Læknablaðið - 15.10.1996, Blaðsíða 69

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
737
Misminni í æviágripi?
Út er komið hjá Læknablað-
inu Fylgirit 30, júlí 1995, og er
það æviágrip dr. Sigurðar Sam-
úelssonar prófessors. Ekki ætla
ég að ritdæma ritling þennan,
en aðeins leiðrétta missagnir
um baráttu okkar Sigurðar í
desember 1952 og janúar 1953
við að fá kaup okkar hjá Land-
spítalanum hækkað. Skulu því
birt þau bréf sem fóru á milli
heilbrigðisyfirvalda og okkar
Sigurðar þessu viðvíkjandi.
Til upplýsingar fyrir einkum
yngri lækna er rétt að fara
nokkrum orðum um kjör og að-
stöðu lækna, sem óskuðu að
vinna aðallega á spítala.
Þegar sú kynslóð lækna, sem
við Sigurður tilheyrðum, kom
heim frá framhaldsnámi (ég
starfaði í Danmörku frá 1. júlí
1937 til áramóta 1945-46. Um
Sigurð vísast til fylgiritsins) var
engin hefð komin á hér á landi
um aðstöðu og kjör þess hóps
lækna, sem kaus að vinna á spít-
ala. I stuttu máli virtust viðhorf
heilbrigðisyfirvalda, flestra
lækna sem fyrir voru og alls al-
mennings þessi: Þú átt að opna
læknastofu og stunda heimilis-
lækningar, safna eins mörgum
sjúklingum (númerum í sjúkra-
samlaginu) eins og þú getur og
treystir þér til að sinna og hafa
af því lífsviðurværi fyrir þig og
fjölskyldu. Ef þú vilt vinna á
spítala ber að líta á það sem
„hobbý“ og þú getur ekki ætlast
til að fyrir það sé greitt neitt að
ráði.
Okkur Sigurði líkaði ekki
þetta fyrirkomulag og vildum fá
því breytt. Ræddum við mikið
um þetta, bæði á spítalanum og
líka kvöldstundir á heimili Lov-
ísu og Sigurðar eða heima hjá
okkur Ingeborg. Fleiri „ung-
læknar“ voru svipaðs sinnis,
nefni ég til dæmis Theodór
Skúlason, sem ég met einna
mest þeirra lækna sem ég hefi
unnið með.
Eftirfarandi bréf milli okkar
Sigurðar og viðsemjenda okkar
svna hvernig þessi barátta gekk.
Oskhyggja og bollaleggingar
nærri hálfri öld síðar breyta þar
engu um (sjá blaðsíðu 35 í fylgi-
ritinu):
Reykjavík 11. janúar 1953
Herra heilbrigðisráðherra
Steingrímur Steinþórsson
Reykjavík
Þann 10. desember 1952 send-
um við undirritaðir bréf það,
sem hér fer á eftir í afriti.
„Til stjórnarnefndar Ríkisspít-
alanna
Reykjavík.
Við undirritaðir leyfum okkur
hér með að fara fram á, að kaup
okkar fyrir spítalavinnu við
Landspítalann verði hækkað.
Teldum við sanngjarnt, að tekj-
ur af spítalavinnu okkar vœru
það háar, að við gœtum lifað af
þeim einum, án þess að hafa
önnur launuð störf.
Efekki er talið fœrt að hœkka
kaup okkar það mikið, viljum
við stinga upp á til vara kr.
2.000,00 - tvöþúsund króna -
hœkkun á mánuðifrá þvísem nú
er, auk fríðinda sem síðar munu
nefnd.
Til stuðnings þessari málaleit-
an skal bent á eftirfarandi.
Störfum okkar á spítalanum
er þannig háttað, að dagleg
vinna hefst kl. 8-9 og stendur til
kl. 14-15 (án þess að tekinn sé
matmálstími), og 1-2 klst.
kvöldstofugangur annan hvern
dag. Aukþess vakt annan hvern
sólarhring með þeirri vinnu,
sem tilfelst utan reglulegs vinnu-
tíma. A lyflœknisdeildinni er
föst vakt annan hvern sunnu-
dag. A handlœknisdeild er föst
vakt einn sunnudag af hverjum
fjórum, en bakvakt einn sunnu-
dag af hverjum fjórum, með því
að prófessorinn og 1. aðstoðar-
lœknir skiptast á um að vera til-
tœkir þá sunnudaga, sem 2. að-
stoðarlœknir hefir vakt.
Prófessorarnir á handlœknis-
og lyflœknisdeild hafa fyrir
nokkru gefið skýrslu tilforstjóra
Ríkisspítalanna um starfstíma
lœknanna. Taldist þeim svo til,
að við hefðum starfstíma sem
hér segir:
1. aðstoðarlœknir lyflæknis-
deildar: 38 klst. fasta vinnu + 65
klst. vaktskyldu á viku.
1. aðstoðarlœknir handlœkn-
isdeildar: 45 klst. fasta vinnu +
56 klst. vaktskyldu vikulega.
Engir opinberir starfsmenn í
sama launaflokki hafa þvílíkan
vinnutíma eða vaktþjónustu. -
Pessa yfirvinnu verður að okkar
dómi að meta til fjár.
íþessu sambandi þykir rétt að
benda á, að við höfum árum
saman dvalið erlendis við sultar-
kjör, og beinlínis stofnað til
skulda, meðan við stunduðum
framhaldsnám í læknisfræði, og
er því enn meiri ástœða til að
launa þessi störf sómasamlega.
Þessi vanborgun, sem hingað
til hefir tíðkast, neyðir okkur til
að stunda meiri privatprakis, en
œskilegt vœri. Tími verðurþvíof
naumur til lesturs tímarita og
annarra frœðiiðkana, sem nauð-
synlegar eru starfi okkar við
spítalann.
Okkur er fyllilega Ijóst, að
það er ekki á valdi stjórnar-
nefndar Ríkisspítalanna að
flytja okkur í hœrri launaflokk.
Viljum við því leyfa okkur að