Læknablaðið - 15.03.1989, Síða 20

94
LÆKNABLAÐIÐ
Hugsanleg skýring á mismunandi ávísanahefð
einstakra heimilislækna getur einnig falist í
mismunandi sjúkdómsgreiningum. Það ber þó að
hafa í huga, að i heimilislækningum er greiningin
oft óljós.
í mjög mörgum tilvikum er um vafaatriði að
ræða og oft ekki hægt að byggja
sjúkdómsgreiningu á ákveðnum rannsóknum.
Læknirinn tekur þá t.d. ákvörðun um að gefa
sýklalyf, enda þótt hann geti ekki staðfest
bakteríusýkingu. Hann verður siðan að skrá
greininguna í samræmi við ákvörðun sína.
Ávísanahefð getur því gefið svipaðar upplýsingar
og skráning sjúkdómsgreininga þegar verið er að
bera saman einstaka lækna þar eð ætla má að
vandamálin, þ.e. veikindi fólks, séu svipuð á
svæðunum og dreifist jafnt á einstaka lækna.
Tilgangur þessarar rannsóknar er ekki að leggja
mat á gæði læknisþjónustunnar, til þess þyrfti
mun umfangsmeiri athuganir. Hins vegar getur
könnun sem þessi verið liður í jafningamati
(medical audit) eins og gert hefur verið víða
erlendis (19). Slíkt mat er fyrst og fremst til þess
að skapa jákvæða og gagnrýna umræðu um gæði
og vinnuaðferðir, en ekki til þess að kveða upp
úrskurð um það hvað sé rétt eða rangt.
SUMMARY
In this study we analyze the ambulatory use of
antibiotics and chemotherapeutics in the districts of
Sudurnes and Hafnarfjördur in Iceland. Special
attention was focused on prescriptions habits by the
individual general practioner (GP), and possible relation
to his age or education.
All prescriptions during the period from April lst to
15th 1986 were collected and computerized. Defined
daily dose (DDD) was calculated according to the
methods described by Nordic Council on Medicines.
The total amount of antimicrobial agents prescribed in
Sudurnes was 25,0 DDD/1000 inhab/day compared
with 23,4 DDD/1000 inhab/day in Hafnarfjördur (p<
0,001, RR 1,16). This is a higher prescriptions rate than
reported from other parts of Iceland. Ampicillins were
the most commonly prescribed antimicrobial in the
district of Sudurnes. This is probably best explained by
the prescription habits of two of the GPs. The choice of
antibiotics prescribed to patients 15 years and older were
quite different among the GPs, one using mainly
ampicillins, another used tetracyclins in about 50% of
the cases and the third one used mostly penicillins.
The study supports the view that explanations for the
high use of antimicrobials in Iceland should be sought
and analysed at regional levels, especially among the
doctors themselves. Study like this is a part of a medical
audit and should hopefully stimulate further discussion
as to the appropriate changes in pre- and postgraduate
education in general practice.
HEIMILDIR
1. Nordiska lakemedelsnamden. Nordisk
lakemedelsstatistik 1981-1983. Uppsala 1986; Del
1:149-58.
2. Sigurdsson JA. Primárvárd, allmánmedicin och
handlággning av infektionssjukdomar - Island. In:
Infektioner i Primárvárd Eds. PA Márdh, C
Borchgrevink, O Gorbatow, B Hovelius, CE
Mabeck, A Schwan & JA Sigurdsson. Almqvist &
Wiksell förlag, Stockholm 1986: 32-7.
3. Pétursson P. Að lækna með sýklalyfjum - mjótt er
mundangs hófið. Læknablaðið 1986; 72: 44-51.
4. Sigurdsson JA, Oddsson A, Magnússon G, Jónsson
H, Blöndal Þ. Ávísanir á lyf. Könnun á
lyfjaávísunum lækna utan sjúkrahúsa á
Suðurnesjum og í Hafnarfirði 1.-15. apríl 1986.
Læknablaðið 1989; 75: 63-6.
5. Sjöblom T, Agernös I, Bergman U, Eklund L,
Granat M. Nordisk lákemedelsstatistik visar
anmárkningsvárda skillnader i antibiotika - och
psykofarmakaförsáljningen i Norden. Nordisk
Medicin 1984; 99: 132-5.
6. Axelsson O. Epidemiologi för arbets- och
miljömedicin. Lund: Studentlitteratur -
Utbildningshuset, 1981: 68-72.
7. Mabeck. Brug av antibakterielle lægemidler i almen
praksis. I. Anvendelse fordelt pá diagnosegrupper.
Ugeskr Læger 1981; 143: 863-7.
8. Landlæknisembættið. Heilbrigðisskýrslur 1986,
Dreifiblöð.
9. Petersen IJ. Notkun lyfja. Rit heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytisins júní 1987.
10. Þórarinsson S, Jóelsson H., 1986. Óbirtar
upplýsingar.
11. Grímsson A, Ólafsson Ó. Drug prescription in
Iceland. Br J Prevent Soc Med 1977; 31: 65-6.
12. Hoffmann S. Incidence and management of sore
throat in general practice. Scand J Prim Health
Care 1986; 4: 143-50.
13. Mabeck CE. Prescription of antibacterial drugs for
treatment of bronchitis and pneumonia in general
practice in Denmark. Scand J Prim Health Care
1983; 1: 20-4.
14. Robinson JD, Curry RW, Dallman JJ, Chodosh
LI, Adicks JD, Medley ES. Antibiotic prescribing
in a family medicine residency program. J Fam
Pract 1982; 15: 111-17.
15. Jackson MG, Drechslev - Martell CR, Jackson EA.
Family practice recidents’ prescribing patterns.
Drug Intell Clin Pharm 1985; 19: 205-8.
16. Kamme C, Lundgren K, Rundcrantz H. The
concentration of penicillin V in serum and middle
ear exudate in acute otitis media in children. Scand
J Infect Dis 1969; 1: 77-83.
17. Kjellman B, Henningson R. Patterns of
antimicrobial therapy for pediatric patients. Scand
J Infect Dis 1984; 16: 103-9.
18. Carter BL, Helling DK, Jones ME, Friedman RL,
Ellsworth A. Multicenter study of family physician
prescribing. J Fam Pract 1984; 19: 497-501.
19. Ryan P, Buchan IC, Buckley G. Medical audit - a
preliminary report from general practice. J Roy
Coll Gen Pract 1979; 29: 719-22.