Reykjanes - 03.10.2013, Side 12

mikið úval af flottum
yfirhöfnum
fyrir flottar konur
Stærðir 38-58
Verslunin Belladonna
Skeifunni 8 • 108 Reykjavík • Sími: 517 6460 • www.belladonna.is
Hrísey er önnur stærsta eyjan við Ísland, 8 ferkílómetrar að
flatarmáli og liggur í norðanverðum Eyjafirði, austur af Dalvík
og norðaustur af Árskógssandi. Í Hrísey hefur verið samfelld
byggð allt frá landsnámstíð, en Hríseyjar-Narfi Þrándarson
nam eyna, samkvæmt Landnámu. Í Hrísey búa um
170 manns sem starfa einkum við þjónustu og útgerð.
Hrísey
er oft
kölluð Perla
Eyjafjarðar
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Hvönn Bjarni þurrkaða hvönn í poka, einnig blöndu af kerfli og hvönn sem hann segir hafa gefið mjög góða raun.
með lófataki!“ Hann brosir að þessu.
Á verkstæði Bjarna getur að
líta ýmiss konar vélar til amboða-
framleiðslu, sem hann hefur flestar
smíðað sjálfar eða breytt mjög. Eina
vélina, hálfsjálfvirka, bjó hann til af
illri nauðsyn því eftir slys fyrir
nokkrum árum missti hann mátt í
hægri hendinni. En hann hélt
ótrauður áfram eftir að umrædd vél
var tekin í gagnið. „Hér er hnoð-
byssa sem notuð er við flugvéla-
smíði, ég breytti henni aðeins og hún
hnoðar hausana á hrífusköftin,“ seg-
ir Bjarni og sýnir gestinum græj-
urnar. „Hér er gömul heftibyssa
sem ég breytti þannig að nú rekur
hún tindana í.“
Ánægður með mitt
Bjarni hefur gert ófá amboð í
gegnum árin, en þegar spurt er
hvort nóg sé að gera í þeim bissness
nú orðið svarar hann neitandi.
„Ég geri sennilega ekki meira
en þúsund hrífur á ári nú orðið. En
það er svo sem allt í lagi, kominn á
þennan aldur. Ég hef verið heldur
lélegur, fékk líka krabbamein en það
er ekkert sem yfirbugar mann. Það
þýðir ekkert að gefast upp,“ segir
Bjarni Thorarensen.
Bjarni, sem er menntaður vél-
virki, segir að þótt ýmislegt hafi
gengið á hjá sér síðan um aldamót sé
hann mjög ánægður með það sem
hann hefur. „Svona er þetta bara og
ég veit að ef ég settist í helgan stein
þá dræpist ég.“
Amboð Bjarni hefur gert fjölda hrífa og orfa á verkstæðinu í gegnum árin.
Við hjá Útgerðarfélaginu Hvammi ehf Hrísey
framleiðum harðfisk, ýsuflök, ýsubita, þorskflök
og þorskbita úr hráefni sem veitt er á línu af
dagróðrarbátum
Harðfiskurinn fæst í Fjarðarkaup, N1, Hagkaup,
og fleiri verslunum um land allt
Hvammsfiskur
„Það er eitthvað alveg sérstakt
við Hrísey; orkan í loftinu er
mikil, það tekur um það bil mín-
útu að komast út í náttúruna og
þegar gengið er beint í austur og
komið yfir hæsta punkt eyj-
arinnar deyja öll þessi nýmóðins
hljóð út. Þá er algjör þögn, í
mesta lagi að heyrist í öldunni,“
segir Aðalsteinn Bergdal leikari
sem búið hefur í Hrísey und-
anfarin ár.
Hringt var í Aðalstein úr eynni
fyrir nokkrum árum og spurt
hvort fjölskyldan hefði áhuga á
að eignast þar hús.
Hvers vegna spyrðu að því?
spurði Aðalsteinn á móti.
Vegna þess að það sást til ykk-
ar kíkja á glugga hér í eynni um
daginn, svaraði maðurinn.
Það stóð reyndar heima! „Ég
hafði verið þvælast á ýmsar há-
tíðir sem trúðurinn Skralli, með-
al annars í Hrísey, og sú hug-
mynd hafði komið upp að sniðugt
yrði að eignast sumarhús hér.
Fjölskyldan kom einhvern tíma
með mér og þá kviknaði reyndar
sú hugmynd að hér yrði hrein-
lega gott að eyða restinni af æv-
inni!“
Svo fór að fjölskyldan keypti
hús í Hrísey.
Síðan skildu reyndar Aðal-
steinn og eiginkonan og hún
flutti burt, en „ég er hér enn“,
segir hann. Dóttir Alla, yngsta
barn hans, bjó hjá föður sínum í
nokkur ár en er nú flutt suður og
farin í skóla. En hann fer hvergi.
„Kyrrðin hér er mikil og mjög
fallegt. Fjöllin allt í kring og
stórkostlegt að geta farið út á
trillu og fiskað smávegis. Ég á
trilluhorn sem gerir mér það
kleift.“
Trillan er smíðuð á Dalvík
1949, árið sem Alli fæddist. „Og
heimilisvagninn er dráttarvél,
Ferguson 59. Þetta er nærri því
sveitalíf en þó ekki alveg …“
Alli setti síðasta vetur á svið
nýtt verk ásamt gömlum vinum,
Þráni Karlssyni og Gesti Einari
Jónassyni, þar sem þeir léku
sjálfa sig. Verkinu var afar vel
tekið og sýnt víða um land. Alli
upplýsir að hann hafi verið að
skila af sér handriti að ævintýra-
söngleik til ónefnds leikfélags og
hugsanlega verði það sett upp.
Þá er Skralli trúður á lífi, „og ef
einhver hefur áhuga er ég til í að
leikstýra, hvar sem er á land-
inu!“ segir Alli og hlær.
Aðalsteinn Bergdal leikari býr í Hrísey
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Ánægður Aðalsteinn Bergdal leikari unir hag sínum vel í Hrísey.
Þá deyja öll þessi
nýmóðins hljóð út
„Við erum á meðal þeirra örfáu sem komu aftur heim
til Hríseyjar eftir nám; Jóhann var í Vélskólanum og ég í
Stýrimannaskólanum,“ segir Þröstur. „Við gerðum fyrst
út á rækju framundir aldamót en þegar veiði minnkaði
mikið var enginn grundvöllur fyrir því að halda áfram.
Við seldum því bátinn og snerum okkur að fiskvinnslu og
smábátaútgerð.“
Vinnslan er síbreytileg, í áratug lögðu bræðurnir aðal-
áherslu á léttsöltuð, fryst flök en undanfarin þrjú ár hafa
þeir unnið fersk flök og harðfisk.
„Við flökum aðallega fyrir Hnýfil á Akureyri auk þess
sem fyrirtæki í Reykjavík kaupir af okkur. Stundum
sendum við fisk með flugi úr landi en meginþorrinn fer í
Hnýfil og suður.“
Harðfiskurinn fer nánast allur á innanlandsmarkað
nema hvað þeir hafa reglulega selt dálítið til Færeyja
síðasta árið. „Hvammsfiskurinn hefur fengið ágætis við-
tökur,“ segir Þröstur.
Þeir hafa einnig þurrkað hausa. „Í fyrra keyptum við
dálítið af keilu til að hengja upp og seldum skreið til Níg-
eríu. Við höfum ekki gert það í ár því mikil óvissa er á
markaði þar úti. Í fyrra keyptum við rúm 100 tonn og
hengdum upp og eigum enn hjallana þannig að það er
aldrei að vita með framhaldið.“
Starfsmenn Hvamms eru 18-20 eftir því hve mikið er
umleikis, en reyndar ekki allir í fullu starfi.
Þröstur segir margt breytt í Hrísey frá því á árum áð-
ur. „Á árunum milli 1980 og 90 var til dæmis mikið
meira um að vera og mun fleiri í eynni. Hér er reyndar
mikið líf yfir sumarið og mikið um ferðamenn, en miklu
færri með fasta búsetu en áður. Það er að vísu enn tölu-
vert um að fólk komi hingað um helgar, þótt komið sé
fram á haust, bæði starfsmannahópar og fólk sem á hér
hús.“
Hann segir gott að vera í Hrísey. „Að minnsta kosti er
maður hérna!“ segir hann, en nefnir að eyjarskeggjar
hafi orðið fyrir töluverðu höggi í sumar þegar stór fjöl-
skylda flutti á brott; hátt í 20 manns, eftir að skeljarækt-
in lagðist af. Og í skólanum hafi börnunum fækkað úr 25
í 17.
Þröstur vill gjarnan að eyin verði fjölmennari á ný.
„Okkur vantar fleira fólk. Hér er nóg pláss og eitthvað
af húsnæði; fyrir þá sem vinna sjálfstætt í gegnum tölvu
er það til dæmis ekki vitlaus kostur að búa í Hrísey, ef
fólk vill komast aðeins út úr.“
Hann segist stundum verða var við að þeir sem ekki
þekkja til setji samasemmerki milli Hríseyjar og Gríms-
eyjar. „Sumir átta sig ekki á fjarlægðum. Það er ekki
hægt að segja að við séum afskekkt því það tekur ekki
nema klukkutíma í allt að koma sér inn eftir [til Ak-
ureyrar], níu ferjuferðir eru á dag milli lands og eyjar
og ferjan ekki nema fimmtán mínútur á milli. Það er
aldrei ófært nema geri brjálað veður og þá getur hvort
eð er enginn verið á ferðinni,“ segir Þröstur Jóhannsson.
Á íbúafundi um framtíð Hríseyjar á
dögunum kom fram áhugi á aukinni
ferðaþjónustu, að sögn Lindu Maríu
Ásgeirsdóttur, skrifstofustjóra á
bæjarskrifstofunni. „Okkur vantar
meiri gistimöguleika í eynni og svo
er fólk áhugasamt um ýmsan smá-
iðnað,“ segir Linda María. Nokkur
herbergi standa ferðafólki til boða á
Brekku, fyrirtæki í ferðaþjónustu
bænda með tvö hús, en „okkur vant-
ar gistiheimili eða hótel sem gæti
hýst hópa. Ég vona að fundurinn hafi kveikt í fólki og það verður spenn-
andi að sjá hvort einhverjir séu tilbúnir að gera eitthvað“, segir Linda.
Vantar gistimöguleika
HVER ER FRAMTÍÐ HRÍSEYJAR?
Linda María Ásgeirsdóttir, skrif-
stofustjóri Akureyrarbæjar í Hrísey.
 Næst verður komið við í
Grímsey á 100 daga hring-
ferð Morgunblaðsins.
Á morgun
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 30. SEPTEMBER 2013
3. október 2013
Sambandsþing
Norræna félagsins 2013
Sambandsþingið var haldið var í Gerðarskóla í Sveitarfélaginu Garði 21. – 22. september 2013, en það
er í fyrsta sinn sem þingið er haldið á
Suðurnesjum. Á dagskrá voru venjuleg
þingstörf, skýrsla stjórnar og reikningar
félagsins lagðir fram auk kosninga. Þing-
nefndir störfuðu og m. a. var unnið að
stefnumótun varandi hlutverk félagsins,
framtíðarsýn, gildi og áherslur. Á sunnu-
dagsmorgni var þingfulltrúum boðið í
hringferð um Suðurnes undir leiðsögn
Þorvaldar Arnar Arnasonar úr Vogum.
Var almen ánægja með ferðina.
Ný sambandsstjórn Norræna félags-
ins á Íslandi var kosin til tveggja ára á
þinginu. Í stjórn voru valin Ragnheiður
H. Þórarinsdóttir formaður, Bogi Ágústs-
son varaformaður, Birna Bjarnadóttir
gjaldkeri, Jóngeir Hlinason ritari og Erna
M. Sveinbjarnardóttir, Helga Gunnars-
dóttir, Torfhildur Þorgeirsdóttir, Iris
Dager og Þorlákur Helgason meðstjórn-
endur.
Norræna félagið á Íslandi var stofnað
árið 1922 með það fyrir augum að efla
samstarf og vináttutengsl Íslendinga og
annarra Norðurlandabúa. Starfað er í 30
félagsdeildum um allt land og er starf
þeirra mjög fjölbreytt. Víða er kjölfesta
deildanna norrænt vinabæjasamstarf,
ungmennaskipti, viðburðahald og sam-
starf við viðkomandi sveitarfélag um nor-
ræn verkefni. Norræna félagið er félag í
vexti og fjölgar félagsdeildum reglulega.
Góð þátttaka var á þinginu og þótti
það takast í alla staði mjög vel. Norræna
félagið þakkar öllum þeim sem komu að
því að svona vel tókst til.
Erna M. Sveinbjarnardóttir, for-
maður Norræna félagsins í Garði
12