Læknablaðið - 15.09.1995, Blaðsíða 10

650
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
Breytingar í starfsemi ósjálfráða
taugakerfisins hjá karlmönnum með
insúlínháða sykursýki
Gísli Ólafsson, Ragnar Danielsen, Ástráður B. Hreiðarsson
Ólafsson G, Danielsen R, Hreiðarsson ÁB
Autonomic ncrvous dysfunction in insulin-dcpendent
(type 1) diabetic men
Læknablaðið 1995; 81: 650-8
The development of autonomic nervous dysfunction
(AND) in subjects with diabetes influences life ex-
pectancy and may cause sudden death. The present
study evaluates disturbances of AND in 41 men with
type 1 diabetes mellitus, but without heart symp-
toms, and the relationship with other long term
diabetic complications and blood sugar control.
Their age ranged 18-50 years (mean 34±8 years)
and the duration of diabetes 1-43 years (mean 13 ±10
years). A control group consisted of 18 healthy men
of similar age. Heart rate and blood pressure re-
sponses during standard autonomic tests were as-
sessed by a computer program, vibration sensibility
by a Biothesiometer, and an exercise test was per-
formed. AND was more frequent in diabetics than
controls (39% versus 6%, p<0.01), and increased
with the duration of diabetes (r=0.34, p<0.05), but
not significantly with HbAl-levels (r=0.21, p=0.19).
Diabetics with AND had an earlier onset p<0.05)
and a longer duration of (p<0.01) diabetes, de-
creased vibration sense (p<0.05), more frequent
hypoglycaemic episodes (p<0.05), intermittent
claudication (p<0.01), a higher resting heart rate
(p<0.05), and a shorter treadmill time (p<0.05).
Consequently, at maximal exercise their systolic
(p<0.05) and diastolic (p=0.08) blood pressure in-
creased less. With longer duration of diabetes, reti-
nopathy (p<p.001), vibration sense p<0.05), and
AND (p<0.05) all worsened. The same held for a
total score of nervous, eye and kidney complications
Frá göngudeild sykursjúkra, lyflækningadeild Landspítal-
ans. Fyrirspurnir, bréfaskipti: Ragnar Danielsen lyflækn-
ingadeild Landspítalans, 101 Reykjavík.
Lykilorö: Insúlínháð sykursýki, ósjálfráða taugakerfið,
langvarandi fylgikvillar, blóðsykursstjórnun.
(r=0.75, p<0.001), which however was not related
to HbAl values. In conclusion, type 1 diabetics often
have disturbances of the autonomic and peripheral
nervous system that may be without symptoms and
increase with the duration of diabetes.
Ágrip
Breytingar á starfsemi ósjálfráða taugakerf-
isins hjá sykursjúkum hafa áhrif á lífshorfur og
geta leitt til aukinnar hættu á skyndidauða.
Markmiðið með rannsókninni, sem hér er
skýrt frá, var að meta útbreiðslu breytinga á
starfsemi ósjálfráða taugakerfisins hjá sjúk-
lingum með insúlínháða sykursýki og kanna
tengsl þeirra við aðra fylgikvilla sykursýki og
blóðsykursstjórnun. Rannsóknin náði til 41
karlmanns á aldrinum 18-50 ára (meðalaldur
34 ±8 ár), er höfðu haft sykursýki í eitt til 43 ár
(meðaltal 13 ±10 ár) og voru án háþrýstings eða
einkenna um hjartasjúkdóm. Viðmiðunarhóp-
ur samanstóð af 18 heilbrigðum mönnum á
sambærilegum aldri. Hjartsláttar- og blóð-
þrýstingsstjórnun ósjálfráða taugakerfisins var
metin með tölvuforriti, titringsskyn með stöðl-
uðu mælitæki (Biothesiometer) og framkvæmt
var áreynslupróf. Sykursjúkir höfðu oftar
óeðlilega svörun í ósjálfráða taugakerfinu en
viðmiðunarhópurinn (39% á móti 6%,
p<0,01). Tíðni taugabreytinga jókst í réttu
hlutfalli við þann tíma sem sykursýkin hafði
varað (r=0,34, p<0,05), en sýndi ekki mark-
tæka fylgni við HbAl gildi (r=0,21, p=0,19).
Sjúklingar með taugabreytingar voru yngri er
sykursýkin greindist (p<0,05), höfðu haft
hana lengur (p<0,01), voru nreð verra titrings-
skyn (p<0,05), hærri tíðni sykurfalla
(p<0,05), höfðu oftar blóðþurrðarhelti (clau-
dicatio intermittens) (p<0,01), hærri hvfldar-
púls (p<0,05) og gengu skemur á traðkmyllu
(p<0,05). Við hámarksáreynslu hækkaði slag-
bilsþrýstingur minna (p<0,05) og tilhneiging