Læknablaðið - 15.04.1995, Page 41
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
321
enda sjúklingur orðinn septiskur með hitatoppa yfir
40°C. Fékk sjúklingur Chloramphenicol en leit að
fókus bar ekki árangur. Batnaði sjúklingi einkenni í
fyrstu en fljótlega fór að bera á sömu einkennum og
hún innlögð aftur. Var nú hafin ennþá ítarlegri leit
að uppsprettu sýkingar. Að lokum var tekin ang-
iografia sem sýndi 3 cm breitt aneurysma í art.iliaca
communis dxt. og mestu líkur til að þar væri hreiðr-
ið. Var því ákveðið að nema það brott. Farið var
retroperitonalt og inn á stóran harðan bólguhnút í
slagæðinni og geysilega þandar bláæðar enda reynd-
ust þær erfiðar viðfangs. Sjúklingur missti mikið
blóð og fékk 12 poka af blóði í og eftir aðgerð.
Aneurysmað var síðan tekið. Það var næfurþunnt á
parti og við að springa. Settur var 8 mm Dacron-
graftur og saumaður enda við enda ofan og neðan.
Sjúklingur fékk áfram sýklalyfjameðferð (Ampiciil-
in 3 g x4 daglega) í allt fjórar vikur. Síðan hafa engin
einkenni komið fram.
9. Exostosa veldur
pseudo-aneurysma
Páll Gíslason
Handlækningadeild Landspítala, lœknadeild
Háskóla Isiands
Sautján ára karlmaður kom á Landspítalann 1977
og hafði þá tveggja mánaða sögu um vaxandi verki
og bólgu rétt ofan við hægra hné. Þetta olli og bjúg á
fætinum og daufari púlsum í hægra fæti. Lærið var
um 7 cm gildara þarna.
í fyrstu var haldið að um æxli frá beini væri að
ræða en angiografia sýndi að rof var á art.femoralis
og þar hnefastórt pseudoaneurysma. Þar sást einnig
exostosa á lærlegg, um 4 cm að lengd. Fleiri exostos-
ur sáust á Iærlegg og sköflungi. Sjúklingur var því
tekinn til aðgerðar. Slagæðar frílagðar fyrir ofan og
neðan og haematomið síðan tæmt út og reyndist það
um 1 kg að þyngd. Exostosa var meitluð af og venu-
biti frá ökklaæð saumaður í ríflega 1 cm langt gat í
slagæðinni. Sjúklingnum heilsaðist vel á eftir og
púlsar urðu eðlilegir og oscillometria sömuleiðis.
Bókasafnið hefur reynt að upplýsa hvað skráð
hefur verið um slík tilfelli frá 1966 og gat fundið tvö
tilfelli, annað frá Englandi 1975 en þar hafði hliðar-
grein rifnað en hitt frá Sviss 1993. Bæði þessi sjúk-
dómstilfelli voru með svipuðum hætti og okkar.
Ég hef haft samband við sjúkling nýlega og var
hann heill heilsu í starfi bónda.
10. Carotis endarterectomy —
reynsla taugaskurðlæknis á
Borgarspítala
Þórir Ragitarsson
Heila- og taugaskurðdeild Borgarspítala
Umfangsmiklar rannsóknir í Norður-Ameríku og
Evrópu hafa sýnt óyggjandi að ávinningur sjúklinga
með carotis stenosu, sem fengið hafa ischemisk
einkenni, er mjög mikill við carotis endarterectom-
iu. Nýlega voru niðurstöður rannsóka á einkenna-
lausum sjúklingum með carotis stenosu kynntar með
sömu niðurstöðu. Forsenda þess að ávinningur sé af
aðgerðinni er að áhætta aðgerðar sé lág.
Til að kanna hvort tekist hafi að ná sambærilegum
árangri, hvað varðar áhættu aðgerðar og lýst er í
þessum erlendu rannsóknum, voru fylgikvillar að-
gerða höfundar skráðir.
Frá okt. 1987 til feb. 1995 hefur höfundur fram-
kvæmt 36 carotis endarterectomiur á 30 sjúklingum
á Borgarspítalanum, 24 unilateralt og sex bilateralt,
á 17 körlum og 13 konum á aldrinum 48 til 82 ára.
Ellefu af 36 (31%) stenosanna höfðu leitt til TIA
einkenna, átta (22%) höfðu leitt til amarosis fugax,
16 (44%) til minor stroke og einn (3%) lesionanna
var einkennalaus. Stuttlega verður gerð grein fyrir
þeirri skurðtækni sem höfundur notar.
Fylgikvillar aðgerðar voru: Mortalitet enginn;
major stroke enginn; minor stroke einn (2,7%) sjö
dögum eftir aðgerð sem gekk algjörlega til baka;
myocardial infarct enginn; en einn (2,7%) sjúkling-
ur fékk óstabila anginu og var lagður í nokkra daga á
hjartadeild; eftir þrjár af 36 (8,3%) aðgerðum
myndaðist hematoma í skurðsári sem tæma þurfti
út, í öllum tilvikum án eftirkasta.
Þessar niðurstöður standast fyllilega samanburð
við þá tíðni fylgikvilla aðgerða sem lýst er í ofan-
nefndum erlendum rannsóknum. Þvf má ætla að
ávinningur sjúklinga höfundar sé sambærilegur og
lýst er í hinum erlendu rannsóknum.
11. Æðagúlar á 25 ára tímabili á
Borgarspítala og Landakotsspítala
í slagæðum öðrum en ósæð og í
höfuðkúpu
Agúst Örn Sverrissonl>, Theodór Sigurðsson11,
Gunnar Gunnlaugsson'1, Sigurgeir Kjartansson2>
"Skurðdeild Borgarspltala, 2>Landakotsspítali
Notaðar voru sjúkdómsgreiningaskrár áranna
1970-1994 til að finna þá sjúklinga sem greinst höfðu
með æðagúla utan ósæðar og heilabús. Undanskildir
voru þeir sem höfðu gúla í lendarslagæðum (iliaca)
með ósæðargúl, æðagúlar eftir læknisaðgerðir eða
áverka, og allir gúlar sem mynduðust við græðlinga-
mót eftir hjáveituaðgerðir (fölsk aneurysma).
Alls fundust 16 sjúklingar, 11 karlar og fimm kon-
ur, sem uppfylltu skilyrðin og í þeim 24 gúlar. Þrett-
án gúlanna voru í lendarslagæðum eða neðar, fjórir
voru íhálsæðum eða greinum frá ósæð í brjóstholi og
átta í slagæðum í kviðarholi, þar af fimm í nýrnaæð-
um.
Aldur sjúklinga við greiningu var á bilinu 31 árs til
86 ára og miðaldur var 52 ár. Langoftast var æðagúll-
inn greindur með æðaröntgenrannsókn eða 19 gúlar