Kjarninn - 30.01.2014, Blaðsíða 54
04/05 álit
only asset is a state-subsidised house; the consequences of
inability to pay, under the law as it stands, can be drastic
because they live on the threshold of being cast back into
the ranks of the homeless in informal settlements, with little
chance of escape; and they can easily find themselves at the
mercy of conscienceless persons ready to abuse the law for
purely selfish gain.“ (Mál nr. CCT 74/03, 8. október 2004, mgr.
30)
ríkinu er skylt að grípa til aðgerða
Réttindi sem eru sérstaklega vernduð í stjórnarskránni og
alþjóðlegum mannréttindasáttmálum hafa í för með sér
stjórnskipulega aðgerðarskyldu ríkisins.
Og sú staðreynd ætti reyndar að auðvelda
stjórnmálamönnum lífið, enda hefur stjórn-
arskráin nú þegar tekið ákvörðun um for-
gangsröðun – mannréttindi njóta forgangs.
Þótt stjórnvöld bjóði í dag ýmis úrræði
verður að hafa í huga að hér er um að ræða
réttindi en ekki einungis fallegar hugsjónir
eða langtímamarkmið. Það er áleitin spurn-
ing hvort úrræði stjórnvalda og lagasetning
séu fullnægjandi í ljósi þeirra aðstæðna
sem fjallað er um hér í upphafi. Þótt ríkið hafi skyldur til
að tryggja mannréttindi eru auðvitað ýmis takmörk á þeim
skyldum sem ekki verður fjallað um hér. En það mann-
réttindasjónarhorn sem hér hefur verið útskýrt ætti að mínu
mati að fá mun meira vægi en verið hefur.
Eru til peningar?
Mannréttindavernd er oft kostnaðarsöm. Það er til dæmis
rándýrt að reka dómstóla sem uppfylla kröfur um réttláta
málsmeðferð. Að sama skapi getur verið kostnaðarsamt að
tryggja réttinn til húsnæðis.
Stundum eru til peningar í ríkissjóði og stundum ekki.
Þetta gerist reyndar furðuoft samtímis, allt eftir því hvort
viðkomandi stjórnmálamaður hefur áhuga á því að eyða
„Nefndin telur að
ekki megi túlka
réttinn svo þröngt
að einungis sé átt
við að fólk verði
að hafa skjól fyrir
veðri og vindum.“