Kjarninn - 30.01.2014, Blaðsíða 70
03/05 fjölmiðlar
vorum tilraunadýr framtíðarinnar; fyrst lögðum við línurnar
og lærðum á tæknina og svo var hún sett í hendurnar á al-
menningi,“ segir hann.
Þorvaldur segir að sérhæfing blaðaljósmyndarans hafi
miðast við að taka myndir á filmu og vinna myndina í
myrkrakompu með kemískum efnum. „Á einni nóttu hvarf
það, blöðin sáu sparnaðarleið og allir fóru stafrænt. Nú var
allt í einu alltaf einhver sem tók myndir og sendi jafnvel frítt
á blöðin; þarna fengu blöðin ógrynni af ókeypis myndum.“
Eins og víða erlendis byrjuðu blöðin að nýta sér allt þetta
ókeypis flæði mynda og fóru að segja ljósmyndurum sínum
upp. Þorvaldur heldur því fram að frá árinu 2004-5 sé búið
að segja upp meira en helmingi af öllum blaðaljósmyndurum
heims. „Citizen journalism“, eða borgaraleg blaðamennska,
hefur tekið yfir, þar sem alls staðar er fólk með snjallsíma og
myndavélar. „Upplýsingamiðill veraldar er síminn, sagan í
dag er bara skrifuð á farsíma,“ segir Þorvaldur.
gæðin hafa dalað
Þorvaldur telur að gæði ljósmynda í blöðum hafi dalað mikið
í kjölfarið. „Í gamla daga reyndu menn að taka táknrænar
myndir, myndina sem lýsti best atburðinum. Það er horfið,
núna eru myndirnar bara af mómenti, það skín í gegn að
þær eru ekkert ljósmyndalega uppbyggðar og engin hugsun
endurspeglast í þeim. Það er engin samfélagshugsjón í
myndum lengur, enda eru blöðin að drukkna í myndum, sem
gerir það að verkum að þessi „mynd“ mun aldrei finnast.“ Það
hefur orðið til þess, að hans mati, að hugsun breytist hjá ljós-
myndurum og ritstjórum blaða, sem nú birta myndir sem áður
töldust ekki birtingahæfar. Hann tekur dæmi af hinni frægu
ljósmynd af manninum sem stóð fyrir framan skriðdrekana
á Torgi hins himneska friðar í Kína árið 1989, þar sem herinn
skaut þúsundir manna. „Þessi mynd táknar ákveðinn atburð,
þarna stendur hann einn á móti heimsveldi. Hvernig heldurðu
að þessi atburður hefði verið myndaður ef allir hefðu verið
með símana á lofti? Það hefði ekki náðst svona táknræn mynd,
hún hefði drukknað í fjölda mynda,“ segir Þorvaldur.