Innsýn - 01.08.1987, Side 16

röng. Hvor aðilinn um sig
í frjálsu ástasambandi,
einkum ef hann eða hún
telur það hafa verið sér
þvert um geð, getur líka
beðið hnekki. Þar getur
skapast sektarkennd og
ótti við þungun og smitun.
Það getur valdið síðari
sambandsslitum og angist.
Susan Graves rithöfundur
bendir á að kynlífs-
byltingin hafi valdið svo
margvíslegu hugarangri
vegna ímyndaðs getuleysis
og þarafleiðandi lítils-
virðingar hins aðilans að
dapurleiki eða þunglyndi
eftir samfarir sé vaxandi
vandamál.
7. blekking: Samfarir gera
þann sem þær ástundar að
sönnum karlmanni eða konu.
Þetta sjónarmið gengur
utfrá að óspjölluð
manneskja sé á einhvern
hátt óþroskaðri eða
lítilmótlegri en hinn
kynferðislega athafnasami
einstaklingur. En hinn
óspjallaði sem geymir
sjálfan sig til hjóna-
bandsins skaðar ekki
kyngetu sína. Þvert á móti
leggur hann hærra mat á
hana, lítur á hana sem
fjársjóð sem aðeins eigi
að njóta með útvöldum
maka.
Ef sjálfsþekking og
geta til að ástunda
sjálfstjórn aðgreina menn
frá dýrum, þá gerir óheft
kynhegðun mann líkari dýri
en sönnum manni. Að hinu
leytinu býr einstaklingur
sem virðir markvisst
einkvæni yfir meiri og
ákveðnari karlmannlegum og
kvenlegum einkennum
þroska, sjálfstæðis og
sjálfstjórnar. Hann er
ekki hinn sigraði heldur
sigurvegarinn í sókninni
að skapstyrk og persónu-
leika.
8. blekking: Samfarir
fyrir hjónaband gefa kost
á að kanna hvort hjónaefni
eigi saman í hjónabandi.
Það er hin gamalkunna
hugmynd að prófa þurfi
bílinn áður en hann er
keyptur. Þegar málið snýst
um vélgengan hlut er
skynsamlegt að prófa
gripinn til þess að ganga
úr skugga um að hann falli
væntanlegum kaupanda í
geð. En eru manneskjur
eins og vélar? Er kynlífið
ekkert annað en vélræn
athöfn?
Reynsluakstur bíls
hefur alls engin áhrif á
hann. En afleiðingin af
"reynsluakstri" manneskju
getur orðið hugarangur,
svo undarlegt sem það kann
að virðast. Slík tilraun
getur vakið efasemdir,
tortryggni og afbrýði.
Einni spurningu er
ævinlega sleppt þegar
þessari röksemd er beitt:
Hvernig fer ef annar
aðilinn telur árangurinn
góðan, hinn ekki? Ef slíkt
gerist finnst öðrum
aðilanum hann svikinn,
misnotaður og útskúfaður.
Sá aðilinn hlýtur að
iðrast eftir að hafa
gengist inná tilraunina.
Safnvel þótt báðum
aðilum komi saman um að
þau njóti samfara hvort
með öðru og óski eftir að
ganga í hjónaband, þá er
það engin bending til þess
að líkamleg tengsl ein
muni endast og halda
hjónabandinu við. Hvort
hjónanna fyrir sig gæti
haft sífelldar áhyggjur:
"Ef hann giftist mér bara
af því að ég stóðst prófið
í rúminu, hvernig fer þá
ef ég stend mig ekki í
framtíðinni?
Samstillingu þarf að
kanna fyrir hjónaband, en
til eru betri aðferðir en
kynmök til þess. Sam-
stilling í hjónabandi
byggist miklu fremur á
samstillingu hugarfarsins
og persónuleikans en hinum
líkamlega þætti. Ástfangið
fólk ætti því að íhuga
hvort þau eigi nægilega
mikið sameiginlegt í
grundvallarverðmætum,
lífsviðhorfum og markmiðum
til að óska að leggja
saman útá lífsins veg. Ef
þau unna hvort öðru og
helgast hvort öðru, þá
geta þau yfirstigið allt
hugsanlegt ósamræmi í
kynferðislegum viðhorfum
og óskum síðar.
Douglas Heath fann
vísindalegar sannanir
fyrir þessum forsendum í
þrettán ára könnun á 59
kvæntum mönnum og birti
niðurstöður sínar í
Archives_____of_____Sexual
Behavior (gögnum um
kynhegðun). Heath skýrði
frá því að kynferðisleg
ánægja styrktist hjá
karlmönnum sem þroskað
hefðu samskipti sín við
eiginkonuna á grundvelli
gagnkvæmrar umhyggju
þeirra á milli. Menn sem
temdu sér losaraleg tengsl
yrðu fyrir miklu tíðari
vonbrigðum í kynlífi sínu.
Sem betur fer virðist
trúin á þeim blekkingum
sem hér hafa verið taldar
upp vera á undanhaldi.
Margt fólk er tekið að
gera sér grein fyrir því
að veruleikinn er draum-
órunum mikilvægari, að
gæði skipti meira máli en
magn, og að kynmök byggð á
gagnkvæmri virðingu veiti
betri fullnægingu en
vélræn atlot.
Gissur Ó. Erlingsson þýddi
16