Læknablaðið : fylgirit - 01.02.1980, Blaðsíða 10
8
TAFLA 3.
Fjöldi fœöinga, fjöldi Rhesus-neikvæÖra kvenna
og fjöldi kvenna meö Rliesus-mótefni á
Fæöingadeild Landspítalans 1961—1978.
P j öldi Fjöldi Rh.-neik. Fjöldi kvenna með
Ár fæð. kvenna Rh.-mótefni
1961 1193 142 10
1962 1283 189 17
1963 1331 220 15
1964 1322 255 28
1965 1966 1300 1326 12.673 257 206 2201 30 20 231 (10.5%)
1967 1292 226 28
1968 1254 239 23
1969 1181 233 24
1970 1191 J 234 36
1971 1316 261 22
1972 1476 296 31
1973 1615 275 29
1974 1975 1516 1538 12.949 269 241 2203 18 12 157 (7.1%)
1976 1709 239 18
1977 1870 320 19
1978 1909 302 8
Alls 25622 4404 388
TAFLA 4.
Fjöldi fœöinga, fjöldi Rhesus-neikvœÖra kventui
og fjöldi kvenna meö Rhesus-mótefni á
FæÖingaheimili Reykjavíkur 1962—1978.
Fjöldi Fjöldi Rh.-neik. Fjöldi kvenna með
Ár fæð. kvenna Rh.-mótefni
1962 933 50 2
1963 978 100 3
1964 978 61 2
1965 962 71 3 16 (2.1%)
1966 1967 996 986 8768 71 81 751 1 0
1968 954 95 3
1969 1013 113 1
1970 968 109 1
1971 1024 126 1
1972 1060 124 1
1973 1063 90 0
1974 1975 1041 1018 7529 131 116 843 l 3 (0.4%)
1976 919 100 0
1977 689 73 0
1978 715 83 0
Alls 16297 1594 19
Rhesus-varnir hófust á íslandi í lok árs-
ins 1969. Ekki var búizt við því, að áhrifa
tæki að gæta fyrr en að nokkrum árum
liðnum. Tafla 2 sýnir reyndar, að lítil
breyting varð á fjölda tilfella á ári hverju,
þar til árið 1978. Allur þorri þeirra
kvenna í töflu 2, sem fæddu á árunum
1970-1978 höfðu tekið að mynda mótefni
gegn Rhesus-flokkum áður en Rhesus-
varnir hófust. Höfundar álíta, að tala árs-
ins 1978 sýni því raunverulegan árangur
af Rhesus-vörnum eins og vonir stóðu til,
og rætt verður um nánar í kaflanum um
Rhesus-varnir.
Konum á barneignaaldri, sem myndað
hafa Rhesus-mótefni, mun nú fækka ört
á næstu árum. Könnun sýndi, að vegna
aldurs, ófrjósemisaðgerða eða annarra að-
gerða, hafa nú aðeins 83 af fyrrnefndum
283 konum, möguleika á því að verða
barnshafandi.
Þá er rétt að vekja athygli á því, að
flesíar þessara 83 kvenna eru fjölbyrjur
yfir þrítugt, en fæðingum hefur á undan-
förnum árum fækkað mjög í þeim aldurs-
hópi í heild eins og kunnugt er.
Tafla 3 sýnir fjölda fæðinga, fjölda
Rhesus-neikvæðra kvenna og þann fjölda
kvenna, sem myndað hafa Rhesus-mótefni,
og fætt hafa á Fæðingadeild Landspítal-
ans, 1961-1978.
Við athugun á töflu 3 kemur í ljós, að
svipaður heildarfjöldi kvenna hefur fætt
á deildinni árin 1961-1970 og árin 1971-
1978. Einnig kemur í ljós, að hlutfalls-
fjöldi Rhesus-neikvæðra kvenna umrædd
tvö tímabil, er mjög svipaður eða 17.4 á
fyrra tímabilinu, en 17.0 á því seinna, sem
er rúmlega ívö prósent yfir landsmeðal-
tali Rhesus-neikvæðra (15.2%). Gefa þess-
ar tölur til kynna, að Rhesus-neikvæðar
konur hafa fremur fætt á Fæðingadeild-
inni en á öðrum fæðingastofnunum í land-
inu.
Tafla 3 sýnir ennfremur fjölda þeirra
kvenna, sem myndað hafa mótefni gegn
Rhesus-flokkum. Við athugun á töflum
kemur greinilega í ljós munurinn á hlut-
fallslegum fjölda þessara kvenna á tveim
fyrrnefndum tímabilum. Þannig hafa
10.5% af Rhesus-neikvæðum konum mynd-
að mótefni árabilið 1961-1970, en aðeins
7.1% árin 1971-1978. Hér er um marktæka
fækkun að ræða (P<0.001). Er hér um
beinan árangur af Rhesus-vörnum að
ræða.
Tafla 4 sýnir sams konar athugun á
Fæðingaheimili Reykjavíkur eins og gerð