Læknablaðið - 15.04.1995, Blaðsíða 64

340
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
56. Vélindalenging (gastroplasty)
um kviðsjá
Margrét Oddsdóttir, W Laycock, K Champion, JG
Hunter
Dept Surgery, Emory University, Atlanta, GA,
handlœkningadeild Landspítala, lœknadeild
Háskóla íslands
Langvarandi vélindabakflæði getur valdið stytt-
ingu á vélinda. Stytt vélinda þarf að lengja með
gastroplasty áður en fundoplication er gerð. Við
reyndum mismunandi tækni til vélindalengingar um
kviðsjá á dýrarannsóknastofu. Sú aðgerð sem reynd-
ist best var síðan reynd í ferskum líkum.
Fimm holstingjum er komið fyrir í efri hluta kviðar
á sama hátt og í fundoplication um kviðsjá. Maga-
vélinda mótin og neðsti partur vélindans eru frílögð.
Einnig eru teknar niður festingar milli fundus og
þindar og retroperitoneum. Vasa brevia teknar nið-
ur. Efsti hluti magans er fríaður frá retroperitoneum
þannig að hægt sé að sjá curvatura minora þeim
megin frá. 60 Fr Bougie rennt niður vélindað og
niður með curvatura minora. Hausnum af hring-
heftibyssu er komið fyrir inni í kviðnum og bak við
magann. Tog sett á curvatura majora og broddinum
af heftihausnum þrýst upp í gegnum magavegginn
4-5 cm handan við maga-vélinda mótin. Heftibyss-
unni komið fyrir og hringlaga heftigat gert í maga-
vegginn. Þynnra arminum af 60 mm beinni hefti-
byssu er rennt inn um heftigatið á maganum og
áfram upp með curvatura minora í átt að maga-
vélinda mótunum. Með þessu fæst 4-5 cm langur
„neo-esophagus“ og laus fundus sem er tekinn bak
við vélindað og Nissen fundoplication gerð.
Fundoplication um kviðsjá er víða orðin sú með-
ferð sem sjúklingum með slæmt vélindabakflæði er
ráðlögð. Til þessa hefur stytt vélinda verið contra-
indication fyrir aðgerð um kviðsjá. Með vélindaleng-
ingu sem þessari er nú hægt að bjóða sjúklingum með
stytt vélinda upp á aðgerð við bakflæði um kviðsjá.
57. Pseudomyxoma peritonei —
sjúkratilfelli
Fjölnir Freyr Gudmundsson, Þorgeir Þorgeirsson,
Shreekrishna Datye
Handlækninga- og meinafrœðideild
Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
Pseudomyxoma peritonei er sjaldgæfur sjúkdóm-
ur þar sem lífhimnan er meira og minna þakin slím-
kenndum æxlisvexti. Flest tilfelli eru upprunnin frá
botnlanga eða eggjastokkum.
Sextíu og tveggja ára gamall karlmaður var inn-
lagður á handlækningadeild vegna þriggja daga sögu
um verki um neðanverðan kvið. Ógleði og lystarleysi
fylgdi en ekki uppköst eða niðurgangur. Hiti hafði
verið frá 38,4°- 39°C. Gaf sögu um aukið ummál
kviðar að undanförnu. Við skoðun var hann fölur og
veikindalegur. Hiti 38,8°C. Kviður vægt þaninn og
stífur. Eymsli um allan neðanverðan kvið en verst í
hægri mjaðmargróf. Þar bæði bein og óbein eymsli.
Garnahljóð til staðar. Hvít blóðkorn voru innan eðli-
legra marka en hækkun var á CRP og sökki. Rönt-
genyfirlit sýndi vökvaborð í hægri mjaðmargróf.
Gerður var könnunarskurður vegna gruns um botn-
langabólgu og jafnskjótt og komið var inn í kviðarhol
tæmdist út mikið rnagn af glæru slímhlaupi. Slím-
kenndir hnútar voru um allt kviðarhol. Netja var til
að mynda full af slíkum hnútum sem voru sumpart
blöðrumyndandi. Tekinn var hluti af netju og sýni
frá stóru botnlangaæxli og frá grindarholi. Botnlangi
reyndist óskurðtækur. Niðurstaða meinafræðings
var cystadenocarcinoma mucinosum metastaticum
extensivum omenti og klínískt-patólógíst dæmigert
fyrir pseudomyxoma peritonei.
Sjúklingur varð einkennalaus eftir skurðaðgerð og
að höfðu samráði við krabbameinslækna var sjúk-
lingur settur á lyfjameðferð. A síðustu 10 árum er
einungis vitað um eitt annað tilfelli af pseudomyx-
oma peritonei hérlendis.
58. Pseudomyxoma peritonei —
yfirlit
Fjölnir Freyr Guðmundsson, Þorgeir Þorgeirsson,
Shreekrishna Datye
Handlœkninga- og meinafrœðideild
Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
Pseudomyxoma peritonei er sjúkdómur þar sem
lífhimna og netja verða undirlögð af hlaupkenndum
slímæxlum. Hér er á ferðinni afar slímríkur illkynja
kirtilvöxtur af lágri þroskagráðu, oftast upprunninn í
botnlanga eða eggjastokkum. Fjarmeinvörp eða telj-
andi innvöxtur á staðnum eiga sér yfirleitt ekki stað.
Talið sjást í tveimur af hverjum 10.000 kviðarhols-
skurðum. Meðalaldur við greiningu er 50-60 ár.
Dreifing sjúkdómsins er nær eingöngu eftir lífliimnu
(transcoelomic). Einkenni eru oftast þaninn kviður
og aukin fyrirferð í kviðarholi ásamt kviðverkjum.
Sneiðmyndun hentar einna best til greiningar á sjúk-
dómnum en röntgenyfirlit og ómskoðun geta komið
að gagni. Meðferð er helst skurðaðgerð en lyfjameð-
ferð og geislameðferð hefur einnig verið beitt. Sjúk-
lingar deyja yfirleitt vegna gamastíflu. Horfur eru
afar mismunandi eftir uppgjörum.
Niðurstöður: 1) Pseudomyxoma peritonei er mjög
sjaldgæfur sjúkdómur á íslandi sem og annars staðar.
2) Hegðun þessa sjúkdóms með tilliti til dreifingar er
mjög sérstök, minnir þó á „bordcrline" eggjastokks-
æxli. 3) Hvað meðferð varðar er fyrst og fremst mælt
með skurðaðgerð.
59. Liðspeglanir í staðdeyfingu
Ágúst Kárason, Thomas Dolk
Bœklunarlœkningadeild svœðissjúkrahúss Örebro
Inngangur: A árinu 1993 var byrjað að framkvæma
liðspeglanir á hnjám í staðdeyfingu á svæðissjúkra-
húsinu í Örebro. Tilgangur rannsóknarinnar var að