Læknablaðið - 01.06.1966, Blaðsíða 63

LÆKNABLAÐIÐ
135
Ef einkenni krefjast þess ekki, að meðferð sé hafin þegar við
greiningu þvagfærasýkingar, er leitað frekari upplýsinga, því að
margt er það annað en sýkillinn sjálfur, sem hefur áhrif á það,
hve auðveld eða erfið meðferðin verður.
Við vitum að vísu ekki enn um öll þau atriði, sem máli skipta
og ráða því, hvort tekst að útrýma sýklum úr þvagfærum og síðan
að halda þeim ósýktum áfram án notkunar lyfja. Það er þó Ijóst,
að líffæragallar, meðfæddir eða áunnir, einkum ]jó þeir, sem valda
l'rárennslishindrun, svo og steinar og mikið rennsli upp í þvagleið-
ara (vesico—ureteral reflux), koma nær alltaf í veg fyrir, að unnt
sé að útrýma sýklum að fullu. Slíka galla verður því fyrst að lag-
færa, ef þess er kostur.
Að jafnaði er þörf iengri meðferðar, ef um er að ræða marg-
endurteknar þvagfærasýkingar.
Afleiðingar ])yelonephritis, svo sem háþrýstingur, hækkun á
þvagefni í hlóði, hreytingar á urogrammi eða aðrir nýrnasjúk-
dómar, virðast ekki hindra, að unnt sé að útrýma upprunalega
sýklinum. Hins vegar er þeim sjúklingum, sem h.afa fylgi-
kvilla, miklu hættara til þess að sýkjast að nýju. Þekking á þess-
um atriðum þegar í u])phafi er þvi nauðsynleg til ])ess að hefja
meðferð og halda henni áfram á skynsamlegum grundvelli, svo og
til þess að átta sig á því, hverjir þurfa nánasta eftirlitið.
1 flestum nýjum tilfellum af pyelonephritis acuta duga súlfa-
lyfin vel. Það er ])ví eðlilegt að nota þau í fyrstu, nema næmis-
])róf gefi til kynna, að annað henti betur. Mest er líklega notað
sulfafurazole, einnig þekkt sem gantrisín, en það hefur þanu kost
að falla ógjarnan út í nýrunum. Lederkyn (sulfamethoxypyrida-
zine) og skyld lyf hafa og gefið góða raun, en hafa þann ókost, að
fylgikvillar, svo sem kyrnikornahrap. eru tíðari.
Ekki eru menn á eitt sáttir, hve lengi eigi að halda meðferð
áfram, en algengt er að gera það í 10—14 daga. Á 5.—7. degi með-
ferðar eru sýklar taldir aftur og meðferð hætt á tilsettum tíma,
ef ræktun sýnir, að bacteriuria er ekki lengur fyrir hendi.
Héðan í frá er haft reglubundið eftirlit með sjúldingum.
Þetta er einn meginþátturinn í meðferðinni, sem verður aldrei
Jögð of mikil áherzla á. Aldrei má senda sjúklinginn frá sér með
Ivfseðil upp á vasann og segja honum að koma, ef einkenna verð-
ur vart.
Eftir meðferð, sem að ofan greinir, getur þrennt gerzt:
1. Sýklar hverfa að fullu.
1