Alþýðublaðið - 09.04.1924, Blaðsíða 2

9
JLL&YÐUMLAeiB
Gengisiðlið.
Þaugar sakarglftir.
Svo sem kannugt er, hefir það
verið gefið í skyn í Alþýðublað-
inu hér nýiega, ' að lággengi
islenzku krónuunar með öiium
þess voðaaflelðingum muni að-
al ega verá að kenna fiskútgerð-
innl og bönkunum hér.
Síðan hafa menn verið búast
vlð sérstaklaga sannfærandi og
afgerandl mótmælum með fuilum
og auðskiidum rökum eða jafn-
vei fulium sönnunum frá þtim
stöðvum gegn svo alvarlegum
aðdróttunum. En þær vonir hafa
brugðist aigerlega, enn sem
komið er, að því, sem mér er
kunnugt. — En hvers vegna? —
Þar er bara þögn, rétt eins
og hér væri að ræða um há-
gómamái eða nauða-ómerkilega
Gróusögu, er allir megl vita að
sé á engum rökum byggð og fáir
trúi og litiu varði til eða frá. —
Eða hvers vegna er sú þögn ?
Vort eiskulega, háa, volduga
Alþlsgi virðist heldur ekki ætla
að iáta sig várða mlklu slíka smá-
muni sem orsakir og verkanir iág-
gengisplágunnar, sem nú ógnar
og þjakar þjóðlnni með sfvaxandi
frekju, er enginn sér að nokkur
takmörk séu sett. JÞó mega þehr
góðu menn vita, að þjóðin muni
skoða aðalerindi þeirra á þing
nú að sjá og framkvæma góð og
örugg ráð út úr fjárhags- og
dýrtíðar-vandræðunum, en ekki
að eins &ð auka tekjur Iand-
sjóðsins með nýjum áiögum á
óhj&kvæmilegar lífsnauðsynjar
fóiksins — í viðbót við þau
ógna-gjöld, sem þegar hvíla á
þvf, þó sumum kunni að þykja
slfkt nauðsynlegt til þesa að
þurfa því síður að fækka iftt
þörfum embættum né iækka
nokkuð svo mlklð sem alira-
hæstu launin, — enda mundi
ánfðsla á örfáum einstökum
iaunamönnum (aðgerðariausum á
»biðiaunum<) lítið duga í þvi
efni. — Hefir þingið engar
akyldur gagnvart gengismállnu?
Ef nokkrar, þ& hverjar?
Hér áminstar aðdróttanir eða
ágizkanir um orsaklr lággengis
gjaldeyris vors eru að ebííju I
áliti svo alvariegar og þungar
sakargiftir á einstaka menn og
stofnanir, að ómögulegt á 18
vera að þola þær að sakiausu én
þess, að þeim sé hrundið með
fullgildum sönnunum að fuil-
rannsökuðu máii, þvf að sakar-
giftirnar eru í raun og veru ekkl
smávægilegri né meinlausarl en
það — ef ég skil rétt —, að tfi-
töiulega fáir menn séu án lagá-
heimiidar að leika sér á bak við
tjöldin með lögeyri landsins,
lífskjör og fjárréttindi þjóðarinn-
ar i heild og hvers einstakllngs
1 landinu — sj&ifum sér og sín-
um til ávinnings í stórum stfl f
þeirri von — að likindum eftir
því, sem hér stcndur á, — að
fóikið muni trúa því, að mis-
gengi gjUdeyrls sé og hljóti
áva’t að vera hér og alls staðar
óútreiknaniegur og órannsakan-
legur ieyndardómur »með eitt-
hvert undraafl að bakl, er örð-
ugt muoi við að ráða<, eins og
aðrir óafstýraniegir náttúruvið-
burðir, svo sem t. d. eldgos,
jarðskjr&Iftar o. þ. u. I. — Varðar
þinglð ekkert um svona
Aígveiðsla 1
■ blaðsins er í Alþýðuhúsinu,
opin yirka daga kl. 9 árd. til
8 síðd., sími 988. Auglýsingum
Bé skilað fýrir kl. 10 árdegis
útkomudag biaðsins. — Sími
prentsmiðjunnap er 633.
I tetKKSQttQttQttQttQCKKXXtOttQtS
Ný bók, IWaður frá Suður-
*!iiiwi,w,iiniii!iii„iuii,ui. Amerikua Pantanir
afgreiddar f sima 1260.
$
S
ö
hiuti ?
Sétjum svo, að rétt sé og
skyldugt að rengja þessár að-
dróttanir f lengstu lög meðal
annars vegna þess, hve mætir
og valinkunnir menn eigi þar
hlut að máli. En þó svo kunni
að vera, þá nægir það samt
ekkl. Þar getur ekkert dugað
og á ekki að geta dugað annað
en fullar sannanir að fulirann-
sökuðum öiium máiavöxtum.
Þá rannsókn og af henni leið-
andi réttar ráðstafanir á vort
háa Alþingi, er nú sítur, að
framkvæma og byrja á því þegar
í stað.
Eða hverjir aðrir ætta að gera
það? Eða er með nokkru móti
forsvaranlegt gagnvárt þjóðinni
að fresta slíkri rannsókn nokkuð
lengur? Ég álít, að s\ro mnni
ekki vera. Til þess tyrst og
fremst hefi ég nú hreyft þessu
máii, áð þingið hafl enga af-
söknn framar fyrir því að leiða
lengur hjá sér að skerast f
þennan leik og á þann hátt,
sem trúnaðarmöanum varnar-
lausrar þjóðar sæmir, og skilja
ekki við það fyrr en alt hlð
hulda f máiinu ®r uppiýst og
opinberað alþjóð. Eða hvers 1
vegna þárf að halda þar nokkuru
leyndu?
Sé þessi sakaráburður á eng-
t m rökum byggður, þá segir sig
sjáift, að alls vegna verður að
hreinsa hina sakbornu undan
honum með fullgildum sönnun-
um, jafovel þó þeir sjáífir hirði
ekki um að gera það.
ítarleg rannsókn máisins myndi
þá ekki að eins sýkna þá sak-
bornu, et sakiausir eru, heidur
og sennilega uppiýsa að fuliu
uppruna og orsakir lágengisins,
hverjár sem eru, og jafntramt
ielða til þess, að unt væri að
finna réttu meðufin tii þess fyrst
og fremst að stöðva frekara
verðfali krónunnar og svo til
þess að iétta lággenginu smám
saman af þjóðinnl á heppilega
mörgum næstu árunum.
En sé ábui ður^ þessi á iðkum
byggður, þá er ekki síður sjáif
sagt að fá að vita það með fullri
vlssu og það tafarlaust og svo
þá að krefja þá menn, er hlut
eiga að máíi, til reikoifigsskapar
ráðsmonsku sinoar, svo eeffi
aanngjarnt og réttlátt er, þegar
aliar mákástæður hafi réttiiega
verið teknar til .greia?.,