Læknablaðið - 01.08.1971, Qupperneq 41

LÆKNABLAÐIÐ
145
fjölritað læknablað á eiginn kostnað árin 1902-1904. Hefur L.í. látið
ljósprenta það í 2. útgáfu 1966.
Þótt félagsskapur þessi legðist niður og útgáfa blaðsins hætti,
barðist Guðmundur Hannesson ósleitilega fyrir því, að stofnað yrði
allsherjarfélag íslenzkra lækna. Læknafélag Reykjavíkur, sem stofnað
var 18. okt. 1909, tók mál þetta að sér og boðaði um það fund 5.
marz 1917. Samið var frumvarp til laga fyrir Læknafélag íslands og
árgjald þess ákveðið 2 krónur.
Læknafélag Reykjavíkur sendi frumvarp þetta til umsagnar allra
lækna í landinu, og skyldu þeir greiða atkvæði um það. Formlega var
gengið frá félagsstofnuninni 14. janúar 1918, og voru 34 á stofn-
fundi, en stofnendur alls taldir 62. Fyrstu stjórn félagsins skipuðu
Guðmundur Hannesson formaður, Guðmundur Magnússon gjaldkeri
cg Sæmundur Bjarnhéðinsson ritari. Af stoínendum félagsins eru nú
á lííi Árni Árnason, Bjarni Snæbjörnsson, Halidór Hansen, Helgi
Skúlason og Ólafur Þorsteinsson, en hinn síðastnefndi er einn á lífi
af þeim, sem sóttu stofnfundinn.
Verkefni Læknafélags íslands hafa frá upphafi verið að efla
sameiningu, stéttarþroska og hag félagsmanna, koma fram fyrir þeirra
hönd gagnvart opinberum aðilum og treysta tengsl við erlend lækna-
félög. Læknafélag íslands er aðili að alþjóðasamtökum lækna (World
Medical Association). Þá er það verkefni félagsins að stuðla að auk-
inni menntun lækna, glæða áhuga þeirra á öllu þvi, er lýtur að starfi
þeirra, efla samvinnu um allt, sem hcrfir til heilla í heilbrigðismálum
þjóðarinnar.
Um þær mundir, sem Læknafélag íslands var stofnað, stóðu yfir
deilur milli lækna og stjórnvalda landsins um kjör héraðslækna. Mun
þetta hafa verið veigamikil hvatning fyrir lækna að treystast styrkum
félagsböndum, enda fór það svo, að ári eftir stofnunina komu upp
hörðustu kjaradeilur, sem íslenzk læknasamtök hafa átt í allt frá
upphafi. Um þessar mundir voru ferðataxtar lækna þeir sömu og
greitt var fyrir hest fylgdarmanns. Læknar höfðu haft uppi þær
kröfur um árabil, að greiðslur þessar væru of lágar, og kröfðust
100% hækkunar eða tvöfalt hærri ferðataxta en hestar. Þessar kröfur
þóttu svo óheyrilega ósanngjarnar, að þeim var synjað með öllu af
stjórnvöldum landsins. Guðmundur Hannesson, þáverandi formaður
Læknafélags íslands, fór fram á það við héraðslækna, að þeir gæfu
honum umboð til þess að segja héruðum lausum. 28 læknar sendu
honum slíkt umboð, þar af 3 með nokkrum fyrirvara, en 5 tjáðu sig
ófúsa að gefa slíkt umboð. Þegar svo var komið, féllst Alþingi á að veita
umbeðna kjarabót að verulegu leyti.
Eftir því sem árin liðu, fluttust kjaramál úr höndum Lækna-
félags íslands til hinna einstöku svæðafélaga og aðallega til Lækna-
íélags Reykjavíkur. Alla tíð hafa þó kjaramál héraðslækna verið í
höndum Læknafélags íslands. Hinn 15. júní 1952 voru gerðar gagn-
gerar breytingar á lögum Læknafélags íslands og það gert að banda-
lagi 7 svæðafélaga, og er Læknafélag Reykjavíkur að sjálfsögðu þeirra
langfjölmennast. Tala lækna, sem starfa innan vébanda Læknafélags
íslands, er nú 320 eða fimmfalt fleiri en heildartala lækna á landinu,