Vesturland - 18.07.2013, Blaðsíða 4

4 18. júlí 2013
Vesturland
7. tBl. 2. ÁrGanGur 2013
Útefandi: Fótspor ehf., Suðurlandsbraut 54, 108 Reykjavík. Ábyrgðarmaður: Ámundi
Ámundason, auglýsingastjóri: Ámundi Ámundason sími 824-2466, netfang
amundi@fotspor.is. auglýsingar: Sími: 578-1190 & netfang: auglysingar@fotspor.
is. ritstjóri: Geir A. Guðsteinsson, sími: 898-5933 & netfang: geirgudsteinsson@
simnet.is. umbrot: Prentsnið, Prentun: Ísafoldarprentsmiðja, 6.400 eintök. dreifing: Íslandspóstur.
Fríblaðinu er dreiFt í 6.400 eintökum í allar íbúðir á akranesi,
dreiFbýli á akranesi og í borgarnesi. blaðið liggur einnig Frammi
á helstu þéttbýlisstöðum á Vesturlandi
Enn er ekki séð fyrir óráðsíu fyrsta áratugs þessarar aldar, og héldu þó sumir að nóg væri komið. Forsætisráðherra landsins í lok ársins 2008 var ráðalaus, bað bara Guð að blessa landið eins og það hjálpaði einhverjum.
Nú er upplýst að Íbúðalánasjóður tapaði gífurlegum fjárhæðum á þessum árum
og fyrirséð er áframhaldandi tap sjóðsins. Heildartap Íbúðalánasjóðs á árunum
1999 til 2012 voru 170 milljarðar króna, að sagt er, en langmesta tapið er vegna
uppgreiðslna útlána. Fyrirséð er að sjóðurinn muni tapa meira, en framtíðartap
er áætlað verða á bilinu 32 til 170 milljarðar króna. Þar vegur langþyngst tap
vegna uppgreiðslna lána. Uppgreiðslutapið er tilkomið vegna þess að lántakendur
sjóðsins greiða upp lán sín fyrir gjalddaga. Við breytingarnar á fjármögnun og
fyrirkomulagi útlána Íbúðalánasjóðs í júlí 2004 tók sjóðurinn uppgreiðsluáhættu
sem var ekki til staðar áður, og það leiddi til mikils taps sjóðsins. Þetta kemur
fram í skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis um Íbúðalánasjóð. Mörg lán voru
veitt til íbúðakaupa á Vesturlandi eins og í öðrum landshlutum, en þó í sam-
ræmi við þenslu viðkomandi bæjar á þessum árum en veitt voru lán til annarra
sveitarfélaga sem voru algerlega glórulaus, eins og t.d. til Reykjanesbæjar. Á
tímum Húsnæðisstofnunar, sem var forveri Íbúðalánasjóðs, fengu helst ekki
vinnu þar nema flokksbundnir kratar og hjá Íbúðalánasjóði nær eingöngu
Framsóknarfólk. Því miður hefur komið í ljós að margt af þessu fólki hafði
hvorki menntun né þekkingu til að sinna þessum störfum. Það er því kannski
ekki að undra að Íbúðalánaskútan marar nú í hálfu kafi.
Íbúðalánasjóðshneykslið er mjög óþægilegt fyrir ríkisstjórnina. Ekki einungis
hafa þarna verið teknar vondar og vitlausar ákvarðanir, heldur er þarna
flokkspólitísk spilling sem á rætur að rekja til ríkisstjórnar Davíðs Oddssonar
og Halldórs Ásgrímssonar. Stofnanir ríkisins voru margar hverjar spilltar og
grútmáttlausar, Seðlabankinn svaf á verðinum og svo auðvitað Fjármálaeftirlitið
sem var nánast alltaf meðvitundarlaust á þessum tíma. Margir Vestlendingar
keyptu skuldabréf Íbúðalánasjóðs, verður niðurstaðan þá ekki sú að þeir eiga að
taka á sig tap sjóðsins eins og aðrir landsmenn? Erfitt er að sjá að vandinn verði
leystur með öðrum hætti. Ný ríkisstjórn var mynduð í maí sem lofaði aðstoð
við heimilin í landinu. Hvernig má það verða í skugga þessa máls? Félags – og
húsnæðismálaráðherra þessarar ríkisstjórnar, Eygló Harðardóttir, hefur vilja
til að leysa málið. Kannski má gera sér vonir um að ráðherrann eigi einhver
tromp upp í hendinni sem bjargar okkur viðskiptavinum Íbúðalánasjóðs.
Í nýrri skýrslu Seðlabankans um fjármálastöðugleika kemur fram að vegna
haftanna og takmarkaðra fjárfestingakosta innanlands safnist sparnaður heim-
ila og fyrirtækja upp hjá bönkunum, fjárfestingasjóðum og lífeyrissjóðum.
Þvinguðum sparnaði lífeyrissjóðakerfisins þarf að finna farveg þótt spurn eftir
fjármagni sé takmörkuð. Við þessar aðstæður skapast veruleg hætta á eignaverð-
hækkunum umfram það sem skýrist af væntri arðsemi. Slíkar innistæðulausar
hækkanir ganga til baka fyrr eða síðar. Gegnum tíðina hef ég ekki alltaf verið
verið of trúaður á yfirlýsingar frá Seðlabankanum, en nú er hann, því miður,
að segja satt. Það er auðvitað mikilvægt markmið að hver kynslóð leggi í líf-
eyrissjóð fyrir sjálfa sig. Það er bara vandséð að sú kynslóð sem nú glímir við
afleiðingar efnahagshruns og stökkbreytt íbúðalán hafi nokkurt bolmagn eða
aðstöðu til að leggja í lífeyrissjóð hvað þá ávaxta hann með traustum hætti innan
fjármagnshafta. Verði ekki brugðist við aðvörunarorðum Seðlabankans verður
að telja líklegt að eignaverðsbólan haldi áfram að vaxa, þar til hún springur
með hörmulegum afleiðingum fyrir lífeyrissjóðina og aðra sparifjáreigendur.
Þegar það gerist munu þau iðgjöld sem nú renna í sjóðina vera glötuð. Er þá
ekki skynsamlegra að leyfa launafólki og fyrirtækjum tímabaundið að halda
eftir helmingi af lífeyrisiðgjöldum? Þetta gætu verið um 5 milljarðar króna á
mánuði þar til höft væru afnumin. Megnið yrði eflaust notað til að grynnka á
skuldum sem ekki er vanþörf á. En hluti færi í að auka hagvöxt og neyslu. Ný
störf myndu skapast og skatttekjur ríkissjóðs aukast. Vissulega þýddi þetta að
,,reiknaðar” eignir lífeyrissjóða myndu ekki vaxa eins hratt. En hvers virði er
eignarhlutur í bólu sem mun nánast örugglega springa?
Óska þeim sem ferðast á næstu vikum með ró í hjarta í nálægð útihátíða góðrar
ferðar og áfallalausrar heimkomu.
Geir A. Guðsteinsson
Vandi
Íbúðalánasjóðs
og lífeyrissjóðanna
Leiðari
Grundarfjörður:
Glæsileg dagskrá á bæjarhátíðinni
„Á góðri stund“
Þann 8. júlí sl. kom fyrsta skemmtiferðaskip sumarsins í Grundarfjörð. Það var skipið
Ocean Princess með um 1000 manns
innanborðs. Grundfirðingar tóku vel
á móti farþegunum, m. a. með söng og
gítarspili. Víkingarnir fóru á kostum og
sviðsettu bardaga.
Síðustu helgina í júlí, þ. e. 26. – 28.
júlí, halda Grundfirðingar bæjarhátíð-
ina , , Á góðri stund. ” Þetta er vinalega
fjölskylduhátíð þar sem að allir ættu að
finna eitthvað við sitt hæfi.
Sumarnámskeið hafa verið í gangi í
sumar, fjórum er lokið en fjögur sum-
arnámskeið eru framundan. Á smíða-
velli hefur verið tálgað og smíðað úr
afgangstimbri og pappa það sem krökk-
unum datt í hug. Þar má nefna dúkku-
hús, dúkkuskiptiborð, sverð, skjöldur,
indjánatjöld, snaga, hálsfesti, göngustafi,
töfrasprota, álfa, báta og skemmtiferða-
skip. Á ævintýranámskeiði var drullum-
allað, leirað og föndrað, farið út að leika
í rokinu, farið í leiki, grillaðir sykur-
púðar, blásnar risa sápukúlur og fleira.
Í listasmiðjum hafa fjölmörg listaverkin
orðið til, til dæmis mósaík, litríkar kýr,
Pop-Art myndir í anda Andy Warhol,
mandölur, skrapmyndir, krítarmyndir
og margt fleira.
Vikuna fyrir bæjarhátíðina „Á góðri
stund” verður smiðjunámskeið þar sem
boðið verður uppá ýmiss konar smiðjur.
Þar verður boðið upp á tónlistarsmiðju
þar sem þátttakendur búa til hljóðfæri,
tónlistarmenn koma í heimsókn, og
þátttakendur spila og syngja með þeim.
Einnig verður boðið upp á
leikjasmiðju þar sem farið verður í
ýmsa leiki, bæði nýja og gamla og há-
tíðarsmiðju þar sem allir undirbúa sig
undir skrúðgöngur bæjarhátíðarinnar,
búnar verða til grímur, hattar og skraut.
Að lokum verður boðið uppá dans-
smiðju, en til Grundarfjarðar kemur
frábær danskennari sem ætlar að kenna
krökkunum að dansa. Afrakstur alllrar
þessarar vinnu verður svo sýndur á á
fjölskylduskemmtuninni , , Á góðri
stund” laugardaginn 27. júlí.
Í ágúst verður boðið uppá tvenns
konar námskeið, haustsmiðju fyrir
yngri krakkana þar sem ýmislegt
verður brallað og lært og útivist fyrir
eldri krakkana þar sem farið verður í
fjallgöngur, gönguferðir og fjöruferðir.
Snæfellsbær vill láta fjarlægja
dót á bænum Ytri-Knarrartungu
Bæjaryfirvöld í Snæfellsbæ hafa harðlega gagnrýnt umgengni á bænum Ytri-
Knarrartungu í Snæfellsbæ. Þrátt
fyrir að ábúanda hafa verið boðin
hjálp hefur það í engu verið sinnt
enn sem komið er. Eftir að vinsam-
legar tillögur og ábendingar um
bætta umgengni dugðu ekki til komu
yfirvöld á staðinn með gám og buð-
ust til þess að fjarlægja draslið þeim
að kostnaðarlausu. Ekki var fallist
á þá lausn. Deilt er m. a. um það
hvort eitthvað verðmæti liggi í þeim
hlutum sem eru á hlaðinu á Ytri-
Knarrartungu og næsta nágrenni.
Heilbrigðiseftirlit Vesturlands hefur
látið málið til sín taka en heilbrigð-
iseftirlit í hverjum í hverjum lands-
hluta láta sig varða umgengni hjá
fólki, en það er aðallega á verksviði
sveitarfélaganna að benda íbúum í
sínu sveitarfélagi á þegar umgengni
er ábótavant. En eins og stundum
er sýnist sitt hverjum þegar deilt er,
eins og í þessu tilfelli.
Þetta glæsilega skip, Ocean Princess kom við í Grundarfirði fyrir skömmu.
Fjölmenni sótti ,,Á góðri stund” síðasta sumar.
Séð heim að Ytri-Knarrartungu.