu faraldursins af ætt I árin 1955—
1956 samkvæmt niðurstöðum mælinga á mótefnunum gegn ætt
I í blóði barna á ýmsum stöðum á landinu. Öll voru þessi börn
fædd eftir faraldurinn 1946 og höfðu þvi ekki áður lifað mænu-
sóttarfaraldur.
Athvglisvert er, að á Þórshöfn og Patreksfirði, þar sem skráð
voru um 200 tilfelli af sjúkdómi í miðtaugakerfi, er líktist mænu-
sótt (45 lömunarsjúklingar, sbr. 2. töflu), meðan faraldurinn af
ætt I gekk í Reykjavik og nágrenni, fundust alls engin mótefni
gegn ælt I í þeim börnum, sem athuguð voru.
Annað atriði, sem vert er að vekja athygli á, kom i ljós við