Alþýðublaðið - 05.04.1924, Blaðsíða 2

ALPSÐUBLAÖII>
Hvað stendur til?
Um líkt leytt og íhaldsflokk-
nrinn opinberaðkt báru allir
þingmenn hans í síri delid Al-
þingis fram írumvarp um nð
íella niður prentun á umræðu-
parti Alþingistíðirdrnna. Var
látlð hsitá 'svo um það sem flaira
nú, að þáð væri geit í >sparn-
aðarskyni<, og á þeim grund-
velli mun þeim hafa tekist að fá
f lið með sér einn þingmann til,
sem annars telst ekki beint tli
íhaldsflokksins. Á þann hátt var
frumvarpinu trygt meiri-hluta-
fytgi í deildinni, enda tókst að
afgreiða þáð þaðan til neðri
delldar.
I>að er nú þegar eftirtektar-
vert, að slíkt trumvarp skuli
koma fram f efri deiid, sem
beint er sett til þess að halda {
við breytingágirni um stjórniög
ríkisins og fleira, og sérstakiega
eftirtektarvert er þetta, þegar
þess er jafnframt gætt, að íhalds-
menn eru sterkari í þeirri deild
en hlnnl, neðri deild. í efri deild
hafa þelr réttan helming atkvæða,
en í neðri deild einu miður.
Það er því svo að sjá, sem
íhaldsflokknum sé töluvert kappa-
mál að komá þessu fram, og
hafi hann af aðstöðuástæðum
látið frumvarpið fyrst koma fram
í efrl deild í von um, að þegar
i íhaldsdeildinni væri búið að
sýna þingdaildarviija í þessa átt,
myndi n«ðri deild sýna meiri
tiliátssemi en ef það kæmi frá
einstökum þingmönnum í neðri
deild.
En alt um það tókst ekki
betur til en svo, að sama dag-
inn, ssm íhaid&flokkurinn tekur
við völdum, er þetta frumvarp
drepið umræðulaust við i. um-
ræðu í neðri deild.
Þetta var vitanlega alveg rétt
aðferð hjá deiidinni* Sökum þess,
að stjórnskipulagið er reist á
þjóðræðl, verður áð tryggjá það,
að þjóðin geti haft eftiriit með
ölln, sem fulltrúar hennar gera.
Það er gert með prentun Al-
þingistiðindanna, og i iögnnum
um útgáfu þelrra (þingsköpunum)
er beint tekið fram, að ekkert
tnegi undanfelia, sem á þinginn
gerist óg í þess na'ni.
Það er því bart, að tiliögur
um að draga úr eftiriiti þjóðar-
innar með þinginu með þvl að
fella niður útoáfu nokkurs hluta
þingtíðindanna ©ru bein árás á
grundvöli stj órnarskipunarinnar,
þjóðræðið, — árás, sem enginn
sparnaðar-hlöypidómur réttlætir.
Ef þjóðræði á að gilda, verður
að taka kostnaðinnm af þvf. Þvi
hefir neðri deild líka siegið föstu
með því að feila frumvarpið.
En Ȓhaldsmenn< vilja ekki
una því. Þess vegna iátá þeir
fjármálaráðherra sinn gera enn
eina tilráun, svo magnaða, að
reynt er að láta einn þátt þlng-
valdsins (fjárveitingavaidið) brjóta
anoan (löggjafarvaldið) niður og
gera það með því sjálfu sér
sundurþykt, og enn er beitt
yfirskyni sparnaðarins. Svo hart
er að gengið, að forseti verður
að beita valdi til að bera Iagið
af þjóðræðinu.
En það Hggur sýnilega annað
á bak við. Það er kunnugt, að
formaður íhaldsfiokksins, núver-
andi fjármálaráðherra, hefir Iengl
litið m@ð mikilli ettlrbreytni-
löngun tii þess manns, sem gerst
hefir brautryðjandi þeirra manna
hér i álfu, sem brjóta vlija þjóð-
ræðisgrundvöil i atjórnarfari á
bak aftur nú, þegár útlit er
fyrir, að aíþýðuhreyfingin getl
einnig sigrað á þeim grundvelli,
og koma þannig stjórnvaldinu
aftur í hendur burgeisa elnna,
italska einræðismannsins Musso-
lini. Það er ekki annað sýnna
en hér sé verið að undirbúa
slíka afturhaidsbyltingu, sem
hánn hefir gert, og styður þetta
flsira, svo sem tUlögurnar um
fækkun ráðherra og þinga, færsla
kjördagsins, tiiræðið við alþýðu-
fræðsiuna o. fl, Þótt þetta eigi
að vera gert í spamaðarskynl,
sér i gegnum það, þar sem al-
veg er gengið tram hjá mestá
sparnaðinum, fækkun þlngmanná
á grundveili víðtækrar og rétt-
mætrar eflingar þjóðræðis megin-
reglunnar, sem lagt hefir Verið
tii hér i blaðinu. \
Það er því eðlilegt, að íhug-
ulir menn spyrji, hverju þetta
kapp sæti, — hvað til standi
fyrip íhaldbflokknum með þess-
um ffrekuðu árásum á þjóðræðlð
i stjórnarfari landsins.
Liggur ekki bsiní við e'tir öilum
Yeggfððar,
yflr 100 tegundir,
Frá 65 au. rúllan (ensk stæiS),
Hf.rafmfJiti&Ljðs.
RjÉijpaff-íÉiJ® hjúkrunarfélRgs-
las >Liknar< er ©pin:
Mánudaga . . . ki. u—12 f. h.
Þriðjuáagá ... — 5—6 9. -
Miðvikudaga . . — 3—4 -
Föstudaga ... — 5— 6 9. -
Laugardaga . , —- 3—4 œ. -
Vcrfcamaðurlnn, blaö jsfnaðar-
msnna & Aknreyri, er bezta fréttablaðið
af norðlemku blöðunum. Flytur gððar
ritgorðir um gtjórnmál og atvinnumál,
Keraur út einu cinni [ viku. Koatar
að eina kr. 5,00 um árið. Gferict áckrif.
endur á aigreiðdu Alþýðublaðcinc.
Útbpelðlð Alþýðublaðlð
hvap hbi þlð epuð 00
hvept mm þlð fuplðl
atvikum og aðstæðum, að bak við
þetta liggi hugsun um að koma
þjóðræðinu fyrir kattarnef, áður
en alþýðuhreyfingunni vex veru-
íega íiskur Um hrygg í landinu,
til þess að tryggja burgeisunum
yfirráðin tii frambúðar? Það er
erfitt að skilja þennan gaura-
gang öðruvísi.
En þessu má vitanlega koma
frara með ýmislegu móti, og þvi
ættu þosslr atburðir að verða
til þess, að þjóðin hefði vakandi
auga á athöíoum fuHtrúa sinna
á kjörtímabiiinu og neytli þess
færis, sem hún hcfir enn til eft«
Iriits með þeim, i lestri alþingis-
tíðlndanna. öll alþýða ættl að
ffilnsta kosti að nota þær at-
vlnnuleysisstundir, sem núna
gefast meira en nægar, tll þess
að lesa þingtíðíndin vel og vand-
lega, svo að það verði ekki
heldur haft að tylliástæðu til
aiturhaldsbyitingatiirauna, að þau
séu ekki lesin.
Næturlæknlr er í nótt Jón
i Kristjánsson, Miðstræti 3 A.