Læknablaðið : fylgirit - 01.02.1980, Blaðsíða 16

14
hófust á Fæðingadeild Landspítalans
lecithine-sphyngomyeline rannsóknir á
legvatni. Gefa þessar rannsóknir veiga-
miklar upplýsingar um lungnaþroska
barnsins í móðurkviði. Hafa þær auðveld-
að tii muna ákvörðunartöku í sambandi
við framköllun fæðinga og eiga því sinn
þátt í því, að fjölgað hefur hlutfailslega
þeim fæðingum, sem flýtt hefur verið á
seinna athugunartímabilinu.
9. Ófrjósemisaðgerðir
Sérstök athugun var gerð á því, hvað
margar konur höfðu sótt um ófrjósemis-
aðgerðir eftir fæðingu. Kom í ljós, að
24 konur höfðu hlotið slíka aðgerð við
keisaraskurði eða í sængurlegu. Allmarg-
ar hafa við síðari komur á deildina geng-
ið undir ófrjósemisaðgerðir. Vegna þess-
ara aðgerða og aldurs eru nú — árið
1979 — 83 konur í landinu, sem geti hugs-
anlega orðið barnshafandi á ný af þeim
283, sem myndað hafa mótefni frá 1961.
Er fylgst nákvæmlega með þessum kon-
um í Göngudeild Fæðingadeildar.
Náin samvinna er við Blóðbankann í
þessu efni, því að göngudeildin fær ávallt
afrit af öllum jákvæðum mótefnaprófum,
sem greind eru í landinu. Þær 83 kon-
ur, sem enn eru á barneignaskeiði, eru
flestar um og yfir þrítugt, en á þeim
aldri fer í vaxandi mæli að draga úr barn-
eignum hjá konum í landinu. Má vænta
þess, að konum með mótefnamyndun gegn
Rhesus-flokkum fari því ört fækkandi á
næstu árum og að þetta fyrirbæri verði
fágætt er tímar líða.
10. Börn mæðra með Rhesus-mótefni
10,1 Inngangur
Afdrif allra þeirra barna, sem konur
með Rhesus-mótefni hafa fætt á íslandi,
liggja fyrir frá árunum 1961-1978.
Hins vegar hófst nákvæmt eftirlit með
öllum Rhesus-neikvæðum konum ekki
fyrr en síðla árs 1961. Tæmandi upplýs-
ingar um allt, sem lýtur að Rhesus-
neikvæðum konum, eru því ekki tiltækar
frá þessu ári öllu.
Flest blóðskipti, sem framkvæmd hafa
verið hjá börnum með Rhesus-sjúkdóm
frá árinu 1961 hafa farið fram á Fæð-
ingadeild Landspítalans (þ. e. hjá 134
börnum af 148 eða 90,5%).
Langflestar konur með Rhesus-mótefni
hafa fætt á þeirri stofnun allan þennan
tíma.
Höfundum er kunnugt um, að blóðskipti
hafa verið framkvæmd á tveim börnum
á Sjúkrahúsinu á Akureyri. í fyrra skipt-
ið árið 1964, en síðara skiptið árið 1970.
í bæði skiptin voru börnin með Rhesus-
sjúkdóm á háu stigi. Tókust blóðskiptin
vel, börnin lifðu og eru hraust.
Blóðskipti hafa aðeins verið gerð á
Barnaspítala Hringsins utan Fæðinga-
deildar Landspítalans, að undanteknum
þessum tveim tilfellum á Akureyri. Árin
1961-1971 var það venjan, að börn með
Rhesus-sjúkdóm, sem fæddust utan Fæð-
ingadeildarinnar, voru lögð inn á Barna-
spitala Hringsins til meðferðar. Öll börn,
sem fæddust á Fæðingadeildinni með
þennan sjúkdóm hlutu hins vegar með-
ferð þar. Blóðskipti, sem samkvæmt gögn-
um Barnaspítala Hringsins hafa verið gerð
á þeirri stofnun árin 1961-1971, eru sýnd
í töflu 10. Öll blóðskipti í landinu hafa
verið gerð á Fæðingadeild Landspítalans
frá og með árinu 1972.
TAFLA 10.
Fjöldi barna meö Rhesus-sjúkdóm og blóöskipti
á Barnaspítala Hringsins 1961—1978.
Ar Börn með Rhesus-s j úkdóm Gerð blóðskipti hjá
1961 5 3
1962 1 1
1963 3 2
1964 4 3
1965 i 1
1966-1969 engin blóðskipti
1970 1 1
1971 1 1
1972-1978 engin blóðskiptá
Alls 16 12
Tafla 10 sýnir, að 16 börn hafa legið
á Barnaspítala Hringsins árin 1961-1971
vegna Rhesus-sjúkdóms. Af þeim hafa
fimm komið frá Fæðingaheimili Reykja-
víkur og voru gerð blóðskipti hjá þrem
þeirra. Hin börnin komu víðsvegar að af
landinu. Þau þrjú börn frá Fæðingaheim-
ilinu, sem þurftu blóðskipti, komu á