Læknablaðið : fylgirit - 31.07.1995, Blaðsíða 29
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
29
námskandídatsplássa og hafði lagt ríka áherslu á,
að ég byrjaði á því að heilsa upp á Medicinaldirek-
tör Johannes Frandsen. Það myndi koma sér vel,
þótt síðar yrði. Ég fór því strax á hans fund, og
auðvitað án þess að panta viðtalstíma. Dönsku-
kunnáttan var léleg, að ég nú ekki tali um fram-
burðinn. Doktor Frandsen tók mér af föðurlegri
mildi, og mér til mikillar furðu virtist hann skilja
það, sem ég sagði. Flann spurði mest um Guð-
mund Hannesson og sagði hann einn skemmtileg-
asta mann, sem hann hefði fyrir hitt. Hann talaði
svo lengi við mig, að mér þótti bara nóg um. Allt í
einu lítur hann á klukkuna og segir, að nú sé
kominn „tími fyrir morgunverð." Býður hann
mér ekki á frægan matstað þar rétt hjá, „Kroghs
Fiskerestaurant." Man ég vel, að við borðuðum
steikta rauðsprettu með góðu hvítvíni. Ég minnti
Frandsen á þetta atvik, þegar þeim hjónum var
boðið hingað af læknadeildinni löngu síðar.
A sjúkrahúsinu í Vejle líkaði mér vel. Ég undr-
aðist þó mest alla þá gnægð matar, sem okkur
læknum var boðin, sem vandist þó fljótt. Náttúru-
fegurð í Vejle er mikil. Þar var Vejlefjord Sana-
torium fyrir berklasjúklinga, sem þá var eitt
þekktasta berklahælið í Danmörku, og margir
íslenskir berklasjúklingar dvöldu á. í Vejleamti er
Taulov, þar sem Stefán Jónsson, dósent í líffæra-
meinfræði og sóttkveikjufræði við læknadeild
1917-1922, hafði sest að, eftir að hann hraktist frá
íslandi 1922-1923.
Sumarið 1938 dvaldi ég heima og kvæntist Lú-
vísu Möller, fyrri konu minni, 19. ágúst 1939.
Lúvísa var Jóhannsdóttir, Georgs kaupmanns á
Sauðárkróki, Möller. Hveitibrauðsdagarnir urðu
ekki margir, því stríðið skall á í byrjun september.
Mér var boðin aðstoðarlæknisstaða á Vífilsstöð-
um, sem ég afþakkaði og hélt mér við ákvörðun
um sérnám. Hugsaði ég sem svo, að þessi styrjöld
stæði í einhver ár, og ég þyrfti á þeim tíma að
halda mér til sérnáms. í>á voru lög hér í landi, að
héraðslæknarnir í Reykjavík og á Akureyri þörfn-
uðust sérmenntunar á borð við amtslæknana
dönsku. Álíka menntun ætlaði ég mér.
Við hjónin fórum utan héðan með fyrstu ferð
eftir stríðsbyrjun. Fór skipið miklu norðar en
venjulega og tók land um miðjan Noreg, og sigld-
um við mikið innan skerja í fögru haustveðri. Við
komum að kveldlagi til Kaupmannahafnar og
mér brá, þegar við sáum enga ljóstýru, allt var
myrkvað.
Ég fór fljótlega á fund doktor Frandsens og
hafði nú ekki lengur beig af málinu. Hann tók mér
hið besta og spurði enn mikið um Guðmund
Hannesson, greinilega elskaði hann hreinlega
kallinn. Hann sagðist hafa haft spurnir af mér í
Vejle og virtist hálf hissa, að ég skyldi mæta hér í
stríðsbyrjun. Hann spurði um áform mín og var
ánægður að heyra, að ég skyldi ætla mér í amts-
læknanámið, en amtslæknarnir voru hans sér-
stöku undirmenn.
Það voru tveir spítalar í Kaupmannahöfn, sem
ég var mikið á á þessum árum. í fyrsta lagi Ríkis-
spítalinn, en hinn var Blegdamsspítali, sem var
farsóttarspítali Kaupmannahafnar og sérstök lær-
dómsnáma í því tilliti. Þarna var ég í 14 mánuði á
árunum 1941-1944. Þangað komu sjúklingar með
lungnabólgu og allskonar farsóttir, og þegar til
dæmis skarlatsóttarfaraldur gekk, tók ég kannski
á móti 100 sjúklingum á einum degi. Þá vorum við
tveir, annar tók sjúkrasögu, hinn skoðaði. Þetta
varð að ganga hratt, og við máttum ekki leggja inn
neinn með mislinga, sem gat nú komið fyrir. Einu
sinni lenti ég í því, að ég tók inn mislinga á skarlat-
sóttardeildina. Og þegar ég kom í „frúkostinn“
morguninn eftir, kom prófessorinn og leit snöggt
yfir salinn: „Hvor er den forbandede Samúels-
son?“ Ég stóð upp og sagði: „Hann er nú hérna,“
og þá fékk ég nú aldeilis dembu. „Hvurn and-
skotann ég væri búinn að vera hér, ég veit ekki
hvað lengi, svo þekkti ég ekki mislinga". En
strákurinn, hafði nýlega veikst, tungan var rauð,
og hann var að byrja með smábletti, en það reynd-
ust vera mislingar að lokum, en ég sá það ekki þá
og gat ekki þekkt það. Þarna fékk ég svona rosa-
lega gusu á mig, „den forbandede Samúelsson."
Annars atburðar og öllu sorglegri minnist ég frá
Blegdams farsóttarsjúkrahúsinu. Eina nóttina
kom til okkar barn með graftrarútferð frá báðum
eyrnagöngum. Við ákváðum að leita til aðstoðar-
læknisins á eyrnadeildinni. Hann sagðist koma
strax og var ævinlega snar í snúningum enda með
mótorhjól til afnota. Eftir klukkustundar bið leist
okkur ekki á blikuna og hringdum í yfirlækni
deildarinnar, sem kom í snarhasti. Eftir að hafa
sinnt sjúklinginum, hringdi hann í lögregluna,
sem tjáði honum, að skotbardagi hefði verið um
nóttina á þessum slóðum. Næsta dag fréttist, að
aðstoðarlæknirinn hefði verið skotinn til bana á
leiðinni til spítalans.
I maí 1942 lauk ég amtslæknaprófinu eða
danska embættislækningaprófinu, sem haldið var
á Ríkisspítalanum. Vegna þessa sérnáms míns var
ég töluverðan tíma á berklaspítala í Kaupmanna-
höfn (Öresundsspítalanum) og fékk svo afleys-
ingastöðu á Berklavamarstöð Kaupmannahafn-
arborgar. Að svo komnu hugði ég á sérnám í
lyflæknisfræði á Ríkisspítalanum.
Við höfðum flutt í janúar 1940 til Kaupmanna-
hafnar frá Augustenborg á eyjunni Als, en þar
hafði ég starfað á Sindsygehospital, frá því ég