Vesturland - 19.12.2013, Blaðsíða 9

919. desember 2013
„Slysin gera
boð á undan sér„
- segja þeir Hlynur Angantýsson og Gísli Níls Einarsson hjá VÍS
VÍS og Slysavarnarskóli sjó-manna hafa síðan 2009 verið í samstarfi um bætta öryggis-
menningu um borð í fiskiskipum og
um auknar forvarnir gegn slysum
meðal sjómanna. Banaslysum til sjós
hefur fækkað undanfarin ár en á móti
kemur að fjöldi slysa sem tilkynnt eru
til Tryggingastofnunar ríkisins staðið
nánast í stað síðan 2009 til 2012 og
eru að meðtali 250 slys á ári. Þeir
Hlynur Angantýsson, deildarstjóri,
og Gísli Níls Einarsson, sérfræðingur
í forvörnum fyrirtækja, segja að ör-
yggismál fyrirtækja almennt hafi fengið
aukið vægi hjá VÍS og nú sé það þannig
að þegar fyrirtæki séu heimsótt sé tekið
stöðumat yfir hvar fyrirtækin standa
m. t. t. forvarna-, öryggis- og um-
gengnismála og fái forvarnaeinkunn.
FISK-Seafood á Sauðárkróki var
fyrsta útgerðin í samstarfinu um bætta
öryggismenningu um borð í fiski-
skipum. Þar er búið að taka upp at-
vikaskráningu um borð í öllum skipum
fyrirtækisins og eru öll næstum því
slys og slys skráð til að greina tíðni,
staðsetningu og orsakir þeirra til að
stuðla að þannig að bættum forvörnum
til að koma í veg fyrir endurtekin atvik.
Sömuleiðis var gert áhættumat starfa
um borð þar sem hættur í vinnuum-
hverfinu og vinnulagi um borð eru
greind á skipulagðan hátt ásamt því að
gerðar eru úrbætur til koma í veg fyrir
hætturnar eða lágmarka líkur á þeim.
Þannig eru sjómenn meira meðvitaðari
um slysahætturnar um borð. Einnig
hefur verið tekið upp hliðstætt samstarf
við útgerðirnar Guðmund Runólfsson
hf, Skinney-Þinganes á Hornafirði og
Vinnslustöðina í Vestmannaeyjum og
auk þess munu fleiri fylgja í kjölfarið
á næstu mánuðum. Þetta samstarf VÍS
og Slysavarnaskóla sjómanna með út-
gerðunum hefur gengið vel og mikil og
jákvæð viðbrögð við þeim ekki síst frá
sjómönnum sjálfum.
Eftirlit með búnaði afar
mikilvægt
„Allir þekkja orðatiltækið: „Slysin gera
ekki boð á undan sér“ en reyndin er sú
að næstum því öll slys á vinnustöðum
eru fyrirboði slysa. Þess vegna er
mikilvægt að að öll næstum því slys á
vinnuustöðum séu skráð og gripið sé
til forvarna í kjölfarið áður en slysin
verða. Einnig er mikilvægt að reglulegt
eftirlit á öllum búnaði um borð til að
koma í veg fyrir að slys verði úti á sjó
vegna þess að frágangi eða viðhaldi
á búnaði sé ábótavant. Merkjagjafir
við vinnu úti á dekki og réttar stað-
setningar sjómanna við vinnuna s. s.
þegar verið er að taka inn trollið eða
láta það fara út, eru gífurlega mikil-
vægar vegna þess að merkjagjafir eru
oft misvísandi eftir því hver er að gefa
þær. Eins getur skipstjórnarmanni í brú
verið fyrirmunað að sjá allt dekkið þar
sem verið er að taka inn trollið og veit
jafnvel ekki hvar allir þeir sem þar eru
að störfum á viðkomandi vinnusvæði
eru staddir á því andartaki, en er samt
að gefa fyrirskipun um t. d. hífingu, ”
segja þeir Hlynur og Gísli Níls.
Staldraðu við!
Ábyrgð skipstjórnarmanna er mikil
á að vinnubrögð séu öguð og fyllsta
öryggis sé gætt. Algengt var hér áður
að mikið stress og asi væru um borð t.
d. við hífingu á trolli eða þegar verið
er að slaka því út sem stóreykur alla
slysahættu fyrir mannskapinn og getur
skapað alvarleg slys sem hefði mátt
koma í veg fyrir með réttum vinnu-
brögðum. Sjómenn ættu að temja sér
að staldra við og meta hugsanlega
hættu áður en þeir fara inn á hættulegt
vinnusvæði, sem einnig getur verið að
fara upp eða niður brattan stiga innan
þilja. Ennfremur ætti það aldrei að vera
álitamál að nota öll þau öryggistæki
sem boðið er upp á, s. s. öryggishjálma
og að vera í öryggislínu þegar verið er
úti á dekki, líka í góðu veðri. Einnig
þarf að tryggja að þegar unnið sé í
lestum eða lokuðum rýmum þar sem
hætta er a gasmyndun að tryggt sé að
þar sé nægjanlegt súrefnismagn.
„Öryggismál snúast fyrst og fremst
um ákveðið viðhorf og hegðun, og það
byrjar hjá útgerðinni og skipstjóranum.
Ef áhersla kemur frá stjórnendum út-
gerðarinnar þá tekur skipstjórinn og
áhöfnin þessi mál föstum tökum fylgir
áhöfnin í öllum tilfellum eftir, „segja
Hlynur og Gísli Níls.
Mynda nýja arfleið í ör­
yggismálum sjómanna
Það á að vera trú og sannfæring út-
gerða að öll slys séu óásættanleg, þau
eru fyrirbyggjanleg, og að allir hafi
svokallaða núllsýn sem er að ekkert
slys verði um borð. Það er sameigin-
legt markmið allra í sjávarútvegi að
allir sjómenn komi heilir heim. Því er
mikilvægt að allir séu meðvitaðir um
ábyrgð sína um borð, bæði gagnvart
sjálfum sér og skipsfélögunum og bera
þannig virðingu fyrir hvaða hættu sem
er í umhverfinu. Áherslur VÍS snúast
um að efla öryggismál sjómanna, og út-
gerða, skapa öfluga öryggismenningu
um borð og hjá útgerðum, að sjómenn
séu virkir þátttakendur í að mynda nýja
arfleifð í öryggismálum sjómanna.
Sýn VÍS er að vera leiðandi
tryggingafélag í öryggismálum sjó-
manna og í forvörnum í samfélaginu al-
mennt. Þeir Hlynur og Gísli Níls benda
á að þrátt fyrir virk atvikaskráning sé
til staðar og búið sé að gera áhættumat
um borð í fiskiskipi sé nauðsynlegt að
gera ávallt nýtt áhættumat þegar slys
verður um borð. Meta þarf hvað fór
úrskeiðis, af hverju átti slysið sér stað.
Þar sem alltaf verða einhverjar manna-
breytingar um borð í fiskiskipum, að
vísu misjafnlega miklar, sé nauðsynlegt
að nýir skipsfélagar séu meðvitaðir um
orsök slyssins. Aðrir þurfa auðvitað
líka að gera sér grein fyrir hættunni,
og koma í veg fyrir að sams konar slys,
og jafnvel á sama stað um borð, eigi sér
stað. Það er trú okkar segja þeir Hlynur
og Gísli að með samþættu átaki allra
hagsmunaðila megi lyfta grettistaki
í öryggismálum sjómanna og koma
öllum heilum heim.
,,Allir starfsmenn VÍs eru forvarnarfulltrúar.” Hlynur Angantýsson deildar-
stjóri hjá VÍs t.v. og Gísli Níls einarsson sérfræðingur í forvörnum fyrirtækja.
Frá höfninni í Grundarfirði. Haukaberg sH við bryggju.
Hollvinafélag MR stofnað:
Margir Vestlendingar hafa sótt
menntun í Menntaskólann í Reykjavík
Mennt er máttur, það verður aldrei of oft tekið fram. Fram til ársins 1973 var
MR eini menntaskólinn á höfuð-
borgarsvæðinu áður en MK hóf starf-
semi, en aðeins tveir aðrir voru þá á
landinu, Menntaskólinn á Laugarvatni
og Menntaskólinn á Akureyri. Margir
Vestlendingar hafa sótt nám í MR, og
gera enn í einhverju mæli. Síðan hefur
menntaskólum og fjölbrautarskólum
fjölgað mikið, sumir mundu segja
alveg gríðarlega. Á Vesturlandi eru
nú tveir háskólar og þrír framhalds-
skólar. Hollvinafélag Menntaskólans
í Reykjavík var stofnað á fullveld-
isdaginn,1. desember sl. Tilgangur
félagsins er að efla tengsl fyrrum nem-
enda skólans og þeirra sem bera hag
hans fyrir brjósti og styðja við upp-
byggingu skólans. Formaður stjórnar
félagsins er Benedikt Jóhannesson.
Allir sem hafa útskrifast frá MR geta
sjálfkrafa orðið félagar í Hollvinafé-
laginu óski þeir þess og geta aðrir sótt
um inngöngu til stjórnar. Á stofnfundi
Hollvinafélagsins var samþykkt að
skora á Alþingi að tryggja skólanum
viðunandi fjárframlög í yfirstandandi
meðferð fjárlaga. Óásættanlegt er að
MR fái lægri framlög en sambærilegir
skólar. Menntaskólinn í Reykjavík
skipar dýrmætan sess í sögu þjóðar-
innar, þar var Þjóðfundurinn haldinn,
og hefur sérstöðu hvað varðar gæði
og framboð náms en langvarandi
fjársvelti stefnir einstöku skólastarfi
í voða. Hollvinir MR taka heilshugar
undir með kröfum nemenda skólans,
skólanefnd og yfirstjórn um að MR
njóti jafnræðis við afgreiðslu fjárlaga
2014.
Benedikt segir að eitt af verkefn-
unum í vetur verði að safna net-
föngum útskrifaðra MR-inga til að
kynna þeim félagið og starfsemi þess.
Einnig þarf að samband við fyrirtæki
og fá þau til þess að styrkja skólann.
Nemendur skólans hafa skarað fram
úr á mörgum sviðum og nauðsynlegt
að hlú að því góða starfi sem unnið er
innan hans. Þeim sem vilja félaginu lið
er bent á að hafa samband við Bene-
dikt í póstfangið benedikt@heimur.is
Tekið hefur verið upp samstarf um bætta öryggismenn-
ingu um borð í fiskiskipum við útgerðirnar Guðmund
Runólfsson í Grundarfirði, Skinney-Þinganes á Hornafirði
og Vinnslustöðina í Vestmannaeyjum og auk þess munu
fleiri fylgja í kjölfarið á næstu mánuðum.
menntaskólinn í reykjavík.