Læknablaðið - 15.11.1999, Blaðsíða 61

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
905
Tveir góðir á aðalfundi LI, Guðmundur I. Eyjólfsson til vinstri og
Eyjólfur Haraldsson.
Hitt stóra málið fjallaði um
sameiningu stóru sjúkrahús-
anna í Reykjavík. Nefnd skip-
uð af stjórn LÍ hafði skilað
ítarlegu og að mestu vel unnu
áliti með þeirri niðurstöðu, að
stefna skyldi að sameiningu
og byggingu eins hátækni-
sjúkrahúss. Stjórn LÍ lagði
hins vegar fram tillögu með
tilvísun í nefndarálitið um að
ekki skyldi sameina. Milli-
nefnd lagði síðan fram tillögu
að víst skyldi sameinað. Um-
ræðan stefndi málinu í ósætt-
anlegar andstæður. Atkvæða-
greiðsla hefði splundrað fylk-
ingum og eyðilagt möguleika
til sátta. A síðustu stundu var
málinu bjargað fyrir horn, vís-
að til stjórnar með skýrum
fyrirmælum um vinnuferli,
samráð við marga og kröfu
um niðurstöðu fyrir áramót.
Eina ályktun má draga af
ofangreindu. Hún er sú, að að-
alfundur með því vinnulagi,
sem nú er viðhaft, ræður illa
við flókin mál. Ástæðunnar er
ekki að leita meðal aðalfund-
arfulltrúa, heldur í vinnu-
brögðum stjómar. Bæði þessi
mál voru unnin í þröngum
hópum fyrir aðalfund, með
litlu eða engu samráði við
talsmenn ólíkra skoðana, og
ekki leitað málamiðlana. Val
aðalfundarfulltrúa tryggir
ekki endilega þá breidd sem
þarf, eins og sjá má til dæmis
á því, að talsmenn læknavís-
inda og kennslu eru sjaldséðir
á aðalfundum. Niðurstaða
þessa er minnkandi áhrifa-
máttur félagsins út á við, og
minni samstaða inn á við. LÍ
hefur lengi hikað við skipu-
lagsbreytingar. Nú verður
ekki lengur beðið.
Fleiri eftirskjálftar
Fulltrúar WMA komu til
landsins í vikunni fyrir aðal-
fund með þann yfirlýsta ásetn-
ing að fjalla ekki sérstaklega
um íslenska gagnagrunninn,
heldur almennt um endur-
skoðun á afstöðu WMA til
vinnslu heilsufarsupplýsinga.
Þannig urðu sáralitlar efnis-
legar umræður við þá fulltrú-
ana á aðalfundinum, málið átti
að skoðast seinna. Hrukkur
komu því miður strax í friðar-
ferlið, eins og létt útslög í
mælitækjum Ragnars skjálfta.
Það fyrsta var í formi frétta-
yfirlýsingar WMA sem fjall-
aði sérstaklega um upplýst
samþykki og íslenska gagna-
grunninn; það næsta í viðtali
við Anders Milton í Morgun-
blaðinu þann 9. nóvember. Þar
fjallaði hann svo til eingöngu
um íslenska gagnagrunninn,
hjó stórt um leið og hann
gerði sig beran að efnislegri
vanþekkingu. Sú vanþekking
gengur aftur í vinnuplaggi
vinnuhóps WMA um gagna-
grunna þar sem sú forsenda er
gefin, að í grunninum séu nið-
urstöður erfðarannsókna. Sú
mistúlkun leiðir samtökin að
niðurstöðu, sem er röng. Við
þetta má bæta að sá sami Milt-
on gerði sig beran að grófum
rangfærslum og ótrúlegri
hræsni í viðtali við Dagens
Medicin nokkrum dögum áð-
ur en hann kom hingað. Stað-
hæfði hann að Hoffmann La
Roche hefði verið gefið einka-
leyft til erfðarannsókna á ís-
landi til fjölda ára; að gagna-
grunnurinn sé erfðafræði-
banki og að upplýsingar verði
illa varðar. Allt kolrangt.
Hefði Milton mátt líta sér nær,
til miðlægra gagnagrunna í
Svíþjóð, þar sem allar upplýs-
ingar eru færðar undir per-
sónuauðkennum.
Spyrja má hvaðan þessar
rangfærslur koma. Stjórn LÍ
verður að svara fyrir sinn þátt
í þessu; bæði er að finna svip-
aðar rangfærslur í greinargerð
stjórnar til WMA frá því í
apríl, og sömuleiðis í „posi-
tion paper“ frá því í byrjun
október, ætluðum til brúks ut-
anlands eingöngu.
Að lokum
Það verður að óska nýkjör-
inni stjórn LÍ þess að henni
lánist betur en fyrri stjórn að
hafa jákvæð áhrif á þróun
flókinna mála. Það eilt gerist
með því að vinna út frá stað-
reyndum, með samráði og
með innri styrk til að sætta
andstæð sjónarmið.